Khẩu trang chống bụi đang là một trong những từ khóa “hot trend” được người dân tại thủ đô Hà Nội và TP.HCM nhiệt liệt tìm kiếm trên mạng. Nguyên nhân là do họ quá lo sợ trước những mối nguy hiểm do bụi mịn gây ra trong vài tuần nay.
Theo hệ thống quan trắc không khí tự động của Air Visual tại 10.000 thành phố trên thế giới. Chỉ số chất lượng không khí (AQI) trong chiều ngày 27/9 tại Hà Nội và TP.HCM lần lượt là 145 và 96. Đặc biệt, tại TP.HCM một số nơi như quận 2 và quận 10 có thể lên đến 100. Trước đó vào sáng ngày 26/9, hai khu vực Hà Nội và TP.HCM còn dẫn đầu danh sách các thành phố có chất lượng không khí xấu nhất thế giới. Các chỉ số lần lượt là 187 và 172.
Đứng trước mối đe dọa về tình trạng ô nhiễm không khí như hiện nay nhiều người dân đã cố gắng tự trang bị cho mình những loại khẩu trang để ngăn chặn không khí độc hại này “lẻn” vào người. Ăn theo sự kiện này, đã có rất nhiều nơi sản xuất khẩu trang tự đồn thổi về khả năng; công dụng chống lại loại bụi mịn nguy hiểm ảnh hưởng tới hệ hô hấp; tim mạch và não bộ. Những mặt hàng khẩu trang chống bụi được người bán hàng quảng cáo; giới thiệu với đa dạng các mẫu mã, chủng loại; đi kèm là công dụng rất “thần thánh” như không những chống carbon, chống bụi PM2.5; lọc bụi PM2.5, diệt khuẩn, chống tia UV… mà nó còn thoáng mát và ngăn ngừa virus cúm.
Lời cảnh báo dành cho các khẩu trang “đội lốt” chống bụi
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Đại học Bách khoa Hà Nội) khẳng định; “Kích thước 2,5 micromet của bụi mịn còn nhỏ hơn kích thước của vi sinh vật (5-10 micromet) nên để có thể lọc được bụi mịn thì phải sử dụng màng siêu lọc. Loại màng này phải có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, tối thiếu là 1 micromet. Chính vì vậy nên những chiếc khẩu trang chống bụi sẽ có giá thành cực kỳ đắt; và có sản xuất ra được khẩu trang lọc bụi mịn thì cũng không đơn giản và nhanh chóng.”
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng khuyến cáo người tiêu dùng cần tìm hiểu thông tin về bụi mịn; và tỉnh táo trước những lời quảng cáo sản phẩm khẩu trang. Cần chú ý đến thông số lọc bụi, nhãn phụ; hướng dẫn sử dụng và tính an toàn của các khẩu trang được bày bán trên thị trường. Đặc biệt, người dân cần hạn chế sử dụng các khẩu trang y tế bày bán trên lề đường; vì chúng hoàn toàn không hiệu quả và độ kiểm chứng; xuất xứ thường không được rõ ràng. Bởi vì khẩu trang sẽ là món đồ liên quan trực tiếp đến hơi thở; sức khỏe con người. Nếu sử dụng khẩu trang không rõ nguồn gốc chính là bạn đã tự tay tích tụ bệnh tật; vi khuẩn vào cơ thể mình.
Vậy thế nào mới là khẩu trang chống bụi mịn đúng “chuẩn”?
Theo các nghiên cứu từ các chuyên gia y tế, bụi mịn PM 2.5 là các hạt tìm thấy trong không khí. Bao gồm cả bụi; muội; khói; hạt chất lỏng; có đường kính nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 µg/m3 (=1/30 kích thước sợi tóc). Chính vì chúng quá nhỏ nên các loại khẩu trang thông thường như loại khẩu trang vải; hay khẩu trang y tế không thể lọc được. Trên thực tế, các loại khẩu trang này chỉ hạn chế 30 – 40% lượng bụi; và việc sử dụng chúng là hoàn toàn vô ích và lãng phí.
Để có thể ngăn được bụi PM 2.5, các chuyên gia y tế cho biết người dân cần sử dụng khẩu trang chuyên dụng N95 hoặc N99. Giải thích về hai loại khẩu trang N95 và N99, TS chuyên ngành y tế công cộng Trần Ngọc Đăng – giảng viên ĐH Y dược TP.HCM cũng cho biết khẩu trang N95 có nghĩa là khẩu trang đó có khả năng lọc được 95% bụi, vi khuẩn. Hiện đã có nhiều loại khẩu trang mới đáp ứng tiêu chuẩn N95 nhưng được chế thêm cái van thở nên mang khá là nhẹ nhàng. Trong trường hợp chỉ có khẩu trang y tế. Người dân cần mang hai khẩu trang tròng vào nhau mới có thể chống lại loại bụi này. Lưu ý chỉ hai lớp là đủ. Nếu đeo nhiều lớp hơn sẽ có tác dụng ngược.
Tiếp Thị Gia Đình