Đây thật sự là điều kỳ diệu bởi vì cho đến thập niên 1970, vùng đồi núi phía Bắc Thái Lan gồm Chiang Mai, Chiang Rai và những vùng cao lân cận sản xuất hơn 200 tấn thuốc phiện mỗi năm. Đây là khu vực xung quanh “tam giác vàng” nổi tiếng trồng và buôn lậu thuốc phiện, gây ra nhiều tệ nạn, khổ đau tại đây và những nơi mà thuốc phiện có thể luồn lách đến. Ngày nay, các tỉnh này đã phủ xanh đa dạng cây trồng từ đào, mận, đến trà, cà-phê và các loại rau củ, hoa tươi bốn mùa mơn mởn, đem lại nguồn thu kinh tế dồi dào cho người dân bản địa. Khung cảnh tuyệt đẹp đã kéo chân du khách đến nơi này, không chỉ để ngắm cảnh mà còn học hỏi về làm nông nghiệp lẫn văn hóa và giáo dục. Tất cả là nhờ Dự án Hoàng gia của nhà vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej.
Trước khi Dự án Hoàng gia ra đời
Đức vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej vi hành đến tận những vùng sâu, vùng xa của đất nước. Có khi ông đi bộ chỉ với chiếc bản đồ tự vẽ, cây bút và chiếc máy ảnh. Ông trực tiếp nói chuyện với người dân để tìm hiểu khó khăn của họ, sau đó tìm ra giải pháp, kể cả việc biến cung điện thành nơi thí nghiệm cho giải pháp như nuôi cá trong bể bơi để cải thiện nguồn đạm cho dân, cho đến việc cải tạo đất, giữ nước, chăn nuôi, chế biến sản phẩm nông nghiệp.
Và từ đó, Dự án Hoàng gia (The Royal Project) hình thành. Đây là dự án kinh tế nổi bật sau khi ông đến thăm làng của dân tộc vùng cao ở Doi Pui vào năm 1969. Dù chỉ cách Chiang Mai một đoạn không xa, nhưng độ che phủ rừng của vùng đồi núi này đã bị phá hủy nghiêm trọng bởi vấn nạn đốt rừng làm rẫy và trồng thuốc phiện làm mất rừng, xói mòn đất. Đây cũng là kế sinh nhai tạo ra những tệ nạn xã hội như nghiện heroin và các nhóm tội phạm, còn người dân nghèo vẫn hoàn nghèo. Đức vua Thái Lan Bhumibol Adulyadej cho rằng nguyên nhân người dân phải trồng thuốc phiện do họ không biết trồng cây gì khác để kiếm thu nhập. Do đó, ông xem trồng thuốc phiện không phải là vấn nạn tội phạm mà là vấn đề kinh tế.
Người dân ở vùng đồi núi phía Bắc Thái Lan
Dự án Hoàng gia từ gốc đến ngọn
Đức vua cho rằng việc ngăn chặn vòng luẩn quẩn trên phải được giải quyết căn cơ từ kinh tế. Ông bắt đầu giúp người dân khởi nghiệp với việc thay đổi cơ cấu cây trồng, khởi động một dự án về nông nghiệp. Ông đã đề xuất trồng cây đào để thay thế cây thuốc phiện. Cây đào vốn sinh trưởng mạnh mẽ ở miền Bắc Thái, và dân làng đã sớm nhận ra cây trồng mới này sẽ giúp cải thiện thu nhập.
Để Dự án Hoàng gia thành công, đức vua chăm sóc sức khỏe, giáo dục cho người dân và tìm thêm các loại cây trồng thay thế khác, dạy nghề để chuyển đổi công việc cho người bản địa. Dự án dần dần mở rộng các loại cây trồng ôn đới khác như táo, dâu tây và cà-phê arabica, hoa cũng như chăn nuôi gia súc. Nhà vua đã loại bỏ được việc trồng thuốc phiện qua việc thay thế cây trồng, phục hồi rừng và tài nguyên nước. Nhờ đó, dự án này cũng giúp cho người dân sống ở các vùng khác trên toàn đất nước.
Những bữa tiệc ca hát và ẩm thực với nguyên liệu từ dự án
Hoàng tử Bhisadej Rajani mô tả dự án: “Dự án Hoàng gia có mục đích tìm ra các cây trồng khí hậu lạnh để trồng trên vùng đồi núi. Trước đó, ngoài thuốc phiện, không ai biết trồng cái gì khác. Chúng tôi đã thực hiện nhiều dự án nghiên cứu đòi hỏi nhân lực và tiền của. Đối với nguồn nhân lực, đã có nhiều nhà khoa học về nông nghiệp sẵn sàng làm việc cho nhà vua. Nhà vua làm cho công việc của Dự án Hoàng gia bớt căng thẳng bằng cách giảm bớt các quy trình thứ bậc và loại bỏ những quan liêu không cần thiết. Các kết quả nghiên cứu của Dự án Hoàng gia bây giờ có thể được sử dụng như các kết quả cho việc dạy học. Chúng tôi giờ không còn phải dựa trên các sách vở do người nước ngoài viết nữa”.
Qua các trung tâm nghiên cứu của dự án, người dân đã áp dụng phương pháp trồng trọt hữu cơ để nông sản tăng độ thơm ngon cũng như tốt cho sức khỏe. Các trung tâm nuôi trồng và nghiên cứu đều có hệ thống cửa hàng phân phối sản phẩm cũng như kết hợp khu nhà hàng chế biến thực phẩm cho khách du lịch đến thăm. Sản phẩm của Dự án Hoàng gia được đưa về làm nguyên liệu cho các nhà hàng sang trọng nhất. Các dự án khác tạo điều kiện cho người dân làm các loại thực phẩm chế biến, các sản phẩm thủ công.
Trổ tài với nguyên liệu từ dự án
Có thể nói, người dân ở vùng núi phía Bắc Thái Lan đã mạnh dạn hòa vào với dự án thay đổi cơ cấu cây trồng về nông nghiệp với sự khởi xướng của đức vua và đã thành công. Còn bạn thì sao? Hãy mạnh dạn thay đổi theo hướng tích cực, bắt đầu từ chính mình trong hành trình khởi nghiệp, bạn nhé!
Những con số
√ Năm 1992, nhà vua lập “The Royal Project Foundation” (Tổ chức Dự án Hoàng gia) như một tổ chức có tư cách pháp nhân với hệ thống hành chính và quản lý hiệu quả, do hoàng tử Bhisadej Rajani lãnh đạo.
√ Hiện nay, Tổ chức Dự án Hoàng gia có 4 trung tâm nghiên cứu và 38 Trung tâm Phát triển Dự án Hoàng gia ở Chiang Mai, Chiang Rai, Mae Hong Son, Phayao và Lamphun, hoạt động để phát triển cây trồng, giống vật nuôi cho từng khu vực cụ thể, chuyển giao kiến thức cho nông dân và để hỗ trợ khôi phục tài nguyên thiên nhiên.
√ Hàng năm, vào tháng 8, tổ chức này đều có triển lãm cho Dự án Hoàng gia để giới thiệu và bán các sản phẩm nuôi trồng thành công.
√ Bạn có thể tìm mua sản phẩm của Royal Project trên cả amazon.com.
√ Giờ đây, dự án có hơn 350 loại cây, rau và trái cây đã được phát triển. Hơn 30.000 gia đình, trong đó có nông dân từ 13 dân tộc vùng cao và các khu vực đô thị, đã tham gia các Dự án Hoàng gia, bao phủ một diện tích 150.000 rai (khoảng 240km²).
√ Tính trung bình mỗi hộ thu nhập 70.000 baht (khoảng 45 triệu đồng)/năm, hơn mười lần so với thu được từ trồng và bán thuốc phiện.
BÀI: LÊ MINH
Tiếp Thị Gia Đình
Form đăng ký tham gia CLB Khởi nghiệp Gia đình
