Ai cũng nghĩ khi còn trẻ, khỏe, tỉnh táo, tinh thần vui vẻ, minh mẫn là thời điểm tốt nhất cho các công việc đòi hỏi khả năng sáng tạo. Nhưng ít ai biết rằng khả năng sáng tạo đột phá có thể đến vào những lúc khó ngờ nhất.
Khả năng sáng tạo của bạn phát huy tốt nhất khi nào?
1. Khi bạn có tuổi
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Toronto đã xem xét hơn 100 nghiên cứu liên quan giữa lão hóa và khả năng giải quyết vấn đề từ năm 1960 đến năm 2016. Nhìn vào dữ liệu hành vi và kết quả quét não của các đối tượng nghiên cứu, giới khoa học phát hiện ra rằng, khả năng tập trung và tránh phân tâm của người lớn tuổi không cao như người trẻ, nhưng chính điều này lại giúp họ thực hiện tốt hơn người trẻ trong một số công việc đòi hỏi khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề.
“Chúng tôi đã rất ngạc nhiên khi tìm ra mối liên hệ giữa việc giảm khả năng tập trung thực sự có thể cải thiện hiệu suất của người lớn tuổi đối với những công việc đòi hỏi sự sáng tạo. Điều này đáng ngạc nhiên bởi từ trước đến nay, chúng ta đều cho rằng, khả năng tập trung chính là yêu cầu hàng đầu để đem đến thành công trong học tập và công việc”, giáo sư Lynn Hasher – một tác giả trong nghiên cứu, cho biết.
Tuy nhiên, chỉ khả năng tập trung lại không thể đảm đương hết những công việc đòi hỏi sự chú ý ở phạm vi lớn và xử lý lượng thông tin tích hợp – vốn là thế mạnh của người lớn tuổi. Vì thế, các công việc sáng tạo hay đưa ra chiến lược, tầm nhìn dài hạn không thực sự là trở ngại đối với họ như chúng ta vẫn nghĩ.
2. Khi bạn mệt mỏi
Thật khó tin nhưng khoa học cho biết, não của con người làm tốt các công việc sáng tạo khi bạn đang mệt mỏi. Không giống như phân tích, sự sáng tạo có thể đến ngẫu nhiên khi bạn thả tâm trí đi lang thang và vô định hướng. Điều này thường xảy ra khi bạn đang mệt mỏi. Đó là lý do những ai thuộc nhóm chim chiền chiện (ngủ sớm, dậy sớm) và nhóm cú đêm (thức khuya, dậy muộn) tuy hay mệt mỏi nhưng lại là người có tư duy sáng tạo khá tốt.
3. Môi trường ồn ào vừa phải
Quán cà-phê ồn ã tiếng người, tiếng nhạc ngày càng trở thành nơi làm việc yêu thích của dân sáng tạo. Tại sao không phải là một môi trường im lặng tuyệt đối? Bởi lẽ, môi trường im lặng thực sự hữu ích khi bạn cần giải quyết các vấn đề đòi hỏi chi tiết theo định hướng. Còn ở các môi trường ồn ã, tâm trí bạn lại tiếp tục “đi hoang”, giúp mở rộng tư duy và cho ra ý tưởng mới lạ.
4. Nới có ánh sáng yếu
Có tới 6 nghiên cứu đã cho thấy ánh sáng mờ khơi gợi sự trỗi dậy của tiềm thức. Nó gợi cảm giác giải thoát khỏi những hạn chế, đem lại cảm nhận tự do và kích thích người ta mạo hiểm khám phá, thúc đẩy khả năng sáng tạo.
5. Bàn làm việc lộn xộn
Bàn làm việc cứ lộn xộn đủ thứ giấy tờ, bút sách, ghi chú… đôi khi lại hữu ích với công việc sáng tạo. Một chiếc bàn làm việc gọn gàng, trật tự dễ khiến bạn suy nghĩ theo lối mòn và truyền thống trong khi chiếc bàn lộn xộn sẽ đưa tâm trí bạn đến những hành vi và lựa chọn bất ngờ, phá vỡ các quy ước và giới hạn, đột phá và mới lạ.
Bài: Nguyễn Xoa
Tiếp Thị Gia Đình
