Người ta vẫn bảo Kyrgyzstan là Thụy Sĩ của châu Á, nhưng tôi không thể hình dung ra được vẻ đẹp Tây phương ấy lại tô điểm ở quốc gia này như thế nào. Cho tới khi tôi chạm đất Kyrgyzstan, nhìn những dãy núi xanh phủ tuyết trắng, những ngôi nhà nhỏ xinh xắn, lều yurt nằm rải rác dưới thảo nguyên mênh mông trổ đầy hoa dại, đàn gia súc đủng đỉnh gặm cỏ và hằng hà sa số hồ xanh biêng biếc, tôi mới ngỡ ngàng gọi tên vùng đất này là người đẹp ngủ mê giữa lòng Trung Á.
Tôi về Osh, thành phố lớn thứ hai của Kyrgyzstan, nơi được mệnh danh là “thủ đô phương Nam”. Mặc dù lịch sử Osh trải qua hơn 3.000 năm và từng đóng vai trò quan trọng trên con đường Tơ Lụa, nhưng tiếc thay Osh ngày nay lại mang những nét đặc trưng của một thành phố thuộc Liên Xô cũ và vết tích của quá khứ huy hoàng còn lại khá ít. Từ trên đỉnh núi đá Suleiman Too (một nơi rất linh thiêng với người Hồi giáo) phóng tầm mắt xuống Osh, những tòa nhà xen lẫn hàng cây xanh ẩn mình giữa một thành phố xanh, đâu đó tháp nhà thờ Hồi giáo nhẹ nhàng vươn cao.
Tôi vào nhà hàng ven suối vừa thưởng thức món kebab của người Kyrgyz, vừa ngắm chú chim mải nhảy nhót trên hòn đá. Kyrgyzstan thanh bình ngay giữa lòng thành phố nhộn nhịp. Trên đường rời Osh, tôi bắt gặp bức tượng của Kurmanjan Datka hiên ngang giữa trời xanh. Đó là người phụ nữ lãnh đạo tài ba của thành Osh, được nhân dân ca tụng là “Nữ hoàng phương Nam”. Hình của bà được in trên tiền giấy 50 Som (đơn vị tiền tệ của nước này).
Từ Osh về thủ đô Bishkek là một cung đường đặc biệt, núi đồi trập trùng quanh co uốn lượn vô cùng đẹp. Cứ hết núi lại tới đồi, thung lũng và hồ. Đàn cừu và dê chỉ như chấm nhỏ đen trắng li ti giống đàn kiến bò trên đồi xanh mướt, tuyết phủ trắng trên đỉnh. Thảo nguyên mênh mông hoa vàng và màu poppy đỏ nhuộm thắm cỏ xanh. Những dòng sông, suối trong lành mát rượi (vì băng tan chảy trực tiếp từ đỉnh núi xuống) uốn lượn theo triền núi.
Các cậu bé du mục cưỡi ngựa chạy trên thảo nguyên. Nhìn đàn ngựa đứng trên đồi cao, bờm và đuôi bay phơ phất trước gió, tôi ngỡ như mái tóc đen óng mượt của người thiếu nữ đang dịu dàng tung bay. Vùng đất này được thiên nhiên ưu đãi với biết bao điều diệu kỳ như vẻ đẹp của một người con gái còn quá nhiều bí ẩn cần khám phá.
Kyrgyzstan nằm lọt thỏm trong đất liền với khoảng 6 triệu dân, nhưng đây được xem như vùng đất ngàn hồ với gần 2.000 hồ lớn nhỏ. Hoàng hôn đổ về hồ Toktogul khiến tôi không thể nào quên được. Hồ Toktogul phẳng lặng, rộng mênh mông với bốn bề núi non, có dãy núi tựa như hằng hà sa số kim tự tháp vươn vai đội lòng đất đứng dậy, dãy núi khác lại hệt như những bậc thang do thiên nhiên khéo đẽo gọt.
Hồ Issyk Kul rộng thứ 10 trên thế giới nếu tính theo thể tích và là hồ nước mặn lớn thứ hai chỉ sau biển Caspian. Tôi ở nhà nghỉ Tamga ven hồ khá dễ thương, vườn đủ loại hoa khoe sắc màu, nhưng ấn tượng nhất là loài hoa hồng trổ bông chi chít cao gần 2 mét. Chủ nhà người gốc Nga dễ phân biệt với những người Kyrgyz du mục vốn là tộc Turkic vì họ có khuôn mặt vẫn còn lưu giữ lại những nét của tổ tiên vốn có nguồn gốc từ người Mông Cổ.
Thủ đô Bishkek là thành phố rợp bóng cây xanh, với rất nhiều quảng trường, công viên, đài tưởng niệm phản ánh lịch sử của Kyrgyzstan, bao gồm cả thời kỳ thuộc Liên Xô cũ. Tôi dạo bước để tận hưởng sự thanh bình ở công viên quốc gia Ala Archa và Dubovy, ngắm nhìn tượng đài Lê Nin ngay trước bảo tàng Historical State. Sau đó tôi đi về quảng trường trung tâm Ala-Too với những tòa nhà theo trường phái Neo-Brutalism của Liên Xô cũ như tòa nhà quốc hội, ngắm bức tượng người anh hùng Manas, rồi đến Nhà trắng của tổng thống xây theo phong cách Tân Stalinism… Tôi không quên ghé thăm Quảng trường chiến thắng đánh dấu kỷ niệm kết thúc chiến tranh thế giới thứ hai và lưu luyến nhìn nhà thờ chính thống giáo Nga với mái vòm màu xanh dương đặc trưng trong một ngày đầy nắng.
36 ngày ở vùng đất du mục này là những kỷ niệm khó quên trong đời tôi. Hẹn một ngày không xa, tôi sẽ trở lại Kyrgyzstan, vùng đất người đẹp ngủ mê để thực hiện ước mơ được cưỡi ngựa trên thảo nguyên hoa vàng nhuộm thắm đồng cỏ xanh và bắn cung như một người du mục thực sự.
Thông tin thêm
√ Công dân 12 quốc gia trong đó có Việt Nam được miễn visa và ở vô thời hạn tại Kyrgyzstan.
√ Bạn có thể bay từ TP. HCM đến sân bay Manas ở thủ đô Bishkek hoặc sân bay Osh ở thành phố Osh với giá vé khứ hồi từ 1.141 USD (khoảng 25 triệu đồng).
10 Som Kyrgyzstan tương đương với 3.300 đồng.
√ Không có tàu hỏa đi từ Osh đến Bishkek nhưng hệ thống xe buýt khá thuận tiện hoặc bạn có thể đón xe dọc đường, nhưng nhớ trả giá trước khi đi.
√ Cung đường từ biên giới Tân Cương Trung Hoa về đến thủ đô Bishkek vô vùng đẹp, nếu có thể bạn nên thuê xe máy để đi.
Bài và ảnh: KIM NGÂN
Tiếp Thị Gia Đình