Ngày 15−6, phòng Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường đã tiến hành kiểm tra cơ sở sản xuất nước mắm của ông Lý Văn Hùng (50 tuổi, quê Bình Định), tại Q. Thủ Đức, vì nghi ngờ cơ sở này chế biến nước mắm bẩn, vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Đoàn kiểm tra liên ngành đã đến kiểm tra, phát hiện ông Hùng cùng bà Tâm − vợ ông đang sang chiết nước mắm vào chai nhựa, thấy hơn 1400 chai nước mắm hiệu Tân Phú, 600 nước mắm chuẩn bị sang chiết và nhiều loại chai nhựa chưa sử dụng (hơn 5000 chai nhựa). Đoàn kiểm tra cũng phát hiện ra nhiều bột chua, phẩm màu, bột chống mốc, đường hóa học sodium cyclamate, bột ngọt tại cơ sở sản xuất này. Các nguồn nguyên liệu bị nghi ngờ lấy tại chợ Kim Biên.
Ông Hùng khai nhận, từ năm 2013 đến nay, cơ sở của ông không đăng ký kinh doanh theo quy định và chưa được cấp giấy chứng nhận về an toàn vệ sinh thực phẩm. Muối và các loại hóa chất dùng để sản xuất đều được ông mua tại chợ Kim Biên (Q. 5, TP. HCM).
Theo công thức bà Tâm chia sẻ, việc chế biến nước mắm bẩn sẽ theo quá trình sau: Vợ chồng bà cho nước và muối vào bồn, đợi từ 7 – 10 ngày, sau đó rút nước muối này, cho thêm bột chua, màu thực phẩm, bột chống mốc và đường hóa học, bột ngọt khuấy đều lên rồi lọc cặn. Mỗi lần cơ sở này sản xuất ra hàng nghìn lít nước mắm.
Cơ sở sản xuất của ông Hùng, bà Tâm là một ngôi nhà không có bảng hiệu, mái được lợp bằng tôn, ở mặt tiền ngay khu dân cư đông đúc. Theo như quan sát và chia sẻ của người dân, các loại xe máy, xe tải lui tới chở những thùng nước mắm ghi nhãn hiệu Tân Phú để bỏ mối tại các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai.
Những chai nước mắm Tân Phú được ghi rõ trên nhãn hiệu: “Nước mắm cá cơm, 16 độ đạm, thành phần: nước, cá cơm và muối. Sản xuất tại Bình Định và kèm theo số điện thoại”. Các chai nước mắm này được bán tại các khu vực đông công nhân lao động. Tuy nhiên, khi đoàn kiểm tra xác minh với địa chỉ tại Bình Định thì không hề tồn tại cơ sở sản xuất nước mắm này.
Những chai nước mắm được sản xuất từ cơ sở ông Hùng
Mỗi chai nước mắm được bỏ mối với giá 3.000 đồng/lít cho các tiệm tạp hóa và được bán lẻ với giá 10.000 đồng/lít.
Được biết, do chế biến nước mắm bẩn, cơ sở sản xuất này đã bị lập biên bản vi phạm, niêm phong tất cả các thành phẩm và các vật dụng liên quan để đoàn tiếp tục làm rõ. Ông Hùng đã từng bị phòng y tế công an Q. Thủ Đức kiểm tra xử phạt.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, không chỉ có nước mắm trôi nổi, mà ngay cả nước mắm có thương hiệu, nếu không tuân thủ nguyên tắc vệ sinh, chỉ cần dùng một ít chất phụ gia thì tác dụng gây bệnh là rất lớn. Vì người Việt Nam dùng rất nhiều nước mắm, lại dùng rất thường xuyên nên việc tích tụ và gây bệnh là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Các chất dinh dưỡng như chất đạm, vitamin A, D, B12 sẽ không được giữ lại trong nước mắm. Và đặc biệt, với những nguyên liệu có nguồn gốc không rõ ràng được nhập từ chợ Kim Biên có chất gây hại cho cơ thể, bao gồm các chất độc hại, phẩm màu…
Các hóa chất được bán tại chợ Kim Biên
Chất hóa học sodium cyclamate, tên gọi tắt cyclamate, có trong nước mắm do cơ sở ông Hùng sản xuất, là một chất làm ngọt, màu trắng, không mùi, dạng bột tinh thể, tan nhiều trong nước, có thể tạo vị ngọt gấp 30 lần đường sucrose (đường mía).
Chất này đã bị cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấm sử dụng trên toàn quốc, sau khi có một số nghiên cứu trên động vật cho thấy nhiều tác dụng phụ có hại. Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã cho chuột ăn sodium cyclamate với liều lượng từ 500mg đến 2.500mg (500mg tương đương với 30 lon nước ngọt). Sau hai năm, 12/70 con chuột thí nghiệm bắt đầu bị ung thư bàng quang. Tuy nhiên, chất này hiện vẫn được một số nước sử dụng để làm chất tạo ngọt, đánh lừa cảm giác thèm ngọt của bệnh nhân tiểu đường.
Để kiểm tra nước mắm, người tiêu dùng nên để chai mắm đối diện với nguồn sáng, sau đó lắc chai mạnh rồi dốc ngược, nếu thấy có những cục lởn vởn từ đáy chai rơi xuống thì không nên dùng. Vì dấu hiệu kết tủa này có thể là muối và một số phụ gia khác nhà sản xuất cho vào. Nước mắm nguyên chất thường có mùi nặng. Nước mắm có sử dụng phụ gia không tốt khi nếm thử có vị chát ở đầu lưỡi.
Chợ Kim Biên được biết tới như một nơi chuyên sản xuất các hóa chất độc hại và đã được thành phố yêu cầu di dời và sẽ xử phạt với những người dân nếu vi phạm những quy định mà thành phố đề ra.
Ngọc Khuê
Tiếp Thị Gia Đình
