Các giống khỉ được chia ra làm hai nhóm chính là nhóm Cựu thế giới và Tân thế giới. Nhóm Cựu thế giới gồm những giống khỉ sống ở châu Phi và châu Á. Nhóm Tân thế giới là những giống khỉ sống ở Nam Mỹ. Cả hai nhóm đều có đuôi, nhưng các giống khỉ ở nhóm Tân thế giới có thể dùng đuôi cầm nắm, trong khi những con khỉ nhóm Cựu thế giới lại không có chức năng này.
Điều thú vị về loài khỉ của nhóm Cựu thế giới có một chiếc túi đặc biệt trong má của chúng để lưu trữ thực phẩm. Chúng có miếng đệm ở mông nhưng khỉ nhóm Tân thế giới không có. Mũi của nhóm Cựu thế giới nhỏ và hai lỗ khít vào nhau, còn nhóm Tân thế giới có mũi tẹt hơn và lỗ mũi tách ra. Khỉ nhỏ nhất thế giới là khỉ đuôi sóc Pygmy Marmoset và khỉ đầu chó Mandrill là giống khỉ lớn nhất thế giới.
Khỉ đầu chó Mandrill
Nặng 35kg, dài 90cm
Khỉ đuôi sóc Pygmy Marmoset
Nặng: 130g, dài: 20cm
LOÀI KHỈ SINH SẢN RA SAO?
Một điều đặc biệt các bé cần lưu ý là vượn, đười ươi, tinh tinh không thuộc họ khỉ. Mỗi loài khỉ có thời gian mang thai và sinh con khác nhau. Ví dụ: thời gian mang thai của khỉ đầu chó là 187 ngày, nhưng ở loài khỉ nâu chỉ 164 ngày. Khỉ mẹ là người chăm sóc chính cho khỉ con. Khỉ mẹ thường đeo con trên lưng hoặc ôm trước ngực trong hầu hết các hoạt động của chúng. Khi khỉ con được 4–5 tuổi, nó được xem là khỉ trưởng thành.
THÓI QUEN VÀ MÔI TRƯỜNG SINH SỐNG?
Khỉ bố và mẹ cùng thay phiên chăm sóc khỉ con
Hầu hết các giống khỉ đều sống trên cây, chỉ một số sống dưới đất ở thảo nguyên hay vùng núi. Chúng sống theo bầy và di chuyển nhiều nơi để kiếm thực phẩm. Chúng cũng rất hợp tác và biết phân chia nhiệm vụ trong việc nuôi dạy khỉ con. Con khỉ đực lớn nhất và mạnh nhất trong nhóm sẽ làm lãnh đạo. Khỉ đầu đàn sống theo chế độ đa thê.
TÌNH TRẠNG BẢO TỒN
Một số loài khỉ đang nằm trong danh sách đỏ: Trên thế giới chỉ còn khoảng dưới 250 con cà đác hay còn gọi là voọc mũi hếch Bắc bộ. Đây là loài đặc hữu của Việt Nam, sống chủ yếu ở khu bảo tồn thiên nhiên Na Hang và Chạm Chu, Tuyên Quang. Voọc đỏ sông Tana (Tana River red colobus) cũng là loài đang trên đà tuyệt chủng với khoảng 1.000 con trên thế giới.
KHỈ ĂN GÌ?
Nhiều người cứ nghĩ khỉ chỉ ăn trái cây và đặc biệt là chuối, nhưng điều đó không đúng hoàn toàn. Một số loài khỉ có thể ăn cả trứng chim, côn trùng và nhện.
MỘT SỐ ĐIỀU THÚ VỊ VỀ LOÀI KHỈ
• Nếu nguồn thực phẩm khan hiếm, khỉ cái sẽ ngừng giao phối cho đến khi tình trạng cải thiện. Thậm chí khi điều kiện thực phẩm đã ổn định, khỉ cái cũng sinh sản thưa dần chỉ 1 con/2 năm.
• Khỉ vòi (Proboscis) chỉ ăn trái cây sống và lá non vì trái chín thường chứa đường lên men khiến chúng không thể tiêu hóa và điều này có thể giết chết chúng.
• Con khỉ đầu tiên được đưa lên vũ trụ là giống khỉ nâu, có tên AlbertII vào ngày 6–11–1948.
• Khỉ có thể nghe được tiếng của đồng loại ở khoảng cách 5km.
• Cười toe toét, cắn môi, ngoác miệng, gật đầu… là dấu hiệu gây hấn ở những chú khỉ.
• Khỉ bày tỏ tình cảm hay làm hòa bằng cách vuốt lông nhau.
Bài: THIÊN BẢO
Mục mẹ và con Khoa học vui
