Ông Vũ Huy Hoàng (phải ngoài cùng) cùng đại diện các nước tham gia đàm phán trong buổi họp báo công bố thỏa thuận TPP – Ảnh TTXVN
Sau khi 12 nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đạt được đồng thuận về hiệp định thương mại khu vực lớn nhất trong lịch sử, chiếm tới 40% nền kinh tế thương mại toàn cầu, chính giới nhiều nước đã đưa ra những đánh giá tích cực về sự kiện này.
Ngày 5–10, Thủ tướng Canada Stephen Harper đã có bài phát biểu trấn an quan ngại của các ngành công nghiệp trong nước về những tác động ban đầu của việc tham gia TPP, đồng thời khẳng định hiệp định này mang lại lợi ích tốt nhất cho kinh tế Canada.
Chủ tịch đảng Tự do (LIB) đối lập Justin Trudeau, đối thủ nặng ký của ông Harper trong chiến dịch tranh cử hiện nay, cùng Phòng Thương mại Canada, Hội đồng Giám đốc điều hành Canada và nhiều tập đoàn lớn tại nước này cũng bày tỏ ủng hộ việc các bộ trưởng đạt được thỏa thuận TPP.
Theo quy định trong TPP, trong 5 năm kể từ khi hiệp định có hiệu lực, Canada sẽ phải mở cửa thị trường sữa, trứng, thịt gà, bò, lợn, cừu, hải sản, gỗ xẻ và hàng công nghiệp cho các nước trong TPP. Ngoài ra, Canada cũng sẽ phải dỡ bỏ mức thuế 6,1% đối với ô-tô nhập khẩu nguyên chiếc từ các nước trong TPP và giảm quy định về tỷ lệ xuất xứ sản phẩm từ 62,5% xuống còn 45% đối với ô-tô sản xuất nguyên chiếc trong nước và 40% đối với các mặt hàng phụ tùng ô-tô.
Thủ tướng Harper cam kết sẽ bồi thường 4,3 tỷ đô-la Canada (tương đương 3,3 tỷ đô-la Mỹ) cho những nông dân bị ảnh hưởng.
Nói về sự kiện này, Bộ trưởng Kinh tế Mexico Guajardo Villarreal cho rằng TPP sẽ mở ra nhiều cơ hội kinh doanh mới cho nền kinh tế thứ 2 Mỹ Latin trong lĩnh vực sản xuất liên quan tới 6 thị trường châu Á – Thái Bình Dương gồm Australia, Brunei, Malaysia, New Zealand, Singapore và Việt Nam, khu vực hiện được dự báo có mức tăng trưởng kinh tế cao nhất thế giới trong vòng 25 năm tới.
Bộ trưởng Villareal nhận định thỏa thuận TPP đi đến hồi kết tốt đẹp nhờ ý thức chính trị, lập trường và sự linh hoạt của các bên tham gia đàm phán. Đây là hiệp định rộng rãi, chuẩn mực và tham vọng nhất từ trước tới nay, đồng thời TPP cũng là mô hình đàm phán cho các hiệp định thương mại về sau này, đưa Mexico vào vị trí tiên phong trên lĩnh vực này.
Bộ trưởng Villareal cho rằng Mexico đã đạt được sự cân bằng phù hợp giữa lợi ích quốc gia và các lĩnh vực chế tạo xe hơi và phụ tùng, công nghiệp dệt may, các sản phẩm nông nghiệp như gạo, thịt các loại và sữa. Thỏa thuận TPP sẽ củng cố quá trình hội nhập các dây chuyền sản xuất của Mexico, Mỹ và Canada, góp phần đưa khu vực này có tính cạnh tranh cao nhất thế giới.
Ngoại trưởng Chile Heraldo Muñoz đánh giá cao việc 12 quốc gia thành viên đã đạt được sự đồng thuận về TPP. Ông khẳng định tầm quan trọng của TPP và đánh giá TPP là thỏa thuận thương mại mang tầm thế giới, vượt những gì mà vòng đàm phán Doha cho tới giờ chưa đạt được. Ngoài việc được quyền tiếp cận tốt hơn với hàng hóa, Chile sẽ được tiếp cận với chuỗi giá trị toàn cầu, mua sắm chính phủ và nhiều loại hình dịch vụ mà trong các thỏa thuận thương mại song phương với mỗi quốc gia thành viên TPP chưa từng đạt được.
TPP có 12 nước tham gia đàm phán, gồm Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam. Theo quy định, sau khi ký kết, văn kiện này cần nhận được sự phê chuẩn của chính phủ và quốc hội các nước thành viên để có hiệu lực. Nếu trở thành hiện thực, thỏa thuận TPP sẽ là khu vực thương mại tự do với 800 triệu dân, chiếm 30% kim ngạch thương mại toàn cầu và gần 40% sản lượng kinh tế thế giới.
Tiếp Thị Gia Đình
