Bạn cho rằng điều này thật khó tin và buồn cười? Thế nhưng thuyết Trái Đất phẳng lại đang được lan rộng và ngày càng có nhiều người tin vào thuyết này.
Thuyết Trái Đất phẳng ngày càng lan rộng
David Weiss từng là người không tin vào thuyết Trái Đất phẳng và không muốn bị nghĩ là kẻ ngốc. Thế nhưng, kể từ khi ông không thể tìm được bằng chứng chứng minh Trái Đất cong, ông đã bị thuyết phục mạnh mẽ bởi thuyết Trái Đất phẳng. Cuộc sống của ông bị đảo lộn hoàn toàn. Ông cảm thấy nhạt nhẽo khi phải tiếp xúc với những người bạn hiện tại. Bởi họ chỉ tin Trái Đất hình tròn.
“Tôi không có vấn đề gì với bất cứ ai tin Trái Đất hình tròn. Đó là lựa chọn của họ. Chỉ là tôi không đồng tình với quan điểm đó thôi.”
Weiss chỉ thích giao tiếp với cộng đồng có chung niềm tin với ông. Và cộng đồng đó cực kì đông.
Tuần này, vị doanh nhân đã tham dự Hội Nghị Quốc Tế Trái Đất Phẳng thường niên lần thứ ba. Hội nghị được tổ chức tại khách sạn Embassy Suites ở Dallas, Texas với hơn 600 khách tham dự. Những hội nghị trước đó đã diễn ra ở Raleigh và Denver. Trong những năm gần đây, nhiều cuộc hội nghị về Trái Đất phẳng cũng được tổ chức ở Brazil, Anh và Ý.
Sự kiện diễn ra cũng giống như những buổi hội nghị kinh tế, khoa học khác. Diễn giả thực hiện những buổi diễn thuyết mang tên “Space is Fake” và “Testing the Moon: A Globe Lie Perspective.” Các video liên quan đến thuyết Trái Đất phẳng cũng được trao giải. Và khách tham dự say sưa giao lưu với những người có cùng quan điểm với mình.
Hội Nghị Quốc Tế Trái Đất Phẳng tại Denver, Colorado vào năm 2018.
Rõ ràng đường cong của Trái Đất có thể được nhìn thấy từ cửa sổ máy bay. Nhưng hàng trăm con người tại sự kiện ở Dallas này lại đang phản bác lại khoa học, cho rằng Trái Đất hoàn toàn phẳng. Không có nghiên cứu cụ thể nào để biết được có bao nhiêu người tin vào thuyết này. Những người theo thuyết Trái Đất phẳng như Weiss sẽ nói với bạn rằng cộng đồng của họ còn có hàng triệu người khác. Bao gồm các ngôi sao Hollywood hạng A, phi công và những cộng đồng online đông đảo.
YouGove đã thực hiện một cuộc khảo sát với hơn 8,000 người trưởng thành ở Mỹ vào năm ngoái. Cứ 1 trong 6 người lại không tin Trái Đất hình tròn. Trong khi đó, một cuộc khảo sát của Viện Datafolha vào năm 2019 với hơn 2,000 người trưởng thành ở Brazil. Kết quả cho thấy 7% người dân trong nước cũng phản đối sự thật đó.
Cộng đồng tin vào thuyết Trái Đất phẳng từng là chủ đề của một bộ phim tài liệu trên Netflix. Thuyết này còn được nhiều nghệ sĩ nổi tiếng ủng hộ, trong đó có rapper B.o.B.
Cứ mỗi năm trôi qua, các cuộc hội nghị về Trái Đất phẳng lại ngày càng nhiều. Robbie Davidson -người sáng lập hội nghị ở Dallas chia sẻ:
“Tôi chưa bao giờ thấy thứ gì phát triển nhanh như thế này. Tôi tin rằng, trong 10 năm nữa, con số sẽ còn đáng ngạc nhiên hơn. Năm tới sẽ có hội nghị ở từng nước lớn trên thế giới.”
Tuy nhiên, các chuyên gia đang tự hỏi phong trào này có thật sự vô hại, và liệu rằng sức ảnh hưởng của nó đã sắp đạt đến mức cao nhất chưa.
Nếu Trái Đất phẳng, vậy chúng ta có rơi ra ngoài vũ trụ?
Lần đầu biết có người tin Trái Đất phẳng, Davidson đã nghĩ sao lại có người ngu xuẩn như vậy. Vài năm sau, ông lại là người chuẩn bị cho cuộc hội nghị quốc tế về thuyết Trái Đất phẳng đầu tiên. Giống với hầu hết những diễn giả khác tại sự kiện, ông đã đi theo thuyết Trái Đất phẳng sau khi không thể chứng minh nó hình tròn.
Hình minh hoạ Trái Đất phẳng.
Davidson cho rằng Trái Đất, mặt trời, mặt trăng và những ngôi sao được chứa trong một toà nhà có mái vòm lớn. Những người theo thuyết Trái Đất phẳng tin rằng các bức ảnh chụp Trái Đất từ vũ trụ đều chỉ là sản phẩm của photoshop.
May mắn cho Davidson, ông đã tìm được một cộng đồng đông đảo có chung niềm tin đó.
“Tổ chức một buổi hội nghị là bước tiến chứng minh cho truyền thông và cả thế giới thấy những gì đang diễn ra thật sự nghiêm túc. Chúng tôi không phải chỉ là một nhóm người điên khùng tạo nên trào lưu nhất thời trên mạng.”
Ngoài ra, Davidson cũng có vài điều muốn làm rõ. Điều đầu tiên và quan trọng nhất, cộng đồng này không phải không tin vũ trụ có tồn tại. Chỉ là họ tin rằng Trái Đất đứng yên và sự kiện đặt chân lên mặt trăng chỉ là giả dối. Sự thật đang ở ngoài vũ trụ, nhưng chưa có ai đã thật sự thấy nó cả.
Tiếp theo, họ tin rằng con người sẽ không rơi ra ngoài vũ trụ. Có rất nhiều quan điểm khác nhau trong cộng đồng này. Nhưng phần lớn tin rằng hành tinh của chúng ta là một cái dĩa hình tròn, được một bức tường băng bao quanh. Và bức tường đó chính là Nam Cực.
Và điều cuối cùng là, những người theo thuyết Trái Đất phẳng hiện đại không giống với Flat Earth Society. Đây là một nhóm người đã tồn tại qua nhiều thập kỉ và có hơn 200,000 người theo dõi trên Facebook. Nhiều người cho rằng tổ chức ấy do chính phủ điều khiển và tung ra những thông tin sai lệch. Họ còn biến căn nguyên của thuyết Trái Đất phẳng trở nên xa vời với những người muốn tìm hiểu về nó. Davidson cho rằng những giả thuyết mà họ đưa ra “hoàn toàn ngớ ngẩn.”
Samuel Shenton – nhà sáng lập của Hội Nghiên Cứu Trái Đất Phẳng Quốc Tế (IFERS) vào năm 1967.
Những người theo thuyết Trái Đất phẳng không tỏ ra là họ biết tất cả hay khẳng định những điều họ nói là đúng. Davidson giải thích:
“Không ai biết 100% sự thật về Trái Đất. Chúng tôi chỉ đang tự vấn những gì chúng ta được dạy bảo.”
Vài người trong cộng đồng này đã thực hiện các cuộc thí nghiệm. Chẳng hạn như mang những ống ni-vô lên máy bay để chứng minh giả thuyết của họ. Nhưng cuối cùng cũng không chứng minh được gì. Rõ ràng là, Trái Đất không hề phẳng. NASA cũng đã giải thích trong một bài báo dành cho lứa tuổi từ lớp 5 – 8. Hầu hết những người ủng hộ thuyết Trái Đất phẳng biện hộ rằng rằng chỉ là họ đang tò mò. Davidson còn khẳng định họ cũng rất yêu khoa học.
Thật khó để thoát ra khỏi tư duy đã được định sẵn
Phần lớn những người theo thuyết Trái Đất phẳng thường có xu hướng chống lại khoa học. Thật khó để tìm ra một người theo thuyết này mà không tin vào những thuyết âm mưu khác. Các cuộc hội nghị lúc nào cũng là tập hợp của những người chống lại vắc xin, ủng hộ phong trào đòi sự thật về sự kiện 11/9 và tín đồ của Iluminati.
Tư duy đầy đa nghi này khiến họ cứ phải đi tìm câu trả lời cho những câu hỏi lớn. Chẳng hạn như ai đang che giấu sự thật về hình dạng của Trái Đất?
Theo Weiss, những gia đình thuộc tầng lớp giàu có như Rockefellers, Rothschild… đều có dính líu đến âm mưu này.
Một buổi họp mặt của những người theo thuyết Trái Đất Phẳng ở Quận Cam, California vào năm 2017.
Mark Sargent – người từng góp mặt trong phim tài liệu Behind the Curve của Netflix vào năm 2018, đã nói rằng:
“Một khi bạn theo thuyết Trái Đất phẳng, những thuyết âm mưu khác sẽ ít quan trọng hơn. Những người ở đây, ai ai cũng mang trong đầu 20 thuyết âm mưu khác nhau. Nhưng khiến họ quan tâm nhiều nhất vẫn là thuyết Trái Đất phẳng.”
Chính vì thế, cộng đồng này luôn có chung một đối thủ. Và đối thủ của họ chính là NASA. Nhưng tại sao, và như thế nào, mà người ta lại có thể tin vào một thuyết âm mưu vượt ra khỏi vũ trụ đến như vậy?
Daniel Jolley – giảng viên của khoa tâm lý học về thuyết âm mưu ở Đại học Northumbria giải thích:
“Con người chỉ đang cố để hiểu hơn về thế giới. Họ lúc nào cũng nhìn ra thế giới với những suy nghĩ đầy định kiến. Họ không có niềm tin vào những con người hoặc những nhóm người quyền lực. Đó có thể là chính phủ hoặc NASA. Và khi nhìn vào những bằng chứng mà họ có thể hiểu được, thì họ bắt đầu tin vào thuyết Trái Đất phẳng. Thật khó để thoát ra khỏi tư duy đó.”
Các nhà khoa học cũng chỉ ra một động cơ xã hội kéo con người đến với những thuyết âm mưu. Đó chính là khao khát “duy trì quan điểm tích cực cho bản thân và cộng đồng mà chúng ta thuộc về”. Các thuyết âm mưu khác cũng có cộng đồng phát triển mạnh mẽ như những người tin vào thuyết này. Nhưng có lẽ động cơ quan trọng nhất chính là khát khao quyền lực và kiểm soát. Và quyền lực đến từ tri thức, cho dù tri thức đó có đáng tin hay không.
Phong trào ủng hộ thuyết Trái Đất phẳng có nguy hại?
Sargent có thể được xem là cha đẻ của phong trào ủng hộ thuyết Trái Đất phẳng hiện đại. Nhờ sự phát triển của Youtube, ông có thể phát biểu được quan điểm của mình. Sargent cho rằng Youtube chính là thứ mà phong trào ủng hộ thuyết Trái Đất phẳng sẽ “không thể nào tồn tại nếu thiếu nó.” Ông nói rằng chính thuật toán và những video gợi ý trên Youtube đã giúp thuyết Trái Đất phẳng được nhiều người biết đến hơn. Trên Youtube còn có hẳn một series nhiều tập mang tên Flat Earth.
Nhưng đầu năm nay, Youtube bắt đầu ẩn những video này và hạn chế gợi ý những nội dung liên quan đến thuyết Trái Đất phẳng. Tuy nhiên, những người làm video như Sargent không cảm thấy điều đó ảnh hưởng gì nhiều. Thế nhưng, tốc độ phát triển nhanh chóng của phong trào bác bỏ những niềm tin khoa học bấy lâu nay này thật sự gây ra nhiều lo ngại.
Karen Douglas nói:
“Có vẻ như người ta ngày càng không tin vào các nhà khoa học và những chuyên gia, hay động cơ của họ. Chủ đề này cần được nghiên cứu nhiều hơn. Và tôi chắc rằng vẫn có vài kết quả tích cực để tin vào những thuyết âm mưu. Tuy nhiên, các kết quả ban đầu cho thấy chúng có hại nhiều hơn là có lợi.”
Tranh minh hoạ một nhà khoa học cố thay đổi những quan niệm đương thời vào thế kỉ 16.
Sargent thú nhận, ngẫm nghĩ về phong trào mà ông đã từng ủng hộ:
“Tôi không thường nói như thế này đâu. Nhưng phải công nhận là đang có dấu hiệu không ổn. Một khi bạn dính vào nó, những thứ mà trước đây bạn từng nghi ngờ sẽ càng trở nên mông lung.”
Với Davidson, bước đi tiếp theo là hướng đến những thành viên chủ chốt trong các cộng đồng khoa học. Ông nói “họ chỉ cười vào mặt chúng tôi và nói ‘çác người thật ngu xuẩn’.” Nhưng Davidson không hề bị nhụt chí. Ông khẳng định: “Nhiều người đang biết đến phong trào này hơn và nó sẽ không dừng lại.”
Tiếp Thị Gia Đình
Dịch: Duyen Tran
Nguồn: CNN
