Truyện ngắn Mùa hoa cải bên sông là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nguyễn Quang Thiều; ra đời cách đây gần 30 năm. Tác phẩm từng được đạo diễn Khải Hưng chuyển thành phim Lời nguyền của dòng sông; và giành được Huy chương vàng Liên hoan phim truyền hình quốc tế tại Bỉ năm 1993. Được sự đồng ý của nhà văn Nguyễn Quang Thiều; trong đêm thi thứ 8 của Kịch cùng Bolero 2018; đạo diễn Trần Minh Tuấn đã dựng lại câu chuyện đầy bi kịch của gã thương hồ Sáu Lư (Kiến An); người đàn ông quanh năm sống lênh đênh trên sông.
18 năm trước, trong một mùa hè đói kém và bệnh tật; vợ của ông Lư qua đời, bỏ lại cho ông 3 người con; gồm hai người con trai là Cát (Nam Trung), Sỏi (Hoài Sơn) và cô con gái út tên Chinh (Hồ Bích Trâm).
Ông Lư tấp ghe vào bờ để xin được chôn cất vợ nhưng không một nơi nào chấp thuận. Họ xua đuổi gia đình ông như xua đuổi một thứ ma quỷ chuyên đi gieo rắc cái chết; thậm chí còn đốt xác vợ ông vì sợ lây bệnh. Cuối cùng chỉ còn lại dòng sông mở rộng lòng đón nhận mọi số phận.
Ông chôn vợ xuống đáy sông ở khúc sông rộng và êm nhất. Và từ đó, ông Lư nguyền rằng tất cả thành viên trong gia đình ông; không một ai được lên bờ, nếu gót chân chạm vào mặt đất đôi bờ; thì trái tim sẽ biến thành trái tim quỷ và trở thành những con thú độc ác. Vì lời nguyền và sự thù hận của ông Lư mà cuộc đời của 3 người con bị cầm tù trong chiếc ghe chật hẹp; cùng sự hà khắc đến nghiệt ngã của cha mình.
Người con trai thứ hai của ông là Sỏi đem lòng yêu một cô thôn nữ trên bờ; nhưng bị anh trai của cô gái cùng đám trai làng rượt đánh vì khi dễ anh nghèo khó; không có mảnh đất cắm dùi.
Sự khinh miệt đó càng làm cho Sỏi phẫn uất và chống đối với cha và anh trai. Nhân ngày giỗ của vợ, ông Sáu sai Sỏi và Cát lặn xuống dòng sông; để kiểm tra mộ phần của vợ thì phát hiện phần hài cốt của bà đã không còn. Nghi ngờ Sỏi là người muốn phá hủy lời nguyền; ông Sáu Lư định giết con trai.
Là người được cha thương nhất; Chinh đứng ra van xin cho Sỏi. Cát méc với ông Sáu rằng Chinh cũng có liên quan trong việc di dời hài cốt của mẹ. Trong lúc 3 anh em xô xát, hàng cúc áo của Chinh bị đứt; để lộ ra chiếc bụng bầu 5 tháng. Đến lúc này, Chinh thừa nhận chính cô và người yêu đã di dời hài cốt của mẹ lên chôn ở đất liền; vì cô không muốn bà phải chịu lạnh lẽo dưới đáy sông tăm tối suốt 18 năm qua; và cô muốn xóa bỏ lời nguyền để 3 anh em cô có được cuộc sống bình thường, hạnh phúc như bao người khác, đồng thời giải thoát cho ông Sáu khỏi hận thù.
Dù Chinh van xin thế nào, ông Sáu Lư vẫn cương quyết; chỉ có cái chết mới có thể hóa giải được lời nguyền mà ông đưa ra.
Ông định dùng chiếc lưỡi hái kết thúc cuộc đời mình thì hai người con trai kịp ngăn lại. Trước tình cảnh đó, Chinh đã chọn lấy cái chết. Cô gieo mình xuống dòng sông cùng với đứa con trong bụng. Sỏi và Cát cũng nhảy xuống để cứu em; nhưng vì nước chảy quá xiết nên cả hai cũng đã chôn vùi cuộc đời dưới dòng sông lạnh lẽo.
Vì sự cố chấp, ông Sáu Lư phút chốc đã mất luôn những người thân cuối cùng. Ông gào thét trong đau đớn và ân hận. Đây là cái kết khá bi kịch và khác so với nguyên tác. Thông điệp mà đạo diễn Minh Tuấn muốn thể hiện trong tác phẩm đó là hãy xóa bỏ hận thù và yêu thương nhau nhiều hơn.
Giám khảo Kịch cùng Bolero 2018 Trịnh Kim Chi cho biết cách đây 23 năm; chị cũng đã từng đóng vai Chinh trong vở kịch này.
Chỉ khác là điều kiện sân khấu ngày xưa không được hoành tráng như ngày nay. Chị cảm thấy may mắn khi được xem lại vở diễn này qua cách dàn dựng của đạo diễn trẻ Minh Tuấn. Chị cũng cho biết điều khiến chị xúc động; nhất là cảnh nhân vật 6 Lư nhớ về ngày xưa bị dân làng xua đuổi; và cảnh đốt xác vợ được đạo diễn Minh Tuấn thực hiện thật ngay trên sân khấu bằng một loại giấy chuyên dụng.
Tiếp Thị Gia Đình
Kịch cùng Bolero 2018 Kịch cùng Bolero 2018 Kịch cùng Bolero 2018 Kịch cùng Bolero 2018 Kịch cùng Bolero 2018 Kịch cùng Bolero 2018
