Kawabata Yasunari là cái tên tiêu biểu; trong những tác gia lớn nhất thế kỷ XX của nền văn học Nhật Bản. Đã từ lâu, độc giả Việt Nam biết đến ông qua các tác phẩm văn chương nổi tiếng; như: Xứ tuyết, Hồ, Những người đẹp say ngủ… Phản ánh nhiều phương diện của văn hóa cũng như truyền thống Nhật Bản; cùng những rung cảm đầy đam mê mà tinh tế của tâm hồn Nhật; các sáng tác của Kawabata Yasunari – bậc thầy của văn chương duy mỹ Nhật Bản không chỉ có sức lôi cuốn mạnh mẽ; đối với độc giả trên toàn thế giới mà còn có sức hấp dẫn lan tỏa rộng rãi đến nhiều nhà Đông phương học khắp các châu lục.
Kỷ niệm 120 năm năm sinh nhà văn vĩ đại bậc nhất xứ sở mặt trời mọc; những ngày đầu tháng 9/2019, Nhã Nam giới thiệu tới độc giả tiểu thuyết Đẹp và buồn.
Cuốn tiểu thuyết cuối cùng của nhà văn đạt giải Nobel văn chương 1968 này. Khác với các ấn bản trước, Đẹp và buồn do Nhã Nam phát hành là bản dịch đã được hiệu chỉnh; bổ sung theo nguyên tác tiếng Nhật của dịch giả Mai Kim Ngọc; và là bản dịch duy nhất có bản quyền tiếng Việt từ trước đến nay, qua liên hệ với người thừa kế của Kawabata Yasunari.
“Thời gian trôi. Nhưng thời gian của đời người có những dòng chảy khác nhau. Như dòng sông, dòng đời có chỗ nhanh chỗ chậm, có chỗ còn dừng lại như nước ao tù. Thời gian vũ trụ tất nhiên là một, nhưng thời gian trong tâm thay đổi với từng người. Dòng sông thời gian là một cho mọi người, nhưng mỗi người trôi đi trong dòng sông ấy một cách khác nhau.
Xấp xỉ bốn mươi, Otoko nghĩ Oki vẫn còn sống trong nàng, phải chăng là dòng thời gian của nàng đã không chảy. Hay hình ảnh Oki cùng nàng trôi với cùng một vận tốc, như cánh hoa trôi theo nước. Rồi nàng lại nghĩ, không biết nàng trôi theo dòng thời gian của Oki thế nào. Dù Oki vẫn không quên nàng, nhưng ông tất có một dòng thời gian khác.”
Được sáng tác sau Chiến tranh thế giới thứ II và xuất bản vào năm 1964; Đẹp và buồn mở đầu với bối cảnh một chuyến tàu đến Kyoto vào những ngày cuối năm; và từng bước đi đến khám phá cuộc hội ngộ của nhà văn Oki Toshio với người tình trẻ từ quá khứ của ông; Otoko Ueno, hiện là một họa sĩ nổi tiếng, sống ẩn dật cùng cô học trò Keiko Sakami. Các mối quan hệ giữa Oki, Otoko và Keiko từ đây đan dệt nên một kết thúc buồn y như cái tên của tác phẩm.
Không chỉ phác họa thế giới nội tâm nhân vật bằng những gam màu tinh tế; cùng một phong cách trữ tình đơn giản man mác buồn cùng dấu ấn thơ ca thấm đượm trong từng trang văn; những điều đã tạo nên dấu ấn của Kawabata Yasunari trong lòng người đọc; Đẹp và buồn còn khéo léo đưa ra những vấn đề về truyền thống và hiện đại; góp phần tạo nên một tuyệt tác, một bản hoà tấu của thơ; của tình dục, tình yêu, trộn lẫn giữa ghen tuông, yêu và hận; của giấc mộng khi tuổi trẻ đầu xanh và ác mộng khi mái đầu điểm bạc, làm say đắm lòng người.
Kawabata Yasunari (1899-1972) là một trong những tác gia lớn nhất của văn học Nhật Bản thế kỷ XX. Kawabata từ lâu đã được biết tới ở Việt Nam qua các tác phẩm dịch qua tiếng Anh, tiếng Nga; như Yukiguni (Xứ Tuyết), Senbazuru (Ngàn cánh hạc), Yama no Oto (Tiếng rền của núi)… Ông vinh dự nhận giải Nobel văn chương 1968; và được Viện Hàn lâm Thụy Điển ca ngợi là người tôn vinh cái đẹp hư ảo; và hình ảnh u uẩn của hiện hữu trong đời sống thiên nhiên; và trong định mệnh con người (diễn văn của tiến sĩ Anders Usterling trong lễ trao giải); và trở thành nhà văn Nhật Bản đầu tiên được trao tặng giải thưởng cao quý này.
Nhiều năm sau chiến tranh, với cương vị là chủ tịch Hội Văn Bút Nhật Bản; Kawabata Yasunari đã thúc đẩy việc dịch văn học Nhật sang tiếng Anh và các thứ tiếng phương tây khác.
Tiếp Thị Gia Đình
