(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Ngày xưa, khi đi ngang Phủ Diễn, thầy địa lý Tào Phù dừng lại khá lâu nhìn doi cát trồi ra ở cuối làng Đọp cười: Chỗ này giống y chang cái hĩm. Nghịch! May có con sông đâm vào nên thuỷ thổ tương sinh, sau ắt sinh làng nhưng âm khí nặng.
https://www.youtube.com/watch?v=o2kGl_NX8SM&t=15s
Chẳng ai để ý đến lời thầy, mà cũng chẳng để ý làm gì vì đó chỉ là doi cát hoang, mọc toàn gai ngấy nên gọi cồn Ngấy.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Cồn Ngấy nổi tiếng lắm ma, nhiều rắn độc.
Đồn rằng ở đó có con bạch xà sống lâu năm nên đã thành tinh. Những đêm trăng suông nó thường hiện hình con gái đẹp để ám đàn ông. Những anh số đen dính phải không mất mạng thì cũng mất hồn. Bằng chứng rành rành còn sống ở làng Đọp là anh cu Tộ. Đêm trăng suông, cu Tộ đang cất vó bỗng có đứa con gái mặt hoa da phấn, mùi ngâu ngào ngạt bước đến. Nó dẫn cu Tộ vô cồn Ngấy. Khi Tộ nhà ta đang ngất ngây đột nhiên thấy cô gái nửa thân trên là người, còn lại mình rắn to như cái cột nhà. Hãi quá nên cu Tộ bị tâm thần…
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Những câu chuyện ma cồn Ngấy ngày càng nhiều. Thêm mấy người đàn ông bỏ mạng vì rắn bắp chuối trong cồn, nên người đời thêu dệt nhiều chuyện rùng rợn, hãi hùng. Càng ngày cồn Ngấy càng trở thành ma địa, chẳng ai dám bén mảng tới.
Vậy mà vào ngày bạch lộ có kẻ dám cả gan vác rựa chặt cây dựng lều giữa cồn Ngấy ở.
Kẻ đó là dì Liêng.
Làng được phen xôn xao. Người bảo dì điên, kẻ nói dì là hiện thân của bạch xà tinh. Dì Liêng trước đây nổi tiếng làng Đọp vì đã đẹp lại học giỏi. Đang học dở lớp 10 dì gác bút cùng với 11 cô gái làng đi thanh niên xung phong làm cho nhiều chàng trai tiếc ngẩn ngơ.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Ngày đất nước ca khúc khải hoàn chỉ còn bảy cô trở về, trong đó có dì. Dì bị bom Na-pan cháy đen mất nửa mặt nhưng dì che khăn, một bên vẫn còn nét đẹp thời xuân sắc. Mẹ dì cứ đưa bàn tay già nua rờ rẫm khuôn mặt con mà khóc: Khi đi con tôi lành lặn, đẹp như hoa như tranh mà giờ tàn tạ như thế này con ơi! Bố dì chửi: Bà câm mõm đi. Con Nụ, con Hoa, con Xuyến, con Vi bị bom vùi, một mẩu xương cũng không có đem về. Con Liêng không chết là mừng rồi.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Bảy nữ cựu thanh niên xung phong đều đã ngoài ba mươi.
Ở làng Đọp ngày đó con gái ngoài hai mươi chưa chồng đã gọi là “ngồi cồn”, huống chi ngoài băm. Trong bảy cô trở về chỉ có cô Nhụy lấy được chồng là ông chủ tịch xã chết vợ. Lão Bất, một người đàn ông lắm chuyện trong làng đặt vè ông ổng hát:
Những con thiên nga
Đã thành vịt già.
Cốc cốc cốc
Ai có l mốc
Đem ra mà phơi
Kẻo khi động trời
Không phơi được nữa…
Đùng một cái, dì Liêng có bầu. Mỗi khi ra đường dì đều phải sụp nón che mặt, lầm lụi mà đi. Người ta bắt dì Liêng ra giữa đình đọc “cáo trạng” chửa hoang.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Xóm trưởng Mục hỏi: Ai là cha đưa bé trong bụng? Khai mau sẽ được khoan hồng! Dì Liêng nước mắt chảy dài, im lặng lắc đầu.
Dân làng một số người nhao nhao xỉa xói: Đảng viên đấy bà con ạ. Lại còn huân chương chiến công nữa chứ. Ngữ ấy làm xấu mặt làng, phải cạo trốc bôi vôi, bỏ bè chuối trôi sông. Quẳng ra cồn Ngấy cho ma rắn thịt… Có kẻ còn ném đá vào dì như đấu địa chủ ngày xưa…
Bất chợt dì Liêng quắc mắt đứng dậy đạp ngã bàn, túm lấy cổ áo xóm trưởng: Bà bảo cho mà biết! Khi bà đang lo đánh Mĩ thì mày trốn nghĩa vụ ở nhà nằm với vợ của mấy anh đang ở chiến trường. Đừng lên mặt với bà. Bà đếch ngán. Đứa nào giỏi thì ra đây!
Dì Liêng lẳng gã Mục ngã chỏng khoèo rồi vớ lấy chiếc đòn gánh múa tít. Lúc nãy đứa nào ném bà, chửi bà? Có giỏi thì mở mồm đi. Bà thích thì bà chửa, bà đẻ, ảnh hưởng chi đến bát cơm hay mồ mả đứa nào. Đám đông đột nhiên im bặt, vòng vây cứ dạt ra. Dì Liêng quẳng đòn gánh ưỡn bụng đi về.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Sau vụ đó, đi đâu dì Liêng cũng không thèm che nón nữa. Dì cứ ưỡn bụng mà đi. Những ai nói vướng đến tai, dì sẵn sàng “dửng vây” xắn quần lên chửi. “Dửng vây” vậy thôi nhưng về nhà là dì khóc suốt. Bố dì chửi: Biết nhục chưa con. Mày còn ngồi đó mà tưới nước mắt. Lòng tao cũng đang muối đây. Cút ra khỏi nhà cho khuất mắt tao…
Dì Liêng chuyển dạ vào đêm bão. Cơn bão khủng khiếp làm cho hơn nửa số nhà trong làng đổ. Vậy mà túp lều bé như lỗ mũi của dì Liêng giữa cồn Ngấy không việc gì.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Bão tan, người làng đã nghe tiếng khóc oe oe vọng ra. Ai cũng bảo dì Liêng là ma nên túp lều mới không bị đổ. Đẻ giữa đêm bão không đèn nến, không người đỡ mà thằng bé bụ bẫm, đẹp như tranh.
Lão Bất thì lắc đầu lè lưỡi: Con bạch xà tinh thấy hoàn cảnh dì Liêng đáng thương quá nên đêm đó nó động lòng sai bầy rắn, con mô con nấy to như cột nhà quấn lấy nhau để níu lều chống bão. Bạch xà hiện thành bà đỡ đẻ. Hai mắt nó là hai viên ngọc sáng, cần chi phải đèn nến. Con bạch xà tinh rứa mà tốt thật.
Dì Liêng đã “bắn phát đại bác” mở màn cuộc cách mạng không chồng mà chửa cho những nữ thanh niên xung phong làng Đọp.
Dì Lúa, dì Mì, dì Ni… cũng mang bụng ra cồn Ngấy dựng lều. Ra đó để tránh những thị phi của người đời. Và rồi những nữ cựu chiến binh quá lứa lỡ thì ở những làng khác tìm đến xin “nhập khẩu” cồn Ngấy, tạo nên một ngôi làng đặc biệt, Làng Không Chồng. Tên làng nghe dài quá, sau gọi là Làng Thòi.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Làng Thòi thỉnh thoảng lại xuất hiện vài ba người đàn ông. Họ là chú lái xe, anh buôn thịt lợn, có cả ông cán bộ xã, cán bộ huyện… Những nguời đàn ông đến rồi đi, chẳng thấy ai ở lại. Cồn Ngấy ngày một sinh sôi…
Tôi sinh ra ở Làng Thòi.
Hồi nhỏ, tôi hỏi cha con đâu? Mẹ không trả lời, mắt ầng ậng nước. Câu hỏi không có câu trả lời cứ ray rứt mãi trong tôi. Mà không chỉ riêng tôi. Những đứa trẻ Làng Thòi đều có chung một câu hỏi không lời đáp.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Lần tôi đang mò ốc với thằng Cò thì con Lấm – con gái của dì Liêng chạy đến: Anh Vin ơi. Lúc đêm cha em về, bộ đội đàng hoàng nhé, cha cho em nhiều quà lắm, có con lật đật thích ơi là thích. Khi cha chuẩn bị đưa em đi ăn kem thì nghe tiếng mẹ khóc nên em tỉnh dậy. Thì ra em nằm mơ, tiếc ơi là tiếc.
Thằng Cò bĩu môi: Đừng có mà mơ! Cha mày là chú Tộ đang bắt “chim” chơi ngoài gốc nhãn.
Con Lấm cắn môi vặc lại: Cha anh thì có! Em nghe các dì nói chú Tộ là cha anh Cò.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Thằng Cò nhảy lên xô con Lấm ngã xuống sông. Tôi hốt hoảng lao theo vớt con Lấm lên vác chạy về nhà nó. Dì Liêng khóc gào thảm thiết vì sợ con Lấm sẽ như anh Lậm, con đầu của dì; đứa con sinh ra trong đêm bão bùng cồn Ngấy. Anh Lậm khôn sớm, lên mười đã biết giúp mẹ làm đủ thứ việc. Một đêm anh Lậm đeo giỏ mang lưới đi bắt cá, đến sáng không thấy về. Mãi ba ngày sau người ta mới phát hiện xác anh Lậm nổi lập lờ trên đầm Vạc…
Đêm đó con Lấm sốt cao, nó cứ gọi cha ơi, cha chở con đi ăn kem.
Nhìn con Lấm cứ gọi cha trong mê sảng, tôi thấy cục gì cứ trồi lên trong cổ rồi tôi chạy ra bờ sông khóc tức tưởi, khóc không tài nào nín được.
Chúng tôi là những đứa con hoang Làng Thòi. Con hoang, nhưng chúng tôi cũng vẫn là người. Nhưng chúng tôi luôn bị dè bỉu và hành hạ.
Một lần đi học về qua Đầm Vạc, con Lấm reo lên: Hoa súng đẹp quá, anh Vin lấy cho em đi! Tôi bơi ra hái một ôm đưa cho con Lấm thì bị thằng Ngọ con lão Mục cướp. Tôi giằng lại liền bị nó đá lộn xuống đầm. Tôi lóp ngóp bò lên bờ, thấy miệng mằn mặn, đưa tay lên quyệt thấy tay đầy máu. Tôi nhìn nó căm thù. Nó bảo: Nhìn gì, thằng không cha?!
Miệng tôi sưng vù cũng không đau bằng câu nói đó. Dùng hết sức bình sinh, tôi lao vào húc nó bổ chửng. Đè lên người nó tôi đấm tới tấp.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Tôi đang nổi điên thì bị một bàn tay như gọng kìm chít lấy cổ. Lão Mục. Lão cứ nắm lấy cổ tôi cho thằng Ngọ vùng dậy trả đòn. Tôi bị nó đấm đá vào mặt vào bụng đau, tức không thở được. Khi tôi máu mồm máu mũi ròng ròng, cha con lão mới chịu buông tha. Con Lấm vừa khóc vừa tìm cỏ mực nhai đắp lên cái miệng rách của tôi. Tôi gượng đau bảo con Lấm về đừng mách mẹ tôi. Tôi không muốn mẹ buồn. Tôi thất thểu ra về trong người sùng sục nỗi căm giận. Tôi sẽ báo thù. Tôi nghĩ ra ngàn cách báo thù cha con lão Mục.
Và cơ hội đã tới.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Một đêm trời tối thui, gần 2 giờ sáng tôi và thằng Cò đang hì hụi ở Đầm Vạc cất vó bỗng nghe tiếng ùm rất lớn phía sông Ngàn, tiếp đến là tiếng quẫy nước.
Thằng Cò tưởng ma co rúm người lại. Tôi hét, nhanh lên, chắc có người tự tử. Chúng tôi cầm đèn chạy đến thì thấy một người đang chới với giữa dòng nước xoáy. Thằng Cò bấu tôi: Lão Mục.
Chẳng suy nghĩ, tôi đưa cây đèn cho thằng Cò rồi lao xuống. Tôi lặn một mạch rồi trồi lên, lựa thế luồn tay kẹp lấy cổ lão Mục, chân đạp mạnh để lái khỏi vòng xoáy.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Thằng Cò đã tìm đâu được cây tre dài lao ra, tôi nắm lấy. Lão Mục quay người túm lấy tôi bấu chặt. Tôi phải dùng hết sức bình sinh của tuổi mười sáu để tụt xuống gỡ bung hai bàn tay như gọng kìm của lão, rồi tiếp tục kẹp lấy cổ lão. Kiểu kẹp này là lão Bất dạy tôi. Lão bảo như vậy người được cứu mới không dìm mình chết theo. Tôi mệt nhoài, hai chân mỏi nhừ như sắp bị chuột rút.
Càng gần bờ, càng lắm đá ngầm, chân tôi va vào đá bị cứa nhiều nhát. Tôi biết máu chảy nhiều nhưng không có cảm giác đau. Chật vật lắm tôi và thằng Cò mới dìu lão lên được bờ. Lão uống căng bụng nước, thở hí hóp.
Tôi mệt bở hơi tai nhưng phải xốc lão lên vai chạy cho nước trong mồm ộc ra. Khiếp! Mùi rượu nồng nặc.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Thoát chết, hôm sau lão đi chấm phẩy đến nhà tôi với mấy cân gạo. Lão lí nhí cám ơn cứu mạng và xuýt xoa khen tôi, bảo mẹ tôi đã sinh được một người con dũng cảm.
Tôi chả thèm nói gì, bỏ đi lang thang trong làng. Tôi gặp lão Bất. Lão cười hô hố: Mày cũng được đấy. Tao tưởng mày trả thù dìm chết thằng Mục. May! Tao cũng cảm ơn mày. Mày biết không. Tay Mục hay mò đến nhà mụ Phí, tao thấy ghét nên quyết định cho một vố. Tao quét vôi đầy mặt chờ tay Mục ra về liền nhảy xổ đến nhát. Hắn tưởng ma chạy tỏm xuống sông luôn. Hôm nay không có mày cứu nó, chắc tao mắc tội sát nhân.
Thấy tôi không nói gì, Lão Bất bảo: Kiểu trả thù của mày đểu nhất trong các kiểu trả thù.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Tôi chẳng để ý lời người lớn, chỉ thấy lòng trống rỗng và buồn; tôi cứ đi như kẻ mộng du và đến nhà dì Liêng khi nào chả biết.
Con Lấm nhảy bám vào cổ tôi. Hoan hô, tí nữa anh đưa em đi xem phim nhé!? Có cái gì đó cưng cứng đang chọc thẳng vào ngực tôi. Thì ra Lấm đã lớn… Chỉ một khoảnh khắc, mắt Lấm và mắt tôi gặp nhau.
Tôi sững sờ. Nó cũng sững sờ. Một cảm giác lạ chưa từng có đang lan khắp cơ thể và tâm hồn tôi. Con Lấm buông nhanh tôi, mặt đỏ bừng chạy vào nhà. Tôi đứng trân, thấy lâng lâng lạ lắm.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Đêm, nghĩ đến ánh mắt của con Lấm tôi thao thức không ngủ nổi. Gần sáng, tôi mới chợp mắt. Tôi thấy mình dắt con Lấm ra sau đống rơm. Chúng tôi dính chặt vào nhau với những cảm xúc dâng trào bất tận, cảm giác đầu tiên tôi mới biết. Nhưng thoáng chốc tôi lại thấy trong vòng tay mình không phải Lấm mà là một người con gái đầu người mình rắn to như cột nhà đang thổi phì phì. Tôi hét lên kinh hoàng rồi vùng dậy, mồ hôi vã dầm dìa. Tôi hoang mang, sợ ma rắn làm cho điên như chú Tộ.
Tôi cứ ngồi thừ cho tới sáng, và ngẫm ngợi. Nỗi ám ảnh về cồn Ngấy đã ăn sâu vào tiềm thức tôi và những đứa trẻ Làng Thòi. Những đứa trẻ sinh ra ở Làng Thòi thường bỏ xứ tha hương khi chưa đến tuổi thành niên. Chúng tôi không chịu nổi cảm giác mất mát, thiếu thốn nhiều thứ và sự ghẻ lạnh của người đời.
Tôi khoác tay nải ra đi trong chiều mưa ảm đạm. Mẹ tôi nước mắt vắn dài: Con ơi con đừng đi. Mẹ lạy con!
Tôi cất bước bỏ lại đằng sau người mẹ liêu xiêu trong nước mắt trộn nước mưa tầm tã. Xe lăn bánh, tôi thấy con Lấm đuổi theo xe ngã dúi dụi gào lên: Anh Vin ơi… Tôi vuốt mặt, nước mắt lẫn nước mưa mặn chát. Tôi phải đi, chào nhé. Chào Làng Thòi, chào những nỗi đau, chào mối tình trong trắng đầu đời, chào tất cả.
Tôi phiêu bạt nhiều nơi. Bao nhiêu năm quăng quật, va đập với đời cuối cùng tôi cũng làm được anh thợ cả.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Tôi dẫn năm đứa đàn em thợ nề sang Lào nuôi chí lớn. Nhiều cơ hội đến với tôi nhưng chẳng thể nào nắm bắt được. Tôi biết mình không đủ sức để xây những công trình lớn. Tôi chỉ xây những ngôi nhà cấp 4 và công trình vệ sinh. Đi đâu tôi cũng thấy mình nhỏ bé tự ti. Cái dáng đi lúi cúi mắt nhìn xuống, cố tật của cư dân Làng Thòi tôi vẫn không thể nào sửa được. Bảy năm rồi tôi chưa về làng. Tôi chỉ nghe loáng thoáng thằng Cò nghiện, đi xách ma tuý rồi vào tù; con Lấm cũng bỏ nhà đi sau tôi mấy ngày, không biết đi đâu. Thằng em cùng mẹ khác cha của tôi điện bảo: Tết này anh về chứ. Mẹ nhắc anh suốt. Tôi gắt: Tao không về! Dập máy rồi tôi thấy buồn mênh mang.
Giữa một đêm mưa như xối, tôi nằm trùm chăn trong căn lán giữa cánh rừng Lào khóc âm thầm.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Những mái nhà tranh thấp tè mốc thếch bên sông Ngàn ngầu đỏ. Những con người Làng Thòi cứ hiện trước mắt tôi. Những khuôn mặt đàn bà nhàu nát khắc khổ, đôi mắt buồn như luôn chực khóc và dáng đi lúi cúi, tất tả… Đến bây giờ tôi mới thấu hiểu, nỗi đau con trẻ chúng tôi ăn nhằm gì so với những người mẹ Làng Thòi. Nỗi đau đó đong đầy trong mắt dì Liêng, dì Nụ, dì Ni… Ôi! Những người đàn bà lập làng.
Tôi nhớ ngày mẹ tôi gãy chân vì leo lên lợp lại mái nhà. Tôi nhớ những cuộc đánh ghen kinh hoàng của những người đàn bà làng khác đến làng tôi.
Sau trận đòn ghen dì Ngâu, dì Sìn thân thể như xơ mướp, nằm liệt giường. Những người đàn bà Làng Thòi đến thăm không biết nói gì, chỉ ôm nhau khóc. Tôi nhớ cảnh dì Nuyên chết đuối nơi đầm Vạc vì mò ốc bán kiếm tiền nuôi con. Tôi nhớ cảnh dì Kin đau ruột thừa đưa đi viện trễ nên bục ruột chết giữa đường. Tiếng khóc của những người đàn bà đưa tiễn dì ra nghĩa địa và tiếng khóc của đứa con mới 3 tuổi của dì như xé toang trời chiều ngày ấy…
Những người đàn bà Làng Thòi… Họ chỉ vui khi ngồi bên nhau kể chuyện Trường Sơn.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Tôi và thằng Cò có lần nghe lỏm được chuyện của mấy dì. Dì Nụ kể, tiểu đội tao 12 vịt giời. Đàn ông không có nhưng lại nhiều bom. Lần được giao phá 3 quả bom trên đồi B2, tao bò lên phá được 2 quả, đến quả thứ 3 tao trèo lên nhưng rồi mệt quá, mắt cứ díp lại, thế là tao cởi quần áo mần một giấc. Tao mơ thấy đang ôm người yêu mới chết chứ. Khi mọi người đến đứng vây xung quanh ồn ào, tao cũng chả biết, cứ ghì siết lấy quả bom mà thủ thỉ… Câu chuyện của dì Nụ làm mấy dì đấm nhau cười rung cả mái tranh, khuôn mặt ai cũng rạng rỡ, mắt long lanh… Có lẽ những ngày tháng ở Trường Sơn, chiến trường ác liệt nhưng đó là quãng đời đẹp nhất, bi hùng nhất của mẹ tôi và những người đàn bà Làng Thòi.
Ôi Làng Thòi của tôi! Ngôi làng sinh ra từ buồn đau. Phải chăng nỗi đau nhân thế đã tụ về Làng Thòi? Phải chăng đẻ làng là phải đau?
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Tôi miên man trong muôn vàn suy nghĩ. Tôi ra đi là để chạy trốn nỗi đau, nhưng nỗi đau ấy cứ đeo đẳng, ray rứt mãi trong tôi suốt những chặng đường phiêu bạt. Không thể chịu đựng nữa, tôi lao ra khỏi lán. Gió lạnh thổi thốc sau lưng tôi từng chặp.
Tôi về đến quê đúng vào thời khắc giao thừa, bầu trời đêm loé sáng bởi những chùm pháo hoa ngũ sắc. Đêm 30 rét ngọt.
(Cuộc thi Truyện ngắn Tiếp Thị Gia Đình 2018) Tôi so áo đứng từ làng Đọp ngắm về Làng Thòi. Vài ánh đèn nhỏ nhoi hắt ra từ khoảng đêm yên ắng. Cái yên ắng ẩn chứa đầy nỗi niềm từ ngày căn lều đầu tiên được dựng trên cồn Ngấy.
Tôi sinh từ nơi ấy.
Tôi ra đi từ nơi ấy.
Tôi tưởng quên được nơi ấy.
Nhưng rồi tôi đã phải trở về.
Ôi ngôi làng của tôi! Chỉ một lát nữa thôi, cõi lòng hoang lạnh tha phương của tôi sẽ được sưởi ấm bằng hơi lửa Làng Thòi.
