Nếu ở tuổi sinh sản, hàng tháng, nội mạc tử cung thay đổi để chuẩn bị cho trứng thụ tinh làm tổ, hình thành thai kỳ. Khi không có thai, lớp nội mạc này sẽ bong ra tạo thành ngày “đèn đỏ”. Do đó, nếu mất “đèn đỏ”, cơ thể bạn có thể đang gặp trục trặc và cần đến bác sỹ khám.
BẠN BIẾT GÌ VỀ VÔ KINH THỨ PHÁT?
Vô kinh là thuật ngữ y tế nói về sự vắng mặt của chu kỳ kinh nguyệt. Thứ phát đề cập đến tình trạng chu kỳ kinh nguyệt từng xảy ra nhưng đã dừng lại ít nhất ba tháng hoặc lâu hơn.
Như vậy, hiện tượng sau khi đã hành kinh bình thường mà không thấy có kinh trở lại (loại trừ yếu tố mang thai) gọi là vô kinh thứ phát. Tuy nhiên, bạn phải bỏ lỡ ít nhất 3 – 6 chu kỳ kinh mà không mang thai thì mới được chẩn đoán là bị vô kinh thứ phát.
NGUYÊN NHÂN PHỔ BIẾN
– Sự mất cân bằng nội tiết tố: là nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng này. Đây có thể là kết quả do khối u trên tuyến yên, cường giáp trạng (tuyến giáp hoạt động quá mức), mức estrogen thấp hay testosterone cao.
– Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có thể gây mất cân bằng nội tiết tố dẫn đến tăng cân và chứng rậm lông ở phụ nữ. Hậu quả của việc mất cân bằng có thể gây vô kinh.
– Ngừa thai nội tiết tố: Thuốc tránh thai nội tiết tố và thuốc tránh thai dạng tiêm có thể khiến bạn bị gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Một số loại thuốc và phương pháp điều trị như hóa trị và thuốc chống loạn thần, cũng có thể gây vô kinh.
– Mô sẹo hình thành do hậu quả nhiễm trùng vùng chậu hoặc do thủ thuật nong, nạo tử cung cũng có thể gây vô kinh.
– Lối sống: Trọng lượng cơ thể cũng có ảnh hưởng đến sự đều đặn của chu kỳ kinh nguyệt. Phụ nữ thừa cân hoặc có ít hơn 15% lượng mỡ trong cơ thể có thể ngừng “đèn đỏ” một thời gian. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, giảm cân nhanh bằng ăn uống kiêng khem quá mức cũng có thể gây vô kinh thứ phát.
– Tinh thần: Căng thẳng quá mức là nguyên nhân gây vô kinh. Cơ thể có thể phản ứng với căng thẳng bằng cách tạm thời ngừng “đèn đỏ”.
– Các triệu chứng đi kèm: Ngoài việc không thấy xuất hiện “đèn đỏ”, bạn có thể có những triệu chứng xuất hiện cùng lúc như mụn trứng cá, khô âm đạo, giọng nói trở nên trầm hơn, rậm lông, đau đầu, thay đổi thị giác hay ngực mềm xệ.
CHẨN ĐOÁN VÔ KINH THỨ PHÁT
Nếu đã loại trừ tình huống có thai, bác sỹ sẽ cho bạn xét nghiệm máu để đo nồng độ testosterone, estrogen và hoóc môn khác do tuyến yên sản xuất. Bác sỹ cũng có thể cho bạn siêu âm đầu dò để kiểm tra buồng trứng. Nếu không tìm ra nguyên nhân ở vùng chậu, bác sỹ sẽ cho bạn chụp cắt lớp CT hay cộng hưởng từ MRI để kiểm tra cơ quan khác.
ĐIỀU TRị VÔ KINH THỨ PHÁT
Việc điều trị tùy vào nguyên nhân. Nếu do mất cân bằng nội tiết tố, bạn có thể được điều trị bằng kích thích tố bổ sung. Bác sỹ có thể loại bỏ u nang buồng trứng, mô sẹo hoặc tách tử cung bị dính để cải thiện tình hình. Tập thể dục thường xuyên hay gặp chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn giảm cân.
Giảm cân có thể giúp kinh nguyệt đều đặn
Một vài địa chỉ điều trị vô kinh tham khảo:
– HÀ NỘI: Bệnh viện Phụ sản Trung Ương, 43 Tràng Thi, Q. Hoàn Kiếm
– ĐÀ NẴNG: Bệnh viện Phụ sản – Nhi Đà Nẵng, 402 Lê Văn Hiến, Q. Ngũ Hành Sơn.
– TP. HCM: Bệnh viện Từ Dũ, 284 Cống Quỳnh, Q. 1.
Ảnh mang tính chất minh họa – Theo Tiếp Thị Gia Đình
