Được chứng kiến những giờ phút lịch sử của nhà nước Việt Nam non trẻ trong cuộc đấu tranh giành độc lập, ông đã sớm hình thành cho mình quan điểm tiến bộ, ủng hộ sự nghiệp chính nghĩa của nhân dân Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Ngày 3–11–1945, sau ba tuần lênh đênh trên biển, trên con tàu Anh có tên Oronte xuất phát từ cảng Marseille, ông đã đến Đông Dương với tư cách là tùy viên báo chí của tướng Leclerc và phóng viên thường trú đầu tiên của báo Le Monde (Thế giới) ở Đông Dương. Với nhiệt tình của tuổi trẻ, Philippe de Villiers đã lao vào khám phá Đông Dương và có nhiều bài viết về tình hình chiến sự ở Việt Nam.
Vào cuối tháng 11–1945, theo chỉ thị của Tướng Leclerc, được sự đồng ý của Tổng Biên tập báo Le Monde, ông cùng với các nhà báo Pháp khác như Jean Lacouture, Pierre-Maurice Dessinges…, đã lập ra tuần báo “Paris-Saigon” để đăng tải những thông tin mới về chiến sự ở Việt Nam. Qua thực tế, Philippe de Villiers hiểu hơn về cuộc chiến tranh của Pháp ở Việt Nam, về những góc khuất của cuộc chiến và luôn tự hỏi tại sao nước Pháp vừa trải qua một cuộc chiến tranh khốc liệt chống phát xít Đức lại đi gây chiến với Việt Nam.
Quay trở về Pháp tháng 10–1946, Philippe de Villiers tham gia phong trào hòa bình, phản đối chiến tranh, trở thành hội viên của Hội Pháp – Việt, hiệp hội hữu nghị đầu tiên kết nối hai dân tộc Pháp và Việt Nam, được nữ nhà báo Andrée Viollis, nhà hoạt động chính trị, người bạn của Chủ tịch Hồ Chí Minh thành lập năm 1946. Trong giai đoạn này, mặc dù là công chức cao cấp trong Ban Thư ký của Chính phủ Pháp, ông vẫn giữ quan điểm phản đối các chính sách sai lầm của Pháp đối với Việt Nam.
Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, ông tiếp tục ủng hộ nhân dân Việt Nam thông qua các bài báo, các buổi nói chuyện tại nhiều diễn đàn quốc tế. Ông cũng đã trình bày quan điểm của mình về cuộc chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam trong đợt giảng dạy tại Đại học Cornell, bang New York (Mỹ).
Cuốn sách cuối cùng của Philippe de Villiers về Việt Nam có tựa đề “Hơn 20 năm với Việt Nam, 1945–1969” là những trải nghiệm về thời tuổi trẻ gắn bó với Việt Nam của ông, được Nhà xuất bản Les Indes savantes xuất bản năm 2010.
Với những đóng góp to lớn vào tình hữu nghị của hai dân tộc Việt Nam và Pháp, ông Philippe de Villiers đã được Nhà nước Việt Nam tặng thưởng Huân chương hữu nghị. Vĩnh biệt nhà báo, nhà sử học Philippe de Villiers, người vừa qua đời hôm 15–2, nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ những đóng góp của ông cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam, cho tình hữu nghị và đoàn kết giữa hai dân tộc Pháp – Việt.
Theo TTXVN
