Đỉnh dốc có một cái cây lớn, nhìn từ xa trông như một người con gái tóc dài đang đứng ngóng về phương xa. Bên kia dốc là những ngọn đồi thấp và thung lũng xanh tuyệt đẹp.
Đặt chiếc ba-lô xuống gốc cây, cô đưa tiền cho chàng trai dẫn đường. Nhận tiền với nụ cười hồn hậu, cậu chỉ tay về phía một ngọn đồi: “Nhà anh Di ở đó”.
Cô không liên lạc với Di sau khi chia tay. Chỉ tin là Di vẫn sống ở đó, chốn biên cương xa xôi. Và đôi khi, cô bỗng nhớ đến Di với lời mời nửa chân thành, nửa xa xôi.
– Khi nào có dịp đến quê em, mời chị đến nhà em chơi.
Bây giờ cô đã đến, trên con đường phủ đầy thông và pơ mu trập trùng núi non, ghềnh thác, nơi này chân mây, nơi kia là vực thẳm. Và còn bởi một điều khác nữa: cô tìm đến đó vì một huyền thoại. Cô đang đứng ở điểm đến cuối cùng của con đường duy nhất nối phố huyện tới bản làng biên viễn. Vậy là cô đến đây để tìm Di hay tìm thung lũng tình yêu, nơi mà Di từng nói về nó?
– Ở quê em có một thung lũng gọi là thung lũng tình yêu. Trai gái yêu nhau, đưa nhau đến đó thề hẹn, sẽ được ở bên nhau đến khi cái chết chia lìa.
Đôi mắt Di sáng như sao, rạo rực một tình cảm nồng cháy, như thể cái thung lũng kỳ diệu ở quê hương xa xôi đang tiếp thêm cho Di sức mạnh. Cô không bao giờ tin vào những chuyện huyền bí. Tất cả những câu chuyện huyền bí trên đời chỉ sinh ra để kích thích óc tưởng tượng của con người mà thôi. Nên đối với cô, thung lũng tình yêu của Di chỉ là câu chuyện làm quà. Làm gì có thật, nếu có thật, người ta đã quây hàng rào và bán vé vào cửa cho những cặp đôi nặng nợ thề nguyền từ lâu rồi.
– Thế Di đến đó bao giờ chưa?
– Chưa.
– Chưa đến, sao Di dám khẳng định thế?
– Thì… phải đến cùng người yêu cơ, đến một mình không linh.
Thế là cô phá lên cười. Di cũng cười, nhưng mắt Di lại nói:
– Nếu không tin, sao chị không cùng Di đến đó một lần?
Cô chẳng bao giờ cho Di cơ hội cùng cô đến thung lũng tình yêu của cậu ấy. Cậu ấy, đối với cô, chỉ là một đứa trẻ mới lớn, si tình ngốc nghếch. Mười tám tuổi, chàng trai miền biên viễn ấy đi bộ đội và đóng quân cạnh nhà cô. Cũng giống như bao chàng trai mới lớn khác, việc phải lòng một cô gái xứ lạ không có gì khó hiểu. Không có gì đảm bảo cho một tình yêu ở tuổi mộng như thế.
– Nếu lấy Di, Di lấy gì nuôi chị?
– Lấy mèn mén nuôi chị.
Di có đôi mắt một mí và sóng mũi thẳng đặc trưng của người H’Mông xứ biên cương. Khi Di cười, khuôn mặt rạng ngời, như thể câu nói bông đùa thực sự là một lời thề hẹn. Cô vẫn hình dung cậu ấy, đôi mắt ấy, sóng mũi ấy, nụ cười ấy trong những phiên chợ ướt đẫm sương, trong men say của rượu ngô, trong màu sắc chói lòa sặc sỡ của váy áo thiếu nữ. Đến bây giờ, dù không dành cho Di thứ tình cảm mà người ta vẫn hình dung là tình yêu ấy, cô vẫn âm thầm tìm kiếm bóng dáng Di trong những bức ảnh trên báo, trên mạng hay những thước phim tài liệu về vùng cao.
Cô chưa từng gặp lại Di từ ngày đó, nhưng câu chuyện về thung lũng tình yêu huyền thoại của Di cứ quẩn quanh cô, như một kỷ niệm không thể nào quên được.
Mười năm đã trôi qua rồi. Bây giờ Di có còn ở đó, nuôi mộng huyền về một thung lũng tình yêu?
Nơi mà “nhà anh Di ở đó” là một đồi thông. Những cây thông cao, thân đen, vỏ xù xì. Một làn hơi ẩm lạnh bỗng đâu tràn qua. Muôn ngàn hạt nước li ti ràn rạt qua mặt, thoắt chốc làm tóc cô ướt mềm. Ra là một đám mây vừa bay qua. Cô theo con đường mòn dẫn lên đồi. Một ngôi nhà vách đất hiện ra giữa đồi thông. Một người phụ nữ từ trên đồi đi xuống, váy áo xập xòe theo bước chân.
– Chào chị. Chị cho em hỏi đây có phải là nhà anh Di không ạ?
Thiếu phụ nhìn cô mỉm cười, nhưng không trả lời, thay vào đó, chị ngoái lên nhà, nói vọng một câu gì đó. Sau câu nói của chị, giây lát, một người đàn ông trong bộ tà phủ đen cúi đầu bước ra qua mái hiên treo đầy những bắp ngô vàng. Nhìn thấy người đàn ông, cô sững người, xúc động đến không sao thốt gọi tên được.
Cô không hình dung Di sống giữa một đồi thông như thế này. Cô càng không hình dung Di đã là cha của ba đứa con nhỏ. Những đứa trẻ mang đôi mắt của Di, sáng trong và nồng nhiệt.
Cô muốn chấm dứt cuộc hôn nhân đã kéo dài 10 năm. Có những người sinh ra chỉ để đi bên một người nào đó một quãng đường, rồi chia tay. Nhưng chồng cô không muốn ly hôn. Anh ta muốn có cả vợ, con, địa vị và người tình. Anh ta lập luận rằng phụ nữ đòi ly hôn chỉ vì ghen tuông là ích kỷ. Phụ nữ có thể không còn yêu chồng, nhưng không muốn con họ phải chịu cảnh cha dượng mẹ ghẻ.
Cô đã có cả chuỗi dài những đêm không ngủ, phải nhờ đến thuốc ngủ để tạm quên những nỗi đau mà tình yêu một thời mang lại. Chính những đêm dài ấy cô đã nghĩ về Di và thung lũng tình yêu. Cô muốn đến đó, một lần, để biết cuối cùng là hư hay thực.
Không ai nói với ai, nhưng cả cô và Di đều không nhắc đến chuyện ngày xưa. Di không thể nói với cả nhà cậu ấy rằng cô là người Di từng yêu, hôm nay lại xuất hiện trong ngôi nhà của họ. Có lẽ Di tin cô đến vì thung lũng tình yêu nên vào buổi sáng hôm sau, khi gặp cô đang thơ thẩn trong đồi thông, Di nói với cô:
– Chị có muốn đến thung lũng tình yêu không? Em sẽ đưa chị đến.
Vậy là thung lũng ấy có thật. Nó đang nằm đâu đó quanh đây. Thế mà cô đã không tin nó tồn tại.
Cô lặng lẽ bước theo Di trên con đường hẹp và hiểm trở để đến với thung lũng tình yêu. Trái ngang là lúc này đây, khi cô và Di đi bên nhau để đến chốn thiêng liêng, huyền thoại, chốn mà những người yêu nhau cùng nhau đến, ước nguyện lứa đôi của họ sẽ trở thành hiện thực, thì cô và Di không thể yêu nhau, sống với nhau trọn kiếp được nữa. Thế thì cô còn cùng Di đến đó làm gì? Để nhìn những ước vọng không thành cất cánh bay lên, hay để chứng kiến ước vọng của người khác trở thành hiện thực?
Con đường dường như quá dài, như một sợi tơ nhện mong manh mắc ngang sườn núi. Không quen leo núi và sự hiểm trở của cung đường thực sự khiến cô nản. Cô tự hỏi mình đang làm gì vậy? Đang tìm kiếm điều gì? Cô có cần phải làm như thế không? Tại sao cô không tự đưa ra một quyết định sáng suốt là quay lại. Thung lũng tình yêu và sự linh nghiệm thần bí của nó còn có ý nghĩa gì nữa, đối với cô.
Nhưng mỗi lần cô gần như đã quyết định quay lại, thì cô bắt gặp ánh mắt Di. Ánh mắt sáng trong và nồng ấm, ánh mắt của Di mười tám, hai mươi ngày nào: “Tại sao chị không đến đó, một lần trong đời, để biết thế nào là điều kỳ diệu”.
Hai người dừng lại nghỉ dưới một gốc cây bên đường. Đây là một cây can trường, nó mọc chênh chao trên vách núi. Thân nó đanh lại, lá xòe tiết kiệm chỉ quanh cái gốc, nhưng cái gốc lại có cơ man nào là rễ. Rễ to hơn thân cây, bám chặt vào những thớ đá.
– Đây là một người thất tình, người yêu đi lấy chồng, nên đến đây ngồi than khóc, cuối cùng hóa thành cây này đấy.
– Ở đây có thung lũng tình yêu, thiêng thế, sao lại phải chết vì thất tình? Chẳng lẽ người yêu anh ta không đến?
– Có chứ! – Di mỉm cười.
– Vậy sao anh ta vẫn thất tình? Như thế là không linh rồi.
– Không phải không đến, mà người ấy không đến được.
Di chỉ tay về phía đỉnh đồi. Cô nhận ra trên đỉnh đồi xa xa có một cái cây, kỳ lạ, nhìn góc nào thì trông nó cũng giống một người con gái tóc dài bay trong gió như đang khắc khoải đợi chờ.
Chính là cái cây hôm trước cô đã đặt ba-lô tựa vào thân nó. Con đường thắt lại, rồi bất ngờ mở trước mắt cô thế giới diệu kỳ: một thung lũng mênh mang cỏ cây và hoa bồ công anh trắng muốt.
Tiếng chim kêu và tiếng một thác nước đổ đâu đó trong xôn xao gió thổi.
Không nhìn Di, cô nghĩ đến cuộc sống của Di bên người vợ trẻ hai má đỏ hồng và ba đứa con có đôi mắt nồng ấm. Thung lũng tình yêu huyền thoại này đây, có linh nghiệm hay không chẳng còn có ý nghĩa gì với cô nữa. Tình yêu không cần phép màu để sinh ra, cũng không thể vì phép màu mà giữ lại.
Một đôi trai gái người Kinh ăn mặc hiện đại đang nắm tay nhau bước vào thung lũng. Cô mỉm cười, hít một hơi thật sâu làn không khí trong lành mát lạnh, rồi lặng lẽ quay gót. Con đường cô trở về, mây trắng giăng trùng trùng điệp điệp.
Song Ngư
Mục Truyện ngắn / Tiếp Thị Gia Đình
