Con dại

Chị thả người xuống giường, ngực đau tức, thở hổn hển. Nhiều hôm chị mệt lả, phải dọn gánh hàng rau về sớm. Chị lờ mờ nhận ra sức khỏe có dấu hiệu bất thường nhưng chẳng dám đi khám. Chị có cùng suy nghĩ của nhiều người nghèo khác, thà không biết bệnh còn hơn biết mà không có tiền chạy chữa càng khổ. Sống chết có số…

Mẹ góa con côi, căn nhà lúc nào cũng như chợ bỏ hoang. Cô con gái mười sáu tuổi vắng nhà liên miên. Học hết lớp chín, con bé nằng nặc đòi nghỉ học. Chị khuyên hết nước hết cái con bé vẫn nhất quyết không nghe. Người xưa nói đúng: “Con không cha như nhà không nóc”, chị có mạnh mẽ, quyết đoán đến đâu cũng chẳng thể làm thay vai trò của người đàn ông. Nhớ ngày chồng còn sống, con bé nghe lời cha răm rắp. Từ khi anh mất, chị vừa làm cha vừa làm mẹ, tìm mọi cách lấp đầy khoảng trống cho con nhưng xem ra nỗ lực của chị công cốc.

Nhiều bận chị bảo con ra chợ phụ bán rau, con bé cau có:

– Con không thích ngồi lê ngoài chợ đâu. Nghe con bảo nghề bán rau của chị là “ngồi lê cửa chợ”, chị nổi đóa:

– Tao không ngồi lê ngoài chợ lấy đâu tiền nuôi mày. Cái thứ mất dạy…

Chị chửi sa sả một hồi. Con bé xụ mặt, xách đôi giày cao gót đi khỏi nhà. Suốt đêm, chị ngồi ngoài bậc cửa, chờ mãi đến khuya con bé mới về nhà. Người nó nồng nặc mùi rượu lẫn mùi nước hoa.

Vừa thấy con, chị quát ầm lên:

– Mày đi đâu mà giờ này mới về hả?

Con bé nhìn chị, đôi mắt đỏ ngầu:

– Tôi sẽ đi khỏi nhà này cho bà vừa lòng.

– Mày ngon…

Chị vung tay tát mạnh vào má con. Nó bưng mặt khóc tu tu rồi chạy vào nhà tắm, đóng cửa cái sầm.

Cả giờ đồng hồ, cửa nhà tắm vẫn đóng im ỉm. Chị nhìn chòng chọc vào cánh cửa, thoáng hối hận. Lẽ ra chị không nên nóng nảy đánh con. Lẽ ra chị nên dịu dàng, nhỏ nhẹ với con… Lẽ ra… nhưng áp lực cơm áo gạo tiền, bệnh tật, mệt nhọc cứ dồn ứ ự trong người chị, có muốn hiền lành cũng không được.

Chị ngồi khuỵu xuống, ôm ngực, lại những cơn đau tê buốt như muốn xé tan khoang ngực kéo đến. Không muốn con gái nhìn thấy, chị vội lên giường, kéo mền trùm kín mặt để mặc cơn đau hành hạ và những giọt nước mắt cứ lặng lẽ tuôn.

Sáng sớm, chị vừa thức dậy đã thấy con gái đặt cái ba lô ngay đầu giường:

– Con xuống Cà Mau học nghề tóc.

Cơn giận như cái búa, bất ngờ bổ xuống đầu, mặt chị nóng ran:

– Ở thành phố này thiếu gì việc mà phải đi xuống tận đó học.

Chị gằn giọng, cố kiềm chế để không hét toáng lên như mọi lần.

– Bạn con có tiệm tóc dưới đó.

Con bé tỉnh bơ, quẩy ba lô lên vai, đi ra cửa. Chị lao ra, túm tóc con bé lôi lại.

– Ở nhà, không đi đâu hết.

Nó la oai oái:

– Bỏ con ra, để con đi.

Tiếng cửa đóng rầm lại xen lẫn tiếng đồ đạc rơi rớt. Sáng hôm ấy, chị nghỉ bán, ở nhà canh chừng con gái.

Thế nhưng chị cũng chẳng nghỉ ở nhà canh con được mãi. Cứ nghĩ đến hàng tá khoản tiền phải chi tiêu cho hai mẹ con, chị lại sốt ruột. Hôm sau, chị vội ra chợ quần quật với gánh hàng rau.

Con bé bỏ đi được vài tháng thì trở về, người xanh xao, xơ xác. Chị gặng hỏi, con bé trả lời cộc lốc:

– Ế, dẹp tiệm rồi.

– Ừ, về nhà cũng tốt, mẹ kiếm chỗ cho con học cái nghề. Con gái phải cố mà có cái nghề, sau này đỡ khổ thân.

Chị thủ thỉ khuyên nhủ. Con bé lầm lì, không ừ hử. Từ lần ở Cà Mau về, chị thấy con khang khác, mặt lúc nào cũng nặng trĩu suy tư.

Một ngày, chị về sớm thấy con bé nằm đơ dưới sàn nhà, hai chân nhầy nhụa máu. Chị hoảng hốt, chở con đến bệnh viện. Bác sỹ bảo con bé có thai hơn hai tháng.

– Con đang làm cái gì vậy?

Chị gào lên, nước mắt lưng tròng. Con bé rấm rứt:

– Con nhảy từ trên cầu thang gác lửng xuống cho cái thai nó rớt ra…

– Trời ơi! Con điên à? Muốn chết hả?

Chị ôm ghì lấy con, nước mắt rơi lã chã. Khi nghe bác sỹ thông báo cái thai hỏng, con gái chị vẫn dửng dưng, chỉ có chị buồn hiu hắt. Chị nhìn con mà tưởng tượng ra tương lai tăm tối của nó. Từ đây, con chị mãi mãi không còn khả năng làm mẹ. Chị biết con còn quá nhỏ để ý thức nỗi đau ấy.

– Cha đứa bé là ai? – Một buổi tối, chị thủ thỉ hỏi con. Chị biết, nếu dọa nạt, con bé sẽ không chịu nói ra sự thật, nó sẽ chối quanh.

Sau một hồi im lặng, cúi mặt, cuối cùng nó cũng chịu mở lời. Nó bảo gã ấy là hàng xóm, nhà kế bên tiệm tóc nó làm. Hai đứa hẹn hò với nhau. Một buổi tối, gã rủ nó đi dạo, sau đó hai đứa đi đến đoạn đường vắng. Gã ép nó vào tường và cướp đi đời con gái của nó. Giọng con bé trơn tru, nhẹ bẫng, gương mặt bình thản như đang kể câu chuyện của ai đó, còn chị run lên từng chặp, nước da từ tái nhợt chuyển sang đỏ tía. Chị hỏi lại một lần nữa để xác minh.

– Là anh ấy ép con…làm chuyện ấy. – Con bé khẳng định.

Chị nghe đến đâu, ruột gan lộn mèo đến đó. Chị nghiến răng, tay nắm chặt.

Suýt nữa, chị đã mất đứa con gái nhỏ. Chị nghĩ đến kẻ làm con mình mang thai và hủy hoại khả năng làm mẹ của nó, lòng chị se thắt lại. Chị đã biết tên, tuổi, địa chỉ nhà của nó. “Hai mươi tuổi, mày đi tù cũng đáng lắm con ạ”. Chị lẩm bẩm nói một mình khi ngồi thảo lá đơn tố cáo kẻ hại đời con gái chị.

Con đường đất lầy lội, bùn lấm tấm bám di dít ống quần chị. Ngôi nhà lợp bẹ dừa, lụp xụp dưới lùm cây từ từ hiện ra. Trước sân, một ông già mặc quần tà lỏn, lom khom kéo những bẹ dừa khô. Thi thoảng ông dừng lại, ho khùng khục từng cơn. Chị tần ngần vài giây và rảo bước đi nhanh vào nhà.

– Cô tìm ai? – Ông lão cất tiếng hỏi.

Ông nhìn chị ánh mắt nửa lạ, nửa quen. Chỉ khi chị chừa tờ đơn ra, mặt ông biến sắc, hai môi tím rịm, run run.

– Không đời nào… Không đời nào… Con trai tui nó hiền lắm. Nó…

Ông cứ lặp đi lặp lại mãi một câu, người run lập cập. Trước đó chị đã nghĩ đến hàng tá câu chửi nanh nọc, chua ngoa để xả vào mặt cha mẹ hắn, nhưng không hiểu sao khi thấy bộ dạng ốm yếu, già nua của cha hắn, chị lại chạnh lòng.

Suốt buổi nói chuyện, ông già chắp tay trước ngực, luôn miệng:

– Mẹ con cô tha cho cháu. Đời nó bất hạnh lắm…

Hắn là con út trong gia đình năm chị em. Các con ông ai cũng khố rách áo ôm, tha phương cầu thực khắp nơi. Vợ ông sau khi sinh thằng con út bị băng huyết, cầm cự hơn một tuần thì mất. Suốt hai mươi năm nay, ông vừa làm cha vừa làm mẹ, một mình gồng gánh nuôi thằng út. Ông bảo ngày nhỏ sức khỏe nó yếu ợt, người bủng beo, bụng lúc nào cũng trướng lên, ông còn tưởng nó đoản mệnh như mẹ.

Mấy lần, ông lão thấy cậu con trai chở con gái chị về nhà. Ông có hỏi, nó chỉ trả lời cộc lốc: “Bạn gái con”. Ông đâu ngờ cơ sự lại ra nông nỗi này.

Ông lão kể được nửa chừng thì một chàng trai tập tễnh đi vào. Gương mặt gã non choẹt, đôi mắt phảng phất nỗi buồn. Chị để ý kỹ hơn, bàn chân trái của gã teo nhỏ, khiến bước đi thấp cao, xiêu vẹo. Ông lão bảo đó là di chứng của cơn sốt bại liệt năm gã bốn tuổi. Nhà ở vùng sâu vùng xa, đò sông cách trở nên ông không kịp đưa con lên bệnh viện.

Gã vừa nhìn thấy chị, gương mặt đột nhiên rúm ró lại.

– Út, con hại con gái người ta phải không?

Giọng ông lão rươm rướm. Gã thanh niên im lặng vài giây, đôi mắt thất thần nhìn trân trân người cha già. Giọng gã nhão đi:

– Chúng con thương nhau nên mới làm chuyện đó.

Nhớ lại những gì con gái kể, người chị nóng hừng hực, chị hét lên:

– Mày hại đời nó. Mày còn chối à?

Gã thanh niên thấy chị phẫn nộ bỗng im bặt, đứng nép vào cột nhà, mắt dán xuống nền đất. Chị đập mạnh lá đơn xuống bàn, khẳng định:

– Tao cho mày tù rũ xương.

Gã như hiểu ra điều gì, nước mắt tuôn rơi. Ông lão cũng không giấu được cơn xúc động, ngồi sụp xuống đất, khóc rưng rức như đứa trẻ. Ông vừa khóc vừa ho rũ rượi, người xụi lơ. Cậu con trai hoảng hốt, vội đỡ cha ngồi lên ghế, vừa vuốt ngực vừa hỏi thăm xoắn xuýt: “Cha… cha ơi! Cha đừng khóc nữa. Đừng khóc nữa cha ơi! Con biết tội của con rồi”.

Chị cầm theo lá đơn, lặng lẽ rời khỏi căn nhà lá ẩm thấp, âm u. “Con dại cái mang”, chị nhủ thầm và lặng lẽ vò tờ đơn, vứt xuống con mương bên đường.

Truyện ngắn của N. T. Nga – Theo Tiếp Thị Gia Đình