Nếu lỡ sa vào kiếp nhân viên bán hàng đa cấp này, liệu bạn có chết chìm trong vòng luẩn quẩn lừa người nọ, lôi kéo người kia? Thực tế trải qua cảnh “trầy vi tróc vảy”, bạn sẽ có thể thoát khỏi cảnh làm nhân viên bán hàng đa cấp như bạn P. T. H. T, quê Gò Công, Tiền Giang trong câu chuyện sau đây. Người con gái này đã cố gắng để trả hàng, lấy lại những đồng tiền mồ hôi nước mắt của mình.
Ngày 12–6–2016: KHÁT VỌNG
Sau vài lần cà-phê, tôi theo chân C., người bạn trai mới quen qua mạng Zalo, đến cơ sở kinh doanh thuộc Công ty Cổ phần Everrichs, dự án Khát Vọng Việt, ở 120 đường số 4, ấp 5, Bình Hưng, Bình Chánh, TP. HCM. Anh bạn giới thiệu công ty này “đào tạo con người để trở thành người kinh doanh giỏi”, anh khoe ở đây “làm bằng lương tâm, mang khát vọng Việt”, đem đến thu nhập khủng và cho tôi xem tin nhắn báo có tiền trong tài khoản.
Con gái quê mới tốt nghiệp lớp 12 như tôi bước vào công ty, nhưng đã được nhân viên lẫn sếp tiếp nồng nhiệt như khách VIP. Họ hướng dẫn tôi mua cuốn starkit giới thiệu về công ty, sản phẩm với giá 160.000 đồng để trở thành thành viên. Không phỏng vấn, không bài test. Thấy dễ nên tôi mua ngay.
Những sản phẩm mà bạn N.T.T.H đã mua khi trở thành nhân viên bán hàng đa cấp
Ngày 1–8–2016: KHI LÀ THÀNH VIÊN
Cả tháng sau chuyến thăm ấy, sau đôi lần gặp gỡ C., tôi bỏ công việc hiện tại để đầu quân vào công ty đầy hứa hẹn này. Tiếp tôi, nhân viên bảo cuốn starkit trước đó đã mất giá trị vì khi đăng ký thành viên, tôi không mua sản phẩm để giữ vị trí. Tôi lại tốn tiền mua cuốn thứ hai. Họ còn khuyên tôi mua một sản phẩm để giữ vị trí và tư vấn tôi mua các sản phẩm khác để trở thành nhà phân phối. Hôm đó, tôi tốn 8.185.000 đồng để mua lại 1 cuốn starkit, 10 hộp Theo Max (hỗn hợp uống ca cao, nhân sâm, linh chi), 4 hộp bột cân bằng dinh dưỡng Prodi Gold, 2 hộp bột dinh dưỡng Power Gold, 1 Dia Care và 1 hũ yến đỏ. Tất cả các sếp ở đây nhiệt tình đến khó tả! Thấy tôi không có sẵn tiền, một nhân viên chở tôi từ Bình Chánh về tận nhà ở Gò Công để xin tiền mẹ mua sản phẩm. Chưa hết, trên đường về, có tới 3–4 sếp gọi điện thoại hỏi thăm tôi về tới chưa, xin được tiền chưa. Tôi quay trở lại công ty đã hơn 7 giờ tối, đã hết giờ làm, mà vẫn có người chờ tôi đến cùng để làm hợp đồng.
Ngày 2–8–2016: KHẲNG ĐỊNH VỊ TRÍ
Buổi sáng của các ngày đi làm, tôi cùng nhiều nhân viên bán hàng đa cấp khác nghe giới thiệu về sản phẩm. Buổi chiều là các buổi học để làm thay đổi tư duy. Nghe thì rất hấp dẫn nhưng thực ra, tôi phát buồn ngủ với những tấm gương làm giàu, những câu danh ngôn, câu nói suông như thể: “Trước khi muốn thành công phải thành nhân trước đã. Trước khi học làm giàu thì học làm người trước đã”. Thời gian còn lại trong ngày, mọi người đi giao lưu chia sẻ kinh nghiệm nhưng chẳng ai chia sẻ bí quyết thành công gì cho tôi cả. Trong lúc tôi đang thất vọng, sếp tên Tr. kêu: “Anh sẽ chỉ cho em bí quyết sớm thành công nếu em tìm cho anh 20 triệu đồng trong vòng 1 giờ”.
Không có tiền, tôi chỉ có tài sản là chiếc xe tay ga. Rất nhiệt tình, nhân viên của công ty dắt tôi ra dịch vụ cầm đồ gần đó để cầm xe. Với số tiền 20 triệu đồng cầm được, tôi phải dùng 15.840.000 đồng để mua 5 lọ yến đỏ, 15 hộp Theo Max, 10 Prodi Gold và mua 1 combo hệ thống 3.700.000 đồng theo lời khuyên của họ. Tôi nghĩ: Khi mua gói chuyên nghiệp, tôi không cần đi bán hàng, chỉ cần mời được 2 người F1 vào công ty là thành công. Với mỗi mã hàng mà F1 mua, tôi được hưởng hoa hồng trực tiếp tới 17%. Nếu cùng với 2 người F1 mời thêm được những người khác trở thành nhân viên bán hàng đa cấp, tôi vẫn sẽ có hoa hồng gián tiếp, tức ít hơn 17%.
Bạn N.T.H.T đã cầm chiếc xe để lấy tiền mua sản phẩm trở thành nhân viên bán hàng đa cấp
Ngày 7–8–2016: NGHI NGỜ
Sau nhiều ngày giấu nhẹm người em họ về việc cầm xe, hôm nay, cô ấy phát hiện và bảo: “Không có công ty làm ăn đàng hoàng nào lại dắt người ta đi cầm xe cả”. Người em họ cùng các chị lớn còn cho tôi xem những bài báo viết về đa cấp lừa đảo, trong đó có bài nói thẳng vào chiêu trò móc túi khách hàng, “ép” mua các gói đầu tư của Everrichs. Tôi bắt đầu nhận ra điều bất hợp lý, đồng ý để mọi người giúp mình thoát khỏi kiếp bán hàng đa cấp. Chúng tôi lôi cuốn starkit ra và đọc được thông tin có thể trả hàng trong 30 ngày. Em tôi liền điện thoại cho C. để hỏi cách trả lại hàng. C. chối: “Anh không quản lý phần này nên không biết”. Thấy tôi vẫn muốn trả hàng nên anh ta đành cho số điện thoại của sếp Tr.. Sếp này nói rất ngọt: “Em cứ lên đây, anh giải quyết cho”.
Ngày 8–8–2016: KHÍCH TƯỚNG
Theo hẹn, tôi cùng em họ và người chị lên trả hàng. Họ tách 3 chúng tôi ra. Hai người đi cùng được nhồi tư tưởng: “Là người Việt Nam, đi quảng bá sản phẩm của nước ngoài là không có tự tôn dân tộc. Trong khi đó, sản phẩm của Việt Nam mà không đi làm”. Một mình tôi phải đối diện với 3 người đàn ông. Họ thuyết phục tôi suy nghĩ lại: “Muốn thành công, sao lại không can đảm”. Sau cùng là câu trả lời: “Kế toán không làm việc, sếp không ở công ty, em về nhà suy nghĩ lại, có gì nhắn cho C.”. Tôi lại chở hàng về.
Ngày 10–8–2016: VẤT VẢ TRẢ HÀNG
Sau tin nhắn hỏi thăm của C., tôi vẫn quyết định trả hàng. C.nhắn lại bằng tin nhắn xúc phạm rồi đùn đẩy: “Muốn gì hỏi sếp”. Buổi chiều, tôi lên công ty nhưng đến trễ khoảng 1 tiếng. “Sếp” Ng. và “sếp” Ch. ra tiếp tôi đều bảo: “Em có hẹn lúc 2 giờ. Bây giờ là hơn 3 giờ rồi. Sếp đã đi công tác”. Cuối cùng, Ch. cũng mang giấy tờ ra để tôi điền thông tin. Ch. kiểm tra hàng, trả lại cho tôi 2 hộp Power Gold tem không còn nguyên vẹn với giá cắt cổ là 720.000 đồng/450g, còn giữ lại tất cả các sản phẩm khác.
Biết không thể đòi tiền kịp chuộc xe, tôi phải thú nhận để xin tiền mẹ. Tôi chạy về nhà ở Tiền Giang nhưng chỉ dám đứng ngoài đường, gọi mẹ mang tiền ra vì sợ ba phát hiện sẽ cho tôi một trận nên thân.
Ngày 17–8–2016: BỊ HẸN LẦN LỮA
Theo thông báo của Ch., tôi tiếp tục lên chi nhánh công ty ở Bình Chánh để lấy hồ sơ mang lên công ty tổng. Sếp Ng. vẫn tiếp tục thuyết phục tôi thay đổi. Nhưng tôi kiên quyết rồi! Họ bắt tôi chở hàng lên công ty tổng. Cô lễ tân yêu ở đây yêu cầu tôi để lại hồ sơ rồi chở hàng về, chờ 15 ngày mới báo kết quả.
Ngày 5–9–2016: CHỐT HẠ
Tôi lại chở sản phẩm lên Everrichs ở Tân Bình. Vừa vào đến cổng, bảo vệ đã chặn hỏi: “Vào công ty có việc gì”. Nghe xong lý do “đến trả hàng”, anh này bảo: “Trả hàng phải đi cửa sau, không được vào bằng cửa trước”. Tôi đi kiếm chỗ gửi xe, rồi “ngoan ngoãn” bê hàng vào công ty. Cuối cùng, tôi được nhận lại 23.346.000 đồng, trong khi “vốn” ban đầu của tôi là 27.725.000 đồng. Số tiền bị trừ đi bao gồm tiền phải mua 2 hộp Power Gold đã rách tem mà chi nhánh ở Bình Chánh không chịu nhận. Điều đáng nói là giá ở đây lên tới 790.000 đồng/hộp 450g chứ không phải là 720.000 đồng như Ch. đã nói với tôi lúc đầu. Thấy lạ nhưng tôi cũng chẳng muốn đôi co nữa. Tôi đã mệt mỏi muốn chết, chẳng muốn dính dáng thêm một giây nào nữa!
Trong phút mừng rỡ của mình, tôi lại nhớ mấy cô bạn làm nhân viên bán hàng đa cấp ở chi nhánh Bình Chánh rủ tôi ở trọ cùng. Rất nhiều trong số họ cũng đã cầm xe, đành phải thuê nhà gần công ty để đi làm. Chắc họ đã qua cái hạn 30 ngày để có thể trả hàng may mắn như tôi. Chẳng biết, họ sẽ ra sao sau này nữa?
Everrichs có phạm luật?
Luật sư Nguyễn Kiều Hưng, hãng luật Giải Phóng, cho biết:
Trong vụ việc của H.T., công ty này có nhiều biểu hiện vi phạm luật trong kinh doanh bán hàng đa cấp theo quy định tại Nghị định 42/2014/NĐ-CP về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp. Cụ thể, công ty có hành vi chèo kéo T. phải mua sản phẩm để trở thành thành viên, thực hiện một số động thái cho T. hiểu rằng phải mua hàng, phải chia sẻ mạng lưới, tìm kiếm đối tác F1 để được chia hoa hồng… Đặc biệt khi T. muốn trả sản phẩm, công ty liên tục làm khó, cản trở trả lại hàng hóa. Nếu người kinh doanh đa cấp như T. muốn có sự giúp đỡ nên liên hệ với Thanh tra Sở Công thương thuộc Sở Công thương tỉnh, thành phố nơi công ty có trụ sở để được hướng dẫn.
LUẬT SƯ NGUYỄN KIỀU HƯNG KHUYẾN CÁO:
Không có mô hình kinh doanh đa cấp theo kiểu kim tự tháp nào là hợp pháp, cũng không có bất cứ kiểu kinh doanh đa cấp nào cho phép hưởng hoa hồng khi mời đượcngười tham gia thêm. Bạn cần có sự am hiểu cơ bản về kinh doanh đa cấp để xác định hành vi nào của công ty mình đang tham gia là đúng hay lừa đảo, dụ dỗ khách hàng, đồng thời biết được quyền và nghĩa vụ của mình. Nghị định 42/2014/NĐ-CP là khuôn khổ pháp lý của hoạt động bán hàng đa cấp. Bạn nên đọc kỹ nghị định này trước khi tham gia kinh doanh đa cấp.
XOA NGUYỄN
Tiếp Thị Gia Đình
