Học hỏi và tích lũy kiến thức là quá trình dài chứ không chỉ gói gọn ở nhà trường
Dù thu nhập chỉ trông vào xe hủ tiếu đầu ngõ, nhưng chị Tư (ở Gò Vấp, TP. HCM) phải nghỉ bán ở nhà an ủi con trai thi rớt đại học suốt mấy ngày. Cậu trượt cả ba nguyện vọng vào lớp 10 trường công lập. Trước nay cậu bé luôn tỏ ra rất cứng cỏi, nhưng lần này suy sụp hẳn. Chị Tư trăn trở: “Có phải con đường học vấn của con đã kết thúc?”. Thực ra, còn rất nhiều cánh cửa mở cho những em học sinh không vào được lớp 10 trường công lập, triển vọng nhất có thể kể đến các trường cao đẳng nghề có xét tuyển hệ trung cấp cho học sinh học xong lớp 9.
NHIỀU LỢI THẾ VỚI TRƯỜNG NGHỀ
Theo bà Trần Thị Thúy Hằng, Trưởng Trung tâm Tuyển sinh và Hỗ trợ việc làm, Trường Cao đẳng nghề TP. HCM, theo học trường nghề có rất nhiều lợi thế.
• Thứ nhất là các em tiếp tục được học văn hóa, nhưng chương trình được giảm nhẹ, chỉ chú trọng các môn chính như toán, lý, hóa và văn.
• Thứ hai, các em sẽ được học một nghề chuyên sâu theo sở thích của mình. Trong quá trình học, nhà trường sẽ tổ chức cho học sinh – sinh viên tham quan và thực tập tại các cơ quan, xí nghiệp theo đúng chuyên ngành. Nếu như ở đại học, các em chỉ có cơ hội thực tập khi chuẩn bị tốt nghiệp, thì ở các trường cao đẳng nghề, từ trung cấp đến cao đẳng, các em có đến hai lần được cọ xát với thực tế.
Khi tốt nghiệp, học sinh được cấp bằng trung cấp nghề và giấy chứng nhận hoàn thành chương trình văn hóa phổ thông. Lúc này, các em đã có thể đi làm. Nếu muốn tiếp tục học lên cao hơn, các em có thể sử dụng hai loại giấy này làm hồ sơ thi tuyển vào các trường đại học hoặc tiếp tục học liên thông lên cao đẳng, sau đó là đại học.
Bà Thúy Hằng nhấn mạnh: “Học trung cấp nghề chính là con đường tắt dẫn đến cơ hội được cọ xát với công việc thực tế nhanh hơn, nhưng vẫn mở ra cánh cửa vào đại học nếu các em còn muốn theo đuổi con đường học tập. Quá trình học tập ở trường sẽ cho các em cái nhìn thực tế về nghề nghiệp tương lai, giúp các em học cách hoạch định những kế hoạch và chủ động nỗ lực theo đuổi con đường đã chọn”.
Một điểm rất đáng quan tâm ở các trường cao đẳng nghề là công tác giới thiệu việc làm. Hàng năm, trường Cao đẳng nghề TP. HCM đều tổ chức Ngày hội việc làm mời các đơn vị tuyển dụng đến làm việc trực tiếp với học sinh – sinh viên trong ngày tốt nghiệp. Vì thế, gần như tất cả các học sinh – sinh viên của trường đều có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp.
THÀNH CÔNG BẮT ĐẦU TỪ SỰ KIÊN ĐỊNH
Anh Châu Ngọc Dũng, cựu sinh viên khoa Cơ khí, trường Cao đẳng Nghề TP.HCM, chia sẻ: “Do thiếu điểm vào đại học, tôi quyết định chọn học nghề. Như nhiều bạn khác, tôi cũng trăn trở khi vấp phải nhiều luồng ý kiến từ gia đình, bạn bè và những người xung quanh. Thế nhưng, tôi nghĩ học đại học không phải là con đường duy nhất để vào đời. Nếu muốn học đại học, tôi có thể bắt đầu khi kinh tế vững vàng hơn.
Sau khi học trung cấp nghề ở trường kỹ thuật Cao Thắng, tôi sang tu nghiệp ở Nhật ba năm và trở về làm việc cho một công ty Nhật chuyên về cơ khí. Năm 2010, tôi quay lại học khoa cơ khí tại trường Cao đẳng nghề TP. HCM khi đã tròn 30 tuổi. Lý do quan trọng nhất khiến tôi quay lại học là qua thực tế công việc, tôi thấy mình còn thiếu kiến thức mảng lập trình. Một lý do nữa là tôi muốn chuẩn bị cho mục tiêu vào đại học về sau, khi tôi đã khá ổn định về kinh tế và công việc. Chúng ta cần biết ở giai đoạn nào thì cần thực hiện mục tiêu gì. Nếu xác định rõ ràng như vậy, chúng ta sẽ có niềm tin vào bản thân”.
THẤT BẠI CÓ KHI LÀ… MAY MẮN
Do điều kiện kinh tế không cho phép, anh Mai Hữu Nghĩa, hiện là chủ một xưởng cơ khí tại Q. Bình Tân, TP. HCM, chọn học nghề ở trường Kỹ thuật Nghiệp vụ công nghiệp TP. HCM khi vừa tốt nghiệp trung học phổ thông. Anh tâm sự: “Thú thật là lúc đó tôi mặc cảm lắm khi thấy bạn bè vào đại học”.
Sau hai năm học trung cấp nghề, anh Nghĩa đi hợp tác lao động ở Nhật. Trở về với một số vốn kha khá, anh nghĩ ngay đến việc mở công ty. “Khi đó tôi hăng lắm, có bao nhiêu tiền dốc hết vào đầu tư. Máy móc mua về ào ạt. Tôi nhanh chóng thất bại vì thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm, mối quan hệ là con số không”, anh kể.
Sau khi thất bại, anh Nghĩa vào làm cho các công ty cơ khí. Đi làm được hai năm, anh quyết định nghỉ việc, quay về mở xưởng cơ khí. “Từ đây, tôi đã thận trọng hơn trong mỗi quyết định của mình. Tôi dành thời gian quan sát, học hỏi kinh nghiệm của những người xung quanh. Đầu tiên tôi mua một máy, rồi thấy lượng đơn hàng tăng lên, tôi đầu tư thêm một máy nữa. Bây giờ tôi có tất cả bốn máy làm bao bì kim loại đang chạy hết công suất. Tôi nghĩ mình đang đi đúng hướng và nếu không có gì thay đổi, sắp tới tôi sẽ đăng ký thành lập doanh nghiệp”, anh lạc quan.
Về quan điểm tuyển dụng nhân sự, anh Nghĩa cho biết: “Tôi cần một người thợ có tay nghề giỏi, không quan tâm đến bằng cấp của họ. Hơn nữa, các em học sinh, sinh viên trường nghề dễ bảo hơn, chịu khó học hỏi hơn. Nếu muốn nâng cao trình độ, tôi cho các em đi học, tham gia các chương trình báo cáo, hội thảo…”.
“Không có con đường nào bằng phẳng. Nó chỉ bằng phẳng khi chúng ta chịu khó san lấp, cải tạo. Thất bại lần đầu tiên có thể là một may mắn để tôi nhìn nhận lại, thay đổi bản thân. Đến bây giờ tôi vẫn luôn tin rằng việc chọn học nghề của mình là đúng đắn. Tôi không bị cuốn theo dòng chảy vào đại học bằng mọi giá rồi không có việc làm hoặc phải làm trái nghề. Bằng kinh nghiệm của mình, tôi luôn hướng bạn bè, anh em chọn nghề phù hợp với điều kiện kinh tế, sức học. Tôi tâm niệm, thành công của một người không thể hiện ở bằng cấp mà phải bằng những đóng góp của họ cho gia đình và cuộc sống”.
2,6 triệu – 4,2 triệu đồng/năm là học phí học trung cấp, cao đẳng nghề tùy ngành. Học phí đã bao gồm học phí học văn hóa đối với hệ trung cấp (học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở được giảm 100% học phí học nghề). Đối với ngành độc hại như cơ khí, học sinh – sinh viên được hỗ trợ 70% học phí. Các trường cao đẳng nghề đều có ký túc xá cho học sinh – sinh viên ở xa.
Thông tin thêm
Các trường cao đẳng nghề nhận hồ sơ dự tuyển theo nhiều đợt, đến hết ngày 28–12–2015. Hồ sơ cần có học bạ, bằng tốt nghiệp THCS hoặc THPT, sơ yếu lý lịch… Hầu hết các tỉnh, thành đều có trường cao đẳng nghề (có hệ trung cấp). Bạn có thể tham khảo các trường sau:
Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội, website: www.hnivc.edu.vn
Trường Cao đẳng nghề Bách khoa Hà Nội, website: www.hactech.edu.vn
Trường Cao đẳng nghề Đà Nẵng, website: www.danavtc.edu.vn
Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật Công nghệ TP. HCM, website: www.hvct.edu.vn
Trường Cao đẳng nghề Hàng hải TP. HCM, website: www.cdhanghai.edu.vn
Trường Cao đẳng nghề Giao thông Vận tải Trung ương III, website: www.cvct3.edu.vn
Mục Câu chuyện và con người/Tiếp Thị Gia Đình