Nuôi dạy con đúng cách – bạn có trăn trở về điều này? Điểm khác biệt lớn trong quan niệm nuôi dạy con của người phương Tây và người Việt Nam là: không ép trẻ con mang theo nhiều gánh nặng hay kỳ vọng của người lớn. Còn đối với người Việt, với ảnh hưởng nặng nề của Nho giáo, mặc định coi con cái là tài sản của mình. Mình sinh ra – mình có quyền quyết định mọi thứ.
Một đứa trẻ lớn lên phải gánh vác đủ thứ: học giỏi vì sĩ diện gia đình/dòng họ, giữ chân… chồng, báo hiếu bố mẹ… Bạn có tự hỏi bản thân cách nuôi dạy con đã hợp lý chưa? Bạn có đang để con phát triển lành mạnh không hay xem con như món đồ sở hữu?
Để nuôi dạy con đúng cách, bạn hãy tránh những sai lầm sau:
1. Bạn có ý định chọn giới tính cho con ngay từ trước khi bé ra đời. Nếu đứa bé ra đời theo đúng giới tính mà bạn muốn; bạn sẽ thương yêu chiều chuộng con. Nếu không, bạn sẽ lạnh nhạt và tiếp tục cố gắng “cày cuốc” để sinh một đứa con theo đúng giới tính bạn đã chọn sẵn.
2. Bạn vạch cho con cả một tương lai theo nguyện vọng của mình và gia đình/dòng họ. Bạn tìm mọi cách để ép con bạn theo đúng khuôn khổ mà mình đã đóng sẵn cho con.
3. Bạn luôn kể lể với con rằng bạn đã cực khổ nuôi con như thế nào; chăm sóc con ra sao mỗi lúc bé ốm đau bệnh hoạn. Bạn gây áp lực để con luôn thấy rằng công ơn của bạn thật là vĩ đại; đến mức chỉ nghĩ đến việc làm phật ý bạn thôi, con bạn cũng xem đó là một tội lỗi ghê gớm.
4. Bạn bắt con học mọi thứ từ đàn, hát, múa… theo nhu cầu hãnh tiến của mình; bất chấp năng lực, sở thích của con có khác. Tệ hơn, bạn dạy con để bé đi thi các chương trình tài năng dành cho con nít.
5. Bạn chăm lo bảo bọc cho con những chuyện mà chính bản thân bé nên tự làm. Nhiều trẻ đến tuổi thiếu niên vẫn luôn có cảm giác rằng mình còn nhỏ bé, không thể xa rời vòng tay của cha mẹ. Nuôi dạy con đúng cách là dạy con cách tự lập từ sớm.
Để nuôi dạy con đúng cách, bạn hãy tránh những sai lầm sau:
6. Bạn cấm con có bất cứ ý kiến nào chệch ra khỏi quỹ đạo suy nghĩ của bạn. Điều này tước đi của con tư duy độc lập để cuối cùng bạn sẽ là người quyết định mọi thứ liên quan đến cuộc đời con. Dĩ nhiên, con bạn sẽ phải biết ơn bạn vì điều đó.
7. Bạn chưa bao giờ nghĩ đến cảm xúc hay suy nghĩ của con mình mà ngược lại; bắt buộc bé phải nghĩ đến cảm xúc của bản thân bạn. Con bạn luôn phải lo sợ rằng mình làm điều gì khiến cho ba mẹ buồn giận, nhưng chưa bao giờ bạn nghĩ rằng mình sẽ làm tổn thương con mình tới mức nào.
8. Bạn luôn so sánh con mình với bất cứ ai có thể và tạo cho con mình áp lực nặng nề. Con bạn phải hiểu rằng bé làm điều gì dù nhỏ bé nhất; cũng là để làm nở mặt nở mày cho cha mẹ, làm rạng rỡ tông môn. Nếu thất bại, đứa trẻ sẽ trở thành tội đồ của gia đình.
9. Bạn muốn con khi ra đời phải có chức vụ, tiền bạc. Còn việc con có đóng góp được cho xã hội hay có hạnh phúc với cuộc sống riêng chỉ là thứ yếu; thậm chí không có ý nghĩa.
Nuôi dạy con đúng cách là một quá trình bền bỉ, kiên nhẫn đòi hỏi nhiều tâm huyết của cả gia đình.
Nhạc sỹ/ Nhà văn Huỳnh Chí Viễn
Tiếp Thị Gia Đình
