Đối với các doanh nghiệp non trẻ, mọi thứ cần phải thiết lập từ những điều nhỏ nhất. Trong đó có việc tính toán trả lương nhân viên. Là người đứng đầu, bạn phải quyết định tất tần tật mọi thứ. Không thể để việc “thay đổi xoành xoạch” dẫn đến các sai lầm nghiêm trọng về sau. Vấn đề lương bổng hết sức quan trọng và bạn cần nhất quán ngay từ đầu. Lương quyết định việc thu hút, giữ chân nhân viên giỏi, có tâm. Lương tác động mạnh đến năng suất và hiệu quả công việc. Bởi thế, bạn nên nắm các nguyên tắc trả lương cơ bản dưới đây:
Minh bạch
Nguyên tắc trả lương đầu tiên là lương bao nhiêu cho nhân viên đôi khi không quan trọng; bằng việc bạn giải thích rõ ràng vì sao nhân viên được hưởng mức lương đó. Hiểu rõ sẽ giúp người lao động chấp nhận và gắn bó với công ty dài lâu.
Để minh bạch mức lương, bạn đừng nên bỏ qua bước đàm phán lương khi phỏng vấn người xin việc. Người lao động cần tự đánh giá năng lực của mình xứng đáng hưởng mức lương nào. Đối chiếu với công việc, những đãi ngộ của doanh nghiệp; bạn sẽ đề xuất được mức lương phù hợp cho người lao động ấy.
Cá nhân hóa
Trong một nhóm nhân sự luôn có những cá nhân làm việc xuất sắc. Đó là lúc bạn cần chính sách lương thưởng đặc biệt cho nhân viên xuất sắc, đồng thời tạo động lực để tất cả cá nhân khác cùng phấn đấu. Khích lệ luôn là chiêu bài ngọt ngào đem lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp.
Công bằng
Mỗi công ty cần phân loại nhân sự trước khi đưa ra chính sách tiền lương cho từng nhóm. Những lao động như nhau về trình độ, thời gian, hiệu quả… cần được trả lương bằng nhau bất kể họ là ai, đàn ông hay phụ nữ, người già hay người trẻ. Nguyên tắc này rất đúng khi bạn sử dụng lao động chân tay, không cần nhiều kiến thức.
Người càng ít kiến thức thì cái tôi lại càng cao. Chỉ cần một chút không công bằng giữa các nhân viên sẽ có thể khiến cái tôi bùng dậy. Người lao động sẽ chẳng cần tìm hiểu vì sao lương mình thấp hơn của người khác mà ức chế, bỏ việc. Có thể bạn chẳng khó kiếm người thay thế nhưng nhân viên bỏ ngang sẽ làm bạn mất thời gian tuyển chọn, đào tạo và cũng làm gián đoạn công việc chung.
Bí mật
Nguyên tắc trả lương giữa các nhân viên trong công ty nên bí mật. Đó là lý do, các công ty hay trả lương bằng hình thức chuyển khoản; hoặc nếu trả bằng tiền mặt cũng cho vào từng phong bì kín đáo.
Lương là vấn đề rất nhạy cảm. Nếu không bí mật sẽ dễ dẫn đến so sánh, đố kỵ, bất mãn; mất đoàn kết, mâu thuẫn giữa các nhân viên và ức chế giữa nhân viên với sếp. Nội bộ “loạn xạ” thì người thiệt thòi nhiều nhất chính là doanh nghiệp của bạn.
Cân bằng tài chính doanh nghiệp
Mỗi doanh nghiệp đều có giới hạn tài chính nhất định. Với doanh nghiệp khởi nghiệp, quỹ tài chính thường không dồi dào nên càng phải cẩn trọng từng đồng.
Không chỉ là lương; bạn còn phải gánh thêm việc chi trả bảo hiểm xã hội cho người lao động. Đừng vung tay chi trả quá giới hạn tài chính của công ty; nếu bạn không muốn doanh nghiệp mất khả năng thanh toán và gặp khó khăn khi duy trì hoạt động.
Đúng hẹn
Từng đi làm thuê, chắc bạn đã thấu hiểu khát khao “trông tin lương như trời hạn trông mưa” của người lao động. Đúng hẹn sẽ đem những giọt mưa ngọt ngào, kịp tưới mát những mảnh đất khô cằn. Để giảm tải gánh nặng trả lương vào cùng lúc; và cũng tạo điều kiện sống dễ thở cho người lao động; nhiều công ty thường trả lương hai đợt: ứng lương vào ngày giữa tháng và trả hết số lương còn lại vào cuối tháng.
Lộ trình tăng lương hợp lý
Nhiều người khởi nghiệp tin rằng: “Tăng lương là đòn bẩy tăng năng suất lao động, giữ chân lao động giỏi”. Bởi vậy, cứ khi thấy nhân viên “chùn chân”; họ lại “tưới” một chút tiền lương để kích thích sự cống hiến. Đúng vậy.
Người lao động nào chẳng vui khi được tăng lương. Nhưng bạn có thể giữ mãi đà tăng lương đó không? Liệu tinh thần người lao động sẽ hăng hái được bao lâu? Đó là lý do bạn không được xuống nước liên tục mà cần thiết kế lộ trình tăng lương hợp lý. Thường các doanh nghiệp sẽ tăng lương sau mỗi 6 tháng hoặc 1 năm dựa trên thành tích của người lao động.
Cạnh tranh
Nguyên tắc trả lương là căn cứ để người lao động quyết định chọn công ty bạn hay công ty đối thủ. Vì thế, nguyên tắc trả lương là mức lương cho lao động cần đảm bảo ngang bằng; hoặc tốt hơn là nên cao hơn một chút so với các doanh nghiệp cùng ngành. Hãy tìm hiểu về mức lương cũ của họ được hưởng; và đề xuất một mức lương cạnh tranh hơn để thu hút người giỏi bước vào công ty của bạn.
Điều 96 Bộ luật lao động 2012: Nguyên tắc trả lương
“Người lao động được trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng thời hạn. Trường hợp đặc biệt không thể trả lương đúng thời hạn thì không được chậm quá 1 thángl; và người sử dụng lao động phải trả thêm cho người lao động một khoản tiền; ít nhất bằng lãi suất huy động tiền gửi do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm trả lương”.
Bài: Xoa Nguyễn
Tiếp Thị Gia Đình
