Theo giáo sư Christopher Gibbons thuộc khoa thần kinh học Đại học Harvard, việc chóng mặt khi đứng dậy đột ngột là hiện tượng bình thường và thông thường nên không phải là vấn đề đáng lo ngại.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do khi bạn đứng lên đột ngột, lực hấp dẫn sẽ kéo máu xuống bàn chân khiến huyết áp bị hạ tạm thời. Do đó, nhịp tim tăng và mạch máu thắt chặt để bù đắp lượng máu thiếu hụt tạm thời đó và giúp cơ thể trở về trạng thái bình thường.
Nếu huyết áp ổn định trở lại đủ nhanh, bạn sẽ không cảm thấy sự khác thường nào. Tuy nhiên trong trường hợp mạch máu giãn nhiều, quá trình phục hồi diễn ra chậm hơn khiến lượng máu tới não giảm và bạn sẽ cảm thấy chóng mặt khi đứng dậy đột ngột.
Bạn sẽ dễ cảm thấy chóng mặt khi đứng dậy sau khi ngồi hoặc nằm quá lâu hoặc do thiếu nước (như khi mới khỏi ốm hoặc khi luyện tập thể thao). Ngoài ra, những người bị huyết áp thấp hoặc dùng thuốc huyết áp làm giãn mạch máu cũng rất dễ gặp hiện tượng này. Thông thường cơn choáng sẽ qua nhanh sau vài giây và bạn sẽ trở lại trạng thái bình thường.
Tuy nhiên, trong trường hợp bạn bị choáng váng một lúc lâu sau khi đứng dậy, đây có thể là dấu hiệu của một số căn bệnh nguy hiểm, bởi theo giáo sư Gibbons điều này cho thấy huyết áp của bạn giảm và không phục hồi.
Hiện tượng huyết áp tâm thu bị giảm ít nhất 20 mmHg sau khi đứng 3 phút được gọi là hạ huyết áp tư thế đứng. Bệnh này thường xuất hiện ở người già, tuy nhiên cũng có khoảng 5% người dưới 50 tuổi mắc căn bệnh này. Bệnh nhân cần được thăm khám ngay bởi họ có nguy cơ cao tử vong trong 10 năm tới.
Hạ huyết áp tư thế đứng còn gây ngất xỉu, té ngã dẫn đến chấn thương và cảnh báo chức năng một bộ phận trong cơ thể đang trục trặc. Do đó nếu bạn cảm thấy chóng mặt khi đứng dậy đột ngột và kéo dài một lúc lâu, bạn nên sớm đến gặp bắc sỹ để được thăm khám kịp thời.
Bài: Vy Nguyễn
Tiếp Thị Gia Đình