Họa từ trên trời rơi xuống
Theo thống kê của UBND xã An Tiến, ngôi làng hố tử thần có tổng số 26 hộ dân, 85 nhân khẩu với diện tích chịu ảnh hưởng sụp lún là 11.661m².
Hố tử thần xuất hiện đã hơn một tuần lễ, gây tổn hại nặng nề về kinh tế và khiến người dân hoang mang, sợ hãi.
Anh Nguyễn Văn Bắc, sống tại thôn, kể lại: “Sáng 2–4, gia đình tôi đang ngồi trong nhà thì nghe một tiếng đứt gãy lớn nên nghĩ ngay đến động đất. Khi chạy ra ngoài, chúng tôi thấy một vết nứt khoảng 10cm xuất hiện giữa sân nhà rồi ngay sau đó toàn bộ phần sân lún hẳn xuống cả chục mét. May mà không ai bị thương”.
Ngoài gia đình anh Bắc, nhà bà Nguyễn Thị Sợi cũng bị sụp khoảng 55m² công trình phụ, nhà ông Vũ Văn Học bị sụp 30m², tường nhà nứt tóc đến 3m. Bên cạnh những hộ dân chịu trực tiếp tác động lún sụt, phần đường bê tông trong xóm dài hàng chục mét cũng bị hư hỏng hoàn toàn.
Rất nhiều hố xuất hiện với chiều rộng khoảng 14m, sâu 11m chỉ sau thời gian ngắn. Nhiều hộ dân đã phải sơ tán đến nhà văn hóa tại thôn để đảm bảo an toàn. Sau khi tình hình tạm ổn định, UBND xã đã điều động lực lượng bảo vệ 24/24, dựng hàng rào cảnh giới khu vực bị sụp lún nghiêm trọng và cấm xe tải từ 2,5 tấn trở lên lưu thông qua. Chính quyền xã cũng lập hồ sơ theo dõi sát sao biến động “ngôi làng hố tử thần” để ứng phó và xử lý kịp thời, đồng thời vận động người dân trong thôn phá tường để tạo đường đi tạm thời.
Đây không phải lần đầu tiên
Những người già trong làng cho biết ngôi làng hố tử thần này không phải trường hợp đầu tiên. Năm 2006, hố tử thần từng xuất hiện tại một khu vực cách xã khoảng 100m. Một phần đất rộng khoảng 40m², thuộc sở hữu nhà ông Lưu Văn Sanh đã bị lún xuống gần 14m. Năm 2010, đất khoan giếng nhà ông Nguyễn Hữu Khánh cũng bị sụp. Ông Khánh kể: “Gia đình chúng tôi đang khoan giếng thì một hố sâu xuất hiện. Sợ cái hố tiếp tục lan rộng, chúng tôi phải dừng lại ngay”. Người dân cho biết thêm, ngoài đồng đôi khi vẫn xuất hiện những hố nông, diện tích nhỏ khiến nước trong ruộng dồn hết xuống, gây khó khăn cho việc cấy trồng.
Năm 2006, làng Phù Liễn, xã Hợp Tiến cũng xuất hiện hố tử thần rộng khoảng 50m, sâu 1m. Năm 2010 và 2011, thôn Áng Hạ, xã Lê Thanh và thôn Thượng, xã Xuy Xá cũng xảy ra sụt lún khi một số gia đình định khoan giếng. Thời gian đó, cơ quan chức năng chưa đưa ra được nguyên nhân cũng như biện pháp khắc phục. Người dân do đó không biết cách phòng tránh và xử lý khi hố tử thần xảy ra.
Nguyên nhân do đâu?
Tiến sĩ Vũ Văn Chinh, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, giải thích về hiện tượng sụp lở tại những ngôi làng hố tử thần kể trên. Ông cho biết, địa phương này được bao quanh bởi các dãy núi đá carbonat, có các loại đá vôi, đá hoa và vôi sét; khi đá carbonat bị hòa tan theo thời gian (gọi là hiện tượng cát-tơ ngầm), tạo ra những lỗ hổng dưới lòng đất và chúng lớn dần. Độ dày của mặt tầng đất mỏng đi, cộng hưởng với lực căng khiến mặt tầng đất không thể giữ ở trạng thái cân bằng, dẫn đến hiện tượng bề mặt đất sụt xuống, tạo thành các hố sâu mà ta hay gọi là “hố tử thần”.
Sự xuất hiện của những hố này phụ thuộc vào quá trình cát-tơ hóa và cấu tạo địa chất của khu vực đó. Ở những nơi đất được phủ bởi tầng sét thì sự dẻo dai cùng độ dày lớn của sét giúp cản bớt sự hình thành của các hố. Tuy nhiên, ở những nơi bề mặt đất được phủ bởi tầng cát thì tính bở, rời rạc của cát cùng chiều dày mỏng khiến đất dễ bị sụp, lở.
Nói riêng về thôn Hòa Lạc, nơi đây có một phần đất thuộc nhánh sông Thanh Hà đã được người dân lấp lại xây thành nhà ở. “Hiện tượng hố tử thần xuất hiện chủ yếu do các hang ngầm dưới lòng đất. Khi mùa khô hành đến, nước rút mạnh khỏi các hang này, dẫn tới việc hang trống rỗng gây sụt lở”, ông Trần Văn Hoành, Chủ tịch UBND xã An Tiến, chia sẻ. Đây hoàn toàn là hiện tượng thiên nhiên, không phải điềm báo tâm linh hay điềm dữ gì cả.
Bài: Vân Anh
Tiếp Thị Gia Đình
Bạn có những clip nóng về tin thời sự, tin hay về các trào lưu mới trong xã hội, hay câu chuyện tâm sự cảm động? Hãy gửi bài về cộng tác cùng Tiếp Thị Gia Đình. Xem chi tiết tại đây
Các bài được chọn đăng tải sẽ có nhuận bút. Bạn nhớ để lại email và địa chỉ liên hệ để Ban biên tập TTGĐ có thể liên hệ với bạn trả nhuận bút được nhanh chóng và chính xác.