Tại Việt Nam, nấm truffle được gọi là nấm cục do hình dáng xù xì tựa cục đá. Loài nấm này được tìm thấy ở các vùng khí hậu ôn đới như Ý, Pháp, Úc và Mỹ. Chúng mọc sâu dưới đất, ở rễ của một số cây như cây sồi, cây phỉ…
Nấm truffle là loại nấm đắt đỏ nhất thế giới nhờ hương vị độc đáo, tự nhiên. Nó có thể được mô tả là mùi đất, xạ hương và mùi sồi. Dưới góc nhìn khoa học, xen giữa các thớ thịt của loại nấm cục này có một chất khí đặc biệt. Nhất là khi bào nhỏ nấm, khí ga này bung tỏa tạo nên mùi hương hấp dẫn, lôi cuốn.
Hương thơm đó có một số hoạt chất tương tự như pheromone, còn được gọi với cái tên thân mật là “mùi hương tình ái”. Vì thế, chúng là một loại thực phẩm cuốn hút những loại động vật có vú như chó, heo và có lẽ là cả… con người. Ngoài ra, nấm truffle rất giàu vị umami, được mô tả là ngọt như vị mật ong rừng.
Nấm truffle có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau tùy thuộc vào mỗi loài. Một số có bề mặt mịn hơn và kết cấu bên trong đặc. Trong khi loại khác có bề mặt bên ngoài gồ ghề, bên trong hoa văn như đá cẩm thạch. Chúng có màu từ trắng ngà đến đỏ tía đậm và đen. Mỗi loại có sự khác biệt nhỏ về hương vị, hình thức và giá cả. Xét về mùi hương, truffle trắng nồng nàn hơn truffle đen.
Vì sao nấm truffle lại siêu đắt?
Nấm truffle là một phần không thể thiếu trong thực đơn của nhà hàng cao cấp. Đặc biệt là những nhà hàng danh giá Michelin. Chỉ cần vài lát nấm rất mỏng thì mùi hương của nó cũng đã rất nồng nàn, tăng phần hấp dẫn cho món ăn. Đây là lý do đầu tiên của sự đắt giá của nấm truffle.
Lý do kế tiếp đến từ sự khan hiếm của nó. Nếu như nấm truffle đen có thể trồng ở trang trại (dù khó trồng và đòi hỏi cao về môi trường sinh trưởng), thì nấm truffle trắng chỉ mọc tự nhiên trong rừng. Nấm này trong tự nhiên cũng rất khó tìm kiếm, chỉ được thu hoạch nhờ sự trợ giúp của chó nghiệp vụ được huấn luyện. Chúng sẽ lần theo mùi hương và đào đất. Chính bởi điều này, người ta ví việc tìm nấm truffle như đào kho báu.
Mùa vụ thu hoạch cũng hạn chế. Nấm truffle trắng – loại thượng hạng nhất thế giới thường thu hoạch từ tháng 9 đến tháng 12. Nấm truffle đen mùa đông từ tháng 12 đến đầu tháng 3 và nấm truffle đen mùa hè từ tháng 5 đến tháng 8. Riêng nấm truffle đỏ thu hoạch vào mùa thu.
Thưởng thức nấm truffle ngay tại nhà?
Nếu chưa biết sẽ làm gì, các đầu bếp khuyên nên bắt đầu đơn giản bằng cách thêm chúng vào trứng bác (trứng chiên dằm), bánh pizza hoặc trong các món mì ống với nhiều bơ và pho mát. Ngoài ra, một cách để thưởng thức truffle tại nhà là làm dầu truffle (nấm ngâm với dầu ôliu). Sau đó dùng dầu ăn này để tăng hương vị cho món ăn mỗi khi chế biến. Bạn cần chú ý rằng hiện nay trên thị trường cũng có rất nhiều sản phẩm có hương hóa học của truffle (truffle scented), thay vì chiết xuất từ truffle tự nhiên (truffle infused). Vì thế, hãy tinh ý để chọn những sản phẩm bảo đảm và tốt nhất cho bản thân, nhất là với những món có giá trị cao như truffle.
Hội chợ quốc tế Alba White Truffle diễn ra hồi tháng 11/2021 tại Ý đã có phiên đấu giá nấm truffle trắng nặng khoảng 830g. Đây cũng là khối lượng lớn hiếm có của loại nấm này. Giá mua để sở hữu nấm truffle “siêu to khổng lồ” này lên tới 118.000 USD (hơn 2,6 tỷ đồng).
Bài: A.V
Tiếp Thị Gia Đình