Nếu không được chị Lê Thanh Trà giới thiệu từ trước; ít ai có thể nghĩ những bức tranh hoa hồng, hoa mẫu đơn, hoa lan… mềm mại, màu sắc hài hòa, duyên dáng; đang được trưng bày tại xưởng Bee Clay Flowers trên phố Trần Quốc Hoàn (Hà Nội) được làm từ… đất. Hoa được gắn nổi trên nền tranh vẽ 2D tạo thành những hình ảnh nổi 3D có chiều sâu và không khác gì những bông hoa thật đang khoe sắc thắm.
Thoạt nhìn có vẻ đơn giản, nhưng cần đến ít nhất 30 công đoạn; để hoàn thành một bức tranh hoa đất nghệ thuật. Từ trộn đất, pha màu đất sét thành nhiều cấp độ màu sắc khác nhau; để màu hoa tự nhiên nhất, tạo dáng từng bông hoa, đến công đoạn gắn hoa lên phôi tranh đã vẽ sẵn, tạo độ bóng cho tranh…
Khi hoa đất đã gắn lên tranh, sản phẩm sẽ vẽ lại một lần nữa để tranh và hoa tiệp màu với nhau. Cuối cùng là lên khung tranh. Tất cả đều làm bằng tay, cầu kỳ và tỉ mỉ trong từng chi tiết nhỏ. Chị Lê Thanh Trà, tác giả của những tác phẩm tranh hoa đất nghệ thuật chia sẻ; nếu không có đam mê thì khó có thể đi được đến ngày hôm nay.
Gửi tình yêu vào hoa đất
Bốn năm trước, ý tưởng làm tranh hoa đất nghệ thuật của chị Lê Thanh Trà xuất phát từ một lý do khá đơn giản: những bông hoa đất làm ra rất đẹp; nhưng do điều kiện môi trường, khí hậu của Việt Nam dễ làm hoa bám bụi, ẩm mốc. Chính vì vậy, chị đã mày mò làm thử bức tranh hoa đất; với mục đích bảo quản màu sắc bền lâu hơn.
Nhưng để có được một tác phẩm hoàn thiện, thật không dễ dàng gì. Đầu tiên, muốn có tranh hoa đất đẹp; phải tạo ra được những bông hoa thật sống động và giống hoa thật. Riêng việc nghĩ ra cách làm hoa cho phù hợp; đã đủ để những người thợ tay ngang như chị Lê Thanh Trà phải đau đầu.
Chị mua hoa thật về, bóc từng lớp cánh hoa để nghiên cứu cấu tạo riêng của từng loại. Sau đó pha màu đất sét sao cho thật giống; rồi tạo cho cánh hoa nét cong mềm mại tự nhiên, tạo từng đường mép hoa. Tương tự với lá, chị nghiên cứu từng đường gân; đồng thời quan sát độ đậm nhạt khác nhau. Từ đó mới có thể làm giống thật được.
Cùng với tạo hình cánh hoa; chị Lê Thanh Trà còn phải làm quen với cách sắp đặt để bông hoa tự nhiên nhất; khi đứng một mình và khi đứng cùng nhiều bông hoa khác. Nhớ lại những ngày ấy, chủ nhân Bee Clay cho biết: “Thuở ban sơ tập tành làm; chỉ cần tạo ra được thành hình bông hoa cũng đủ để mấy chị em trong xưởng thấy hạnh phúc lắm rồi”.
Không hề được học về nguyên lý mỹ thuật nhưng với niềm đam mê dành cho hoa đất; chị tham khảo sách hướng dẫn, tham gia các diễn đàn làm hoa đất của nước ngoài để có thêm kiến thức. Song song đó, chị quan sát các tác phẩm của người đi trước rồi mày mò thử từng màu. Cốt lõi của mỗi bông hoa đất làm ra phải thể hiện đúng thần thái của từng loại hoa.
Làm thành công hoa đất riêng lẻ; nhưng công đoạn dùng loại phụ liệu như thế nào để gắn những bông hoa vào bức tranh 2D; để cho hoa nổi lên thành hình 3D cũng là một thách thức không nhỏ. Sau hai năm đầu tiên thử nghiệm sản phẩm; và hầu như không bán hàng; chị mới tìm ra được cách làm những bức tranh hoa đất của riêng mình.
Khó trụ vững nếu thiếu đam mê
Là người mở đầu cho một dòng tranh hoa đất nghệ thuật; chị Lê Thanh Trà đã gặp không ít trở ngại trên hành trình đưa tranh đến với khách hàng. Do đặc điểm là hàng thủ công; nên tranh không thể sản xuất hàng loạt với số lượng lớn.
Những ngày đầu tiên, một mình chị đảm nhiệm tất cả các công đoạn; từ lên ý tưởng, thiết kế tranh, nghĩ cách tạo hình hoa sao cho những bông hoa đẹp nhất; sống động nhất trên tác phẩm. Chị dí dỏm cho biết: “Bây giờ nhìn lại, những thành phẩm đầu tiên vô cùng đơn sơ và vụng về”.
Chị kể, thời gian đầu; do chưa nghĩ ra cách nào có thể gắn cả một cái bông hoa nặng trịch dính lên tranh; chị đã liều cắt đôi bông hoa ra nhằm giảm trọng lượng. Tuy nhiên, cũng không ăn thua và làm hư hoa. Vừa làm, vừa rút kinh nghiệm, giờ đây những bông hoa đã mỏng nhẹ; thanh thoát hơn và kết dính với tranh một cách hài hòa.
Vì tranh hoa đất 3D hoàn toàn làm thủ công; nên dù tay nghề điêu luyện đến mấy, thì cũng phải ít nhất một tháng mới hoàn thiện được một bức tranh. Bên cạnh đó, giá bán của mỗi bức tranh hiện nay đang ở mức từ 2 triệu đồng trở lên; là một mức giá khá cao so với dòng tranh khác. Chính hai lý do này khiến cho dòng sản phẩm nghệ thuật kén khách hàng. “Nếu không có yêu cuồng say hoa đất; chắc chắn tôi không thể trụ vững được đến ngày hôm nay”, chị Lê Thanh Trà chia sẻ.
Khi tiếp xúc với người phụ nữ nhỏ nhắn này, chưa bao giờ nhận thấy ở chị sự chán nản hay bi quan. Chị tâm sự: “Hàng thủ công không thể làm nhanh; mình đã lường trước điều đó và luôn tin tưởng mình sẽ làm được. Miễn là khách hàng tin mình và lựa chọn mình”.
Để tạo nguồn kinh phí nuôi dưỡng niềm đam mê sáng tạo trên những bức tranh 3D; chị Lê Thanh Trà còn nhận các đơn đặt hàng quà tặng nghệ thuật, quà tặng sáng tạo từ đất nặn; để phục vụ nhu cầu thị trường vào mỗi dịp lễ, Tết, ngày kỷ niệm lớn…
Lan tỏa niềm đam mê với cộng đồng
Với mong muốn quảng bá rộng rãi những tác phẩm tranh hoa đất do chính người Việt Nam đi tiên phong; sáng tạo và sản xuất, chủ nhân Bee Clay không chỉ dành thời gian đào tạo nghề cho các bạn nhân viên; mà còn mở các khóa dạy nghề, tổ chức câu lạc bộ sở thích làm đồ thủ công vào các ngày thứ Bảy hàng tuần. Đây là những việc làm ý nghĩa của chị; nhằm hỗ trợ các bạn có cùng niềm đam mê hoa đất giống như mình. Mỗi lúc rảnh, chị lại tiếp tục vào các diễn đàn làm hoa đất của Nga, Nhật…; để học hỏi và chia sẻ những kinh nghiệm của riêng mình.
Sau 4 năm, ngoài sự tin yêu của khách hàng; thành tựu của Bee Clay còn phải kể đến việc tự làm ra được đất sét; chủ động nguồn nguyên liệu cho sản xuất; không còn phụ thuộc vào nguồn hàng nhập từ nước ngoài.
Dù cả ngày miệt mài nặn, gắn từng bông hoa nhỏ xíu sao cho kịp đơn hàng, nhưng chị vẫn dành những khoảng thời gian rảnh hiếm hoi để thực hiện mong ước của mình. Đó là làm một bộ tranh các loại hoa nổi tiếng của Việt Nam.
Thông tin thêm
Chị Lê Thanh Trà là người sáng lập và điều hành thương hiệu hoa đất nghệ thuật Bee Clay Flowers với xưởng sản xuất tại số 199/5 Trần Quốc Hoàn, Hà Nội. Website: www.beeclay.com
Các sản phẩm tranh hoa đất được bán với giá từ 2 triệu đồng. Ngoài ra, xưởng còn có các sản phẩm hoa đất cắm bình, chậu cây, tượng nghệ thuật…
Bài: Lệ Thủy
Tiếp Thị Gia Đình