Tước quyền được học tập
Vài tuần gầy đây, hàng chục gia đình sinh con thứ 3 trở lên tại xã Quỳnh Tân, huyện Quỳnh Lưu thấp thỏm nôn nóng như ngồi trên đống lửa. Bởi lẽ, UBND xã Quỳnh Tân vừa thông qua “luật” mới, ưu tiên các suất học mầm non cho trẻ của những gia đình có từ một đến hai con.
Năm học mới đã tới, hàng trăm đứa trẻ là con thứ 3 ở xã này bỗng đứng trước nguy cơ không được tới trường. Vợ chồng anh C.T.T (37 tuổi), ngụ xóm 3, xã Quỳnh Tân cả tuần này chạy đôn chạy đáo, vận động các mối quan hệ để kiếm suất vào học trường mầm non cho con trai thứ 3 là bé Cao Trọng Gia Bảo (3 tuổi).
Anh T. cho biết, từ năm 2015, vợ chồng anh đã gửi cháu vào trường mầm non. Học được 2 tháng, khi sang Lào làm việc, vì con nhỏ nên vợ chồng anh đã đem con đi theo. Đầu năm học 2016 này, vợ chồng anh T. đem con quay về quê nhà để cháu Bảo theo học trường mầm non của xã thì bị từ chối. Lý do nhà trường đưa ra là theo quy định mới của xã Quỳnh Tân, ưu tiên cho những trẻ được sinh đẻ “có kế hoạch”. Vậy là con trai anh T. bị từ chối quyền được học tập.
Cùng chung cảnh ngộ này là vợ chồng chị H.T.K. (35 tuổi), ngụ xóm 6, xã Quỳnh Tân. Gia đình chị K. có con gái thứ 3, năm nay 4 tuổi. “Khi nghe người ta râm ran bàn tán xã quy định con thứ 3 không được đi học mầm non, tôi đến trường hỏi thì được các cô giáo giải thích ưu tiên suất học cho trẻ nằm trong “kế hoạch”. Vợ chồng tôi lo quá!… năm học mới tới rồi!…” – chị K. tỏ ra rất sốt ruột cho tương lai học tập của con gái của mình.
Đặc biệt, theo phản ánh của không ít gia đình có con em trong độ tuổi học mầm non, hồi đầu năm học mới 2016 này, nhiều gia đình khác trong xã có con sinh thứ nhất, thứ hai, tức trong “kế hoạch”, từ 3-5 tuổi cũng phải một phen mệt mỏi với trò “bốc thăm may mắn” cho con được nhập học.
Lãnh đạo xã nói gì?
Ông Hồ Minh Mậu, Chủ tịch UBND xã Quỳnh Tân, huyện Quỳnh Lưu xác nhận, con thứ 3 không được đi học là quy định mới, rất riêng của địa phương. Theo ông Mậu, sở dĩ xã phải đưa ra quy định kỳ quặc này là do tại các cuộc tiếp xúc cử tri người dân đã nhiều lần kiến nghị giải quyết vấn đề phòng học cho trẻ mầm non. Tuy nhiên, tỷ lệ sinh con thứ 3 ở địa phương cao, tới 30% nên phòng học cho trẻ bị thiếu nghiêm trọng.
“Trẻ 5 tuổi, chúng tôi đảm bảo 100% trẻ đến trường, không phân biệt sinh con thứ mấy. Nhưng trẻ từ 3-5 tuổi chúng tôi ưu tiên trong diện gia đình sinh đẻ có kế hoạch. Dù biết là sai luật, ảnh hưởng đến dư luận, nhưng đây là giải pháp trước mắt bởi điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, phải chấp nhận” -ông Mậu lý giải.
Bà Lê Thị Thủy, hiệu trưởng Trường mầm non xã Quỳnh Tân cho biết, trong năm học mới này, xã có 1.024 trẻ từ 3-5 tuổi, từ 0-2 tuổi là 848 cháu. Trường mầm non Quỳnh Tân có 4 cụm trường với 17 phòng học.
“Căn cứ vào điều kiện cơ sở vật chất trường lớp, năm học này chúng tôi xét tuyển 780 cháu 3-5 tuổi, còn lại 244 cháu chưa được đến trường do thiếu phòng học. Độ tuổi nhà trẻ 0-2 tuổi chỉ được 97 cháu. Số đông còn lại ở nhà. So với năm học trước chúng tôi đã mở thêm 5 lớp mẫu giáo, mở lớp dạy tại nhà văn hóa xóm nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu thực tế” -bà Thủy nói.
Trong khi đó, tại tỉnh này, từ ngày 1-1-2016, UBND tỉnh Nghệ An đã có văn bản xóa bỏ quy định về sinh con thứ 3. Quyết định mới của UBND tỉnh đã không còn nội dung xử phạt hành chính đối với các trường hợp vi phạm sinh con thứ 3.
Trước đây khi thực hiện chính sách kế hoạch hóa gia đình, nhà nước có chủ trương cấm sinh con thứ 3 đối với công nhân, viên chức. Nếu sinh con thứ 3 thì sẽ chịu xử phạt hành chính phạt tiền, tước quyền sử dụng giấy phép, tước chứng chỉ hành nghề, cấm đảm nhiệm chức vụ, hay bị khiển trách kỷ luật của cơ quan nơi người đó đang đảm nhiệm chức vụ, đang công tác.
Tuy nhiên, khi Nghị định 176/2013/NĐ-CP có hiệu lực kể từ 31-12-2013 ra đời, thay thế Nghị định 114/2006/NĐ-CP (đã hết hiệu lực thi hành) về xử phạt vi phạm hành chính về dân số và trẻ em đã không đề cập gì đến việc “xử lý việc sinh con thứ 3” nữa.
Như vậy, việc UBND xã Quỳnh Tân, huyện Quỳnh Lưu phân biệt trẻ trong và ngoài “kế hoạch” để cho nhập học, hoặc con thứ 3 không được đi học trường mầm non của xã này là vi phạm các quy định của pháp luật, tước đoạt quyền được học tập của các em được pháp luật bảo vệ.
Bài: Lâm Viên
Tiếp Thị Gia Đình