Quốc gia Nepal nhỏ bé vốn nổi danh với rất nhiều cảnh đẹp và công trình di sản, văn hóa nay trở nên đổ nát, tan hoang. Ảnh: qz
Hơn 3.400 người đã thiệt mạng sau trận động đất lớn ở Nepal hôm 25−4 và con số có thể còn gia tăng. Số người bị thương là hơn 6.500 người. Công tác tìm kiếm, cứu hộ càng trở nên khó khăn bởi mưa lớn và chớp giật. Tình hình thời tiết xấu được dự báo còn tiếp diễn.
Trước thảm họa Nepal đang gánh chịu, PGS. TS Nguyễn Hồng Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (Viện Vật lý địa cầu) đã có một số chia sẻ đáng lưu tâm xung quanh những dự báo về động đất ở Việt Nam.
• Việt Nam nằm cách xa Nepal khoảng 3.000km, do đó nước ta nằm ngoài vùng dư chấn của trận động đất kinh hoàng này.
• Theo phân tích và nghiên cứu, Việt Nam không có khả năng xảy ra những trận động đất cường độ lớn như Nepal. Việt Nam nằm ngoài vành đai núi lửa của thế giới, không nằm trên những rãnh đứt gãy sâu, vì vậy không có khả năng xảy ra những trận động đất dữ dội.
• Năm 1935, Việt Nam từng ghi nhận 1 trận động đất lớn 6,75 độ richter ở Điện Biên, trên đới đứt gãy sông Mã và năm 1983, 1 trận động đất 6,8 độ richter xảy ra ở Tuần Giáo nằm trên đới đứt gãy Sơn La. Tuy nhiên, 2 trận động đất này đều không gây ra hậu quả nặng nề. Vì thời điểm đó, khu vực Điện Biên, Lai Châu dân cư còn thưa thớt, nhà cửa chủ yếu làm bằng gỗ, vách đất, chưa có công trình cao tầng lớn. Ngoài ra, vùng ngoài khơi Nam Trung bộ, năm 1923 cũng có 1 trận động đất 6,1 độ richter (thuộc ở vùng biển Vũng Tàu, Phan Thiết).
• Khu vực Tây Bắc nằm trên đới đứt gãy Điện Biên − Lai Châu vẫn đang hoạt động, vì vậy, khả năng tái diễn những trận động đất lớn tương tự năm 1935 và 1983 là hoàn toàn có thể xảy ra. Tuy nhiên, chưa quốc gia nào trên thế giới dự báo được động đất, chỉ lập bản đồ cảnh báo các vùng có thể xảy ra động đất và dự báo cường độ lớn nhất là bao nhiêu mà thôi. Việt Nam hiện đã xây dựng 25 trạm địa chấn, ghi nhận động đất. Trận động đất ở Nepal vừa qua, trạm quan trắc ở Việt Nam cũng ghi nhận được.
• Vùng đồng bằng sông Cửu Long khả năng xảy ra động đất ít hơn khu vực đồng bằng sông Hồng, vì địa chất ổn định, nằm xa những vùng kiến tạo lớn của Việt Nam. Còn khu vực đồng bằng sông Hồng khả năng xảy ra động đất cao, vì nằm trên những đới đứt gãy đang hoạt động gồm đới đứt gãy sông Hồng, sông Lô và sông Chảy. Nhưng khó có thể xảy ra những trận động đất dữ dội như vùng Tây Bắc. Động đất mạnh nhất ở khu vực đồng bằng sông Hồng có thể gây rung chấn trên bề mặt ở cấp 8 (thang quốc tế chia 12 cấp). Đây cũng là mức rung chấn lớn, có thể gây ra thiệt hại nặng nên không thể chủ quan.
• Để giảm tối đa thiệt hại do động đất, có một biện pháp Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần đã đưa ra và đến nay đã đưa vào Luật Xây dựng, đó là các tòa nhà cao tầng, công trình lớn phải có khả năng kháng chấn, tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu về khả năng chống động đất với cường độ nhất định.
Tổng hợp