Theo kinh nghiệm của những người làm nghề lặn biển săn tôm hùm và các loại cá sống ở tầng đáy, hiện tại đang là mùa để họ ra khơi làm việc và kiếm được thu nhập đáng kể nuôi gia đình. Tuy nhiên, tại thôn Nhân Quang, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình có 30 thợ lặn cùng hàng trăm người phụ giúp đang không biết phải làm gì để kiếm kế sinh nhai vì bây giờ đáy biển Quảng Bình hoang tàn như biển chết.
Anh Phạm Văn Hoàn, người thợ lặn 32 tuổi nhưng có đến 12 năm kinh nghiệm đi biển, chia sẻ rằng hôm 7−5, trong lần lặn khảo sát ở bãi Rạn (huyện Nhân Trạch, tỉnh Quảng Bình), anh không còn được nhìn thấy khung cảnh quen thuộc nữa.
Những con ốc, hàu và san hô được nhặt lên từ đáy biển Quảng Bình
Ở độ sâu 15m nước trong 30 phút khảo sát, anh Hoàn không thấy một con cá nào bơi lội, đáy biển xám xịt và phủ đầy bùn, hốc đá trơ trọi. Cạnh đó là xác hai con ghẹ to bằng hai ngón tay và một số nhím biển đã chết.
Tuy nhiên, điều anh Hoàn đặc biệt quan tâm chính là bên cạnh quang cảnh đáy biển Quảng Bình hoang tàn là hiện tượng nước biển có màu vàng một cách bất thường, nhiều cặn bẩn và nhờn dày, gây che khuất tầm nhìn. Trong khi trước đây, nước ở khu vực này vốn rất trong xanh, là nhà của rất nhiều loài cá to và quý.
Địa điểm được khảo sát thứ 2 là Bến Cá, khu vực nổi tiếng nhiều cá, tôm và ốc, cách bờ 2 hải lý, nằm ở ranh giới vùng biển giữa Nhân Trạch và xã Quang Phú (Quảng Bình).
Ở vùng biển này, các thợ lặn nhận xét nước có vẻ trong hơn, nhưng câu trả lời cho hệ sinh thái biển vẫn là những cái lắc đầu ngao ngán: “Biển đang chết thật rồi”.
Hình ảnh được ghi nhận từ những thước phim được quay dưới đáy biển cho thấy nhiều cụm san hô ở khu vực này đã biến thành màu sẫm, đụng vào là gãy rời như mục thối. Cả vùng biển chỉ còn 1–2 con cá lờ đờ bơi và một số nhím biển chết dính vào nhau.
Anh Hoàn cho biết, nhím biển là loài có sức sống mãnh liệt vậy mà cũng không trụ được trong điều kiện môi trường nước hiện tại, thì cá chết hàng loạt dẫn đến tình trạng đáy biển Quảng Bình hoang tàn cũng là điều có thể hiểu được.
Vào mùa ra khơi nhưng tàu thuyền chỉ còn biết nằm gối đầu trên bãi
Từ đầu tháng 4 đến nay, đã có khoảng 70 tấn cá biển tự nhiên, 30 tấn cá nuôi trong lồng bè đột nhiên chết hàng loạt. Bộ Tài nguyên Môi trường công bố kết quả kiểm tra chất lượng nước ở khu vực 4 tỉnh miền Trung vào tối 27 − 4 cho rằng độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người và hiện tượng tảo nở hoa (tên gọi khác là thủy triều đỏ) là nguyên nhân gây ra hiện tượng này.
Tuy nhiên cho đến nay dù đã có hơn 100 chuyên gia trong và ngoài nước tiến hành khảo sát ở các vùng biển, nhưng nguyên nhân vẫn chưa được công bố.
Trong cái nắng chói chang và oi bức của mùa hè, ngư dân các tỉnh miền Trung vẫn ngày ngày đau đáu ngóng về biển, canh cánh trong lòng nỗi lo cái đói chực chờ khi biển đã quay lưng.
Bài: Hân Thái
Tiếp Thị Gia Đình
