Ảnh: Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế
Theo ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, đơn vị này vừa đấu giá thành công tại Pháp chiếc xe kéo tay của Hoàng thái hậu Từ Minh, mẹ đẻ vua Thành Thái. Dự kiến ngày 16–4, xe kéo sẽ được đưa về Việt Nam để chuẩn bị triển lãm tại Hoàng thành Huế.
Chiếc xe kéo này, ngoài giá trị lịch sử, phản ánh một giai đoạn đầy thăng trầm của triều đại phong kiến cuối cùng ở Việt Nam, còn được xem là một tác phẩm mỹ thuật thuộc hàng đẹp nhất Việt Nam. Chiếc xe được Hoàng thái hậu Từ Minh sử dụng một thời gian. Sau khi vua Thành Thái bị truất ngôi, người ta mang bán xe. Một người Pháp giữ chức đội trưởng đội hộ vệ hoàng cung lúc bấy giờ đã mua được. Sau hơn 100 năm thất lạc, chiếc xe xuất hiện tại Pháp.
Việc đấu giá trở nên khó khăn đối với Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế do Việt Nam chưa có tiền lệ, chưa tạo ra những hành lang pháp lý để hỗ trợ cho việc đấu giá ở nước ngoài. Khi chiếc xe được phát giá 1,5 tỷ đồng (kể cả thuế), phía Trung tâm đã quyết mua cho kỳ được.
Trong phiên đấu giá này còn có chiếc long sàng của vua Thành Thái. Cổ vật được nâng giá lên quá cao, tương đương 3 tỷ đồng nên phía trung tâm không đủ tiền. Tuy nhiên, một Việt kiều là cháu ngoại của vua Thành Thái đã mua được và cho biết sẽ đưa về Việt Nam. Đây cũng là một tín hiệu đáng mừng cho Huế vì không lo cổ vật bị thất lạc một lần nữa.
Dự kiến chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh sẽ được triển lãm tại cung Diên Thọ (Hoàng thành Huế) vào ngày 22–4, cùng với một số xe, kiệu khác của triều Nguyễn để công chúng thưởng lãm.
Tổng hợp