Vị trí của bạn trong gia đình có thể ảnh hưởng đến mọi thứ, từ lựa chọn của bạn trong sự nghiệp cho đến hôn nhân. Sự khác biệt thể hiện rõ nhất khi bạn là con trưởng.
TÍNH CÁCH HÌNH THÀNH TỪ KỲ VỌNG CỦA MẸ CHA
“Con đầu, cháu sớm” có ưu thế là được hưởng mọi đặc quyền đặc lợi, có tuổi thơ không phải chia sẻ với ai, song lại là “vật thí nghiệm” phương pháp nuôi dạy của cha mẹ nên sẽ “gánh” nhiều luật lệ và trách nhiệm hơn. Con cả thường là đứa trẻ có tỷ lệ sống sót cao nhất, ít bệnh hơn và khi lớn lên, thường lập gia đình và sinh con nhiều nhất. Vì được hưởng những đặc ân đầu tiên, như đầy tháng, thôi nôi đều được ăn mừng, nên con cả hình thành thói quen tìm kiếm sự quan tâm và được chấp nhận, có ý thức về quyền lực rất cao.
Nếu ở vị trí con trưởng, bạn được lập trình với sự xuất sắc và những thành tích. Bạn bị kiểm soát nhiều và được cha mẹ chú ý hơn cả, nên bạn rất có trách nhiệm, đáng tin cậy, cư xử đúng mực, cẩn thận và thường là bản sao của cha mẹ mình. Một nghiên cứu ở Na Uy trên những người sinh ra từ năm 1912 đến năm 1975 cho thấy các con đầu thường có trình độ học vấn cao hơn, dù chỉ số IQ không mấy cách biệt.
Do cha mẹ mong đợi bạn phải bảo ban, chăm sóc các em và làm gương tốt, bạn sẽ thường sở hữu các đức tính sau: có trách nhiệm cao, suy nghĩ thấu đáo, làm việc hợp lý, thận trọng, tìm kiếm thành tích và có tính quản lý.
CÓ XU HƯỚNG THÀNH ĐẠT NHƯNG CŨNG CÓ ĐIỂM YẾU
Con đầu siêng năng và muốn trở thành giỏi nhất trong mọi việc mình làm. Nếu là con trưởng, bạn có nhiều khả năng trở thành nhà lãnh đạo, thành đạt, cầu toàn và thường chiếm lĩnh môi trường xung quanh. Trong quyển Tại sao con đầu lãnh đạo thế giới và con út muốn thay đổi nó?, tác giả Michael Grose giải thích: “Chúng ta ở trong cuộc đấu tranh sinh tồn theo thuyết của Darwin từ khi sinh ra. Đó là đấu tranh để giành lấy nguồn tài nguyên khan hiếm trong gia đình, đó có thể là thời gian, tình yêu từ cha mẹ”.
Tuy nhiên, con cả thường sợ mất vị trí độc tôn khi có đứa em ra đời. Vì thế, họ lớn lên dễ lo lắng, căng thẳng, xúc động, hay phòng thủ và dễ nổi cơn thịnh nộ ghen tỵ. Một điểm yếu nữa theo Frank Sulloway, tác giả quyển Born to Rebel (Sinh ra để nổi loạn), là tính thận trọng và ngại rủi ro. Con đầu ít khi đi du lịch hay chơi các môn thể thao mạo hiểm.
Để hạn chế mặt tiêu cực của con đầu, các bậc cha mẹ không nên kỳ vọng quá nhiều vào con cả. Đừng bắt con đầu phải luôn làm gương cho các em, điều này tạo cảm giác căng thẳng, đòi hỏi sự cầu toàn và tạo tính thích làm chủ. Thứ hai, cha mẹ nên tiếp tục dành thời gian cho con đầu sau khi đã có thêm con, đừng để con tổn thương vì mất tình cảm.
THÔNG TIN THÊM
Khi có khoảng cách lớn giữa con đầu và con thứ hai, thì con thứ hai sẽ có một số đặc tính của con đầu lòng. Nếu con đầu lòng là con gái và con thứ hai là con trai, cậu con trai sẽ có đặc điểm của người chèo lái vì là con trai đầu tiên của gia đình. Con đầu là con nuôi hay gia đình có sự chắp nối thì có thể không mang những nét tính cách như kể trên.
Những nhân vật nổi tiếng là con cả: Bill và Hillary Clinton, George W. Bush, Adolf Hitler, Benito Mussolini, ca sỹ Beyoncé Knowles, tác giả bộ truyện Harry Potter J. K. Rowling…
Mục Tâm lý − Tiếp Thị Gia Đình
