Người Nhật Bản luôn được yêu mến vì đức tính chăm chỉ, có tính kỷ luật và tinh thần trách nhiệm cao, luôn gắn bó yêu thương gia đình, tận tuỵ với công việc. Dù luôn đặt mình vào trong những khuôn khổ nhất định nhưng họ vẫn rất tinh tế trong cách ứng xử, sinh hoạt hàng ngày. Những nét tính cách tốt đẹp đó của người dân xứ hoa anh đào đã được bố mẹ rèn luyện từ rất sớm. Không cao siêu, khó hiểu, cách dạy con kiểu Nhật luôn bắt nguồn từ những gì gần gũi và thiết thực nhất trong cuộc sống hàng ngày.
Kiên nhẫn, kiên nhẫn và kiên nhẫn
Đây là điều quan trọng nhất bạn luôn luôn phải nhớ khi thực hiện theo cách dạy con kiểu Nhật.
Trẻ con, nhất là các em bé từ 1−5 tuổi thường rất ham học hỏi, thích tìm tòi, khám phá những điều mới lạ. Các bé thường hỏi đi hỏi lại một vấn đề nào đó, dù đã được giải thích cặn kẽ, nhưng bé vẫn muốn nghe lại câu trả lời làm người lớn bực mình. Hoặc, có những việc rất đơn giản như nhận biết tên gọi của đồ vật, học một chữ cái…phải mất vài tháng chỉ dạy mà bé vẫn không nhớ, làm các bậc phụ huynh cảm thấy nản, không tiếp tục dạy bé nữa.
Tuy nhiên, cha mẹ Nhật không làm như vậy. Họ không ngại giải thích nhiều lần cho con một vấn đề, đến khi con hiểu. Người Nhật cho rằng, cần phải mất ít nhất ba tháng để một đứa trẻ có thể thành thạo một việc. Vì vậy, cần phải có lòng kiên nhẫn đặc biệt mới có thể rèn luyện tính cách, thói quen cho con trẻ từ tấm bé. Nếu bạn thành công, em bé cũng học được tính kiên nhẫn từ ba mẹ, bé luôn bình tĩnh trước mọi việc trong cuộc sống.
Rèn luyện tính tự tin cho con
Trong mắt người lớn, trẻ con thường rất lóng ngóng, vụng về, hay làm biếng, khó bảo… Nhiều ba mẹ không ngại phê bình, quy kết con trẻ bằng các câu nói vô tâm như: “Sao con bướng bỉnh thế”, “Con thật lười biếng”, “Con suốt ngày làm đổ vỡ thôi”. Những câu nói đó làm tổn thương lòng tự trọng của một đứa trẻ.
Nếu các bé phải thường xuyên nghe những câu nói phê phán tiêu cực của ba mẹ, bé sẽ dần dần hình thành suy nghĩ mình thực sự kém cỏi, vô dụng. Đây là điều tối kị trong cách dạy con kiểu Nhật. Thay vì quy kết, trách mắng con, bà mẹ Nhật luyện cho con tính tự tin bằng cách khen con.
Ngoài ra, họ cũng không khen con theo kiểu chung chung như: “Con giỏi quá”, “Con thật tuyệt vời”, mà khen từng việc làm, hành động cụ thể của bé. Ví dụ: “Con biết tự đi giày rồi à, con giỏi quá”. Hay: “Hôm nay con đã được điểm 10 toán, mẹ tự hào vì điều đó”. Lời khen chung chung có thể khiến bé cảm thấy tự mãn, kiêu căng. Lời khen cho những hành động cụ thể sẽ cho bé thấy ba mẹ luôn quan tâm đến từng việc nhỏ của mình, tạo cho bé cảm thấy tự tin về bản thân và cố gắng phấn đấu hơn.
Không tivi, không máy tính bảng, điện thoại
Cho con xem tivi, chơi máy tính… là việc nhiều người áp dụng để ba mẹ có thời gian làm việc, thư giãn. Điều này hoàn toàn không được ba mẹ Nhật hưởng ứng.
Bé dễ bị nghiện tivi, máy tính và các thiết bị điện tử. Nguy hiểm hơn, việc xem tivi quá sớm và nhiều sẽ phá vỡ cấu trúc của đại não, những dòng sóng âm gây ảnh hưởng không tốt đến thuỳ não trước (đây là phần tạo ra năng lực suy nghĩ của con người).
Thay vào đó, mẹ Nhật dạy con qua những câu chuyện cổ tích, thần thoại…. Những câu chuyện được mẹ đọc, kể cho nghe từ tấm bé là cánh của thần kỳ đưa bé bước ra thế giới bao la, với những cảm xúc trong trẻo của tuổi thơ. Các câu chuyện của giúp bé tăng cường khả năng ngôn ngữ, trí nhớ và phát triển tâm hồn.
Luyện trí nhớ
Trong cách dạy con kiểu Nhật, không thể bỏ qua các trò chơi trí tuệ phục vụ cho việc dạy con luyện trí nhớ. Họ quan niệm: “Người thông minh là người nhớ nhiều hơn người khác và biết cách áp dụng những điều ghi nhớ đó hợp lý”. Trí thông minh không chỉ là khả năng bẩm sinh mà có thể luyện tập được.
Ngay từ bây giờ, bạn có thể luyện trí thông minh cho bé bằng các trò chơi trí tuệ, giúp luyện trí nhớ như xếp hình theo quy tắc, sáng tạo với các hình khối khác nhau… Bên cạnh đó, bạn cho bé tự tìm tòi khám phá ngay từ nhỏ, qua các việc làm hàng ngày như: tự tìm đường trên bản đồ, tự chọn các loại thức ăn tốt cho sức khoẻ…Hãy cho bé quyền chủ động tiếp nhận và lựa chọn thông tin thay vì răm rắp làm theo gợi ý của ba mẹ.
Dạy chữ cho con từ sớm
Theo các nghiên cứu giáo dục của Nhật Bản, việc dạy chữ có thể làm thay đổi chức năng, dẫn đến cấu tạo não thay đổi theo. Trẻ càng nhỏ càng dễ làm quen với chữ, và việc nhớ mặt chữ sẽ kích thích não bộ của trẻ phát triển. Chính vì vậy, các em bé Nhật được dạy chữ ngay từ rất sớm. Bạn có thể học theo cách mẹ Nhật dạy chữ cho con bằng cách chuẩn bị các thẻ viết chữ cái nhiều màu sắc, ngộ nghĩnh khiến bé thích thú để bé dễ dàng học chữ.
Rèn luyện thể chất
Cho bé ăn uống đầy đủ, bổ dưỡng thôi chưa đủ. Bạn cần phải giúp con rèn luyện thể chất, nâng cao sức khoẻ. Hơn ai hết, cha mẹ Nhật là những người áp dụng thành công câu nói: “Một trí tuệ minh mẫn trong cơ thể cường tráng”. Đi bộ hàng ngày, tham gia các trò chơi vận động… là cách tốt nhất để bé không bị ốm vặt, khoẻ mạnh, phát triển toàn diện.
Những cách dạy con kiểu Nhật này có thể áp dụng hàng ngày trong cuộc sống. Bạn hãy lựa chọn và tìm cách phù hợp, áp dụng linh hoạt theo thói quen, sở thích của từng em bé và gia đình, để cho con sự khởi đầu tốt đẹp nhất!
Bài: Lệ Thuỷ
Tiếp Thị Gia Đình