Phần đông chúng ta ai cũng ghiền hải sản. Loại thực phẩm từ biển này vừa vô cùng ngon, vừa giàu chất dinh dưỡng. Nhưng nó cũng là nhóm gây dị ứng nhiều nhất trong các trường hợp bị dị ứng thực phẩm. Trong đó, hải sản có vỏ là nhóm gây dị ứng thực phẩm phổ biến nhất. Các hải sản có vỏ bao gồm nhóm giáp xác (tôm, cua) và các loài thân mềm (bạch tuộc, mực, ốc, sò, hàu). Vậy điều gì đã khiến loại thực phẩm này gây dị ứng cho nhiều người? Mời bạn cùng TTGĐ đi tìm lời giải đáp!
Vì sao ăn hải sản dễ bị dị ứng?
Hải sản có chứa nhiều loại protein bổ dưỡng nhưng cũng có những protein “lạ”. Điển hình là tropomyosin. Dị ứng hải sản xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng với tropomyosin. Khi gặp chất này, các kháng thể trong cơ thể sẽ kích hoạt giải phóng chất hóa học histamine. Việc giải phóng histamine sẽ dẫn đến một số các triệu chứng dị ứng từ nhẹ đến nặng, thậm chí còn đe dọa tính mạng.
Hiện tượng ngộ độc khi ăn cá ươn
Khi cá chết và không được bảo quản tốt, vi khuẩn gram âm sẽ hoạt động mạnh. Lúc chế biến trên lửa, vi khuẩn gram âm không những không bị tiêu diệt mà còn tăng nhanh. Chính vì thế, lượng axit amin histidine có trong hải sản bị biến đổi thành histamine. Tiêu thụ một lượng lớn histamine này, cơ thể sẽ xảy ra tình trang ngộ độc scombroid. Tình trạng này có thể từ vừa đến nặng. Các triệu chứng ngộ độc scombroid có thể xuất hiện 10 – 60 phút sau khi ăn và kéo dài đến vài ngày. Phổ biến nhất là phát ban, ngứa ran, nóng rát quanh miệng, buồn nôn, nhức đầu, chóng mặt, đau bụng, tiêu chảy. Triệu chứng nặng là mắt mờ, khó thở, sưng phồng lưỡi.
Những dấu hiệu khi bị dị ứng
Dị ứng hải sản cũng như các dị ứng khác. Triệu chứng cũng sẽ biểu hiện từ mức độ nhẹ đến nặng. Bệnh nhân có thể phát hiện triệu chứng 30 phút hoặc vài giờ sau khi ăn. Thậm chí là vài ngày sau đó. Đối tượng dễ bị dị ứng hải sản là trẻ em, người cao tuổi, người tiền sử mắc các bệnh về dị ứng, hoặc gia đình có nhiều người (bố mẹ, anh em) có cơ địa dị ứng.
Dị ứng nhẹ:
Người dị ứng nhẹ thường sẽ có các biểu hiện ngoài da như nổi mề đay, mẩn ngứa thành từng vùng, mảng hoặc nổi khắp cơ thể khiến người bệnh luôn cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, bức bối và nóng ruột.
Hướng điều trị tại nhà Để làm giảm cơn ngứa, bạn có thể bôi kem dịu da, chống ngứa có menthol, phenol, sulfat kẽm. Hoặc có thể dùng đến các liệu pháp từ thiên nhiên như sau:
• Tỏi là một loại thực phẩm có khả năng kháng histamine mạnh mẽ, giúp làm giảm các triệu chứng dị ứng hải sản như khó thở, nghẹt mũi và hắt hơi. Vì vậy, hãy tăng cường tỏi vào các bữa ăn có hải sản bạn nhé!
• Sự hiện diện của vitamin C và các chất chống oxy hóa khác giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Nó sẽ giúp loại bỏ các tạp chất và độc tố ra khỏi cơ thể. Vì vậy, bạn hãy uống 1 ly nước chanh nếu cảm thấy khó chịu sau khi ăn hải sản. Ngoài chanh, bạn bạn cũng có thể dùng một tách trà gừng nóng. Gừng sẽ giúp làm giảm ngứa da và tăng cường hệ thống miễn dịch.
Dị ứng nặng
Dấu hiệu phổ biến bao gồm buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy nhiều lần, mặt sưng phù, đau đầu, hoa mắt, khó thở,… Ngoài ra, dị ứng gây ra các phản ứng nghiêm trọng có khả năng đe dọa đến tính mạng gọi là sốc phản vệ. Lúc này người bệnh sẽ xuất hiện các dấu hiệu như da tái lạnh, nổi vân xanh, tụt huyết áp nhanh, cổ họng bị nghẹn gây khó thở, mạch đập nhanh…
Các loại thuốc chống dị ứng & cách uống
Theo Th.S BS Phạm Ngọc Trâm, khoa Khám và điều trị theo yêu cầu – Bệnh viện Nhân dân 115, cách chắc chắn duy nhất để ngăn ngừa dị ứng đối với động vật có vỏ là tránh xa chúng ra. Đặc biệt, những người đã bị dị ứng với loại nào thì nên tránh dùng lại.
Nếu bị dị ứng với mức độ nhẹ, bạn có thể dùng đến thuốc kháng histamine như phenergan, cetirizin, clorpheniramin, loratadin… Những loại này sẽ giảm nhanh các dấu hiệu hay triệu chứng phát ban, ngứa. Trong lúc này, bạn không được gãi vì càng gãi càng tăng ngứa, tăng phù nề.
Với trường hợp dị ứng nặng, hãy đến bệnh viện ngay để các bác sĩ chẩn đoán và dùng đúng loại thuốc chống dị ứng cũng như lập phác đồ điều trị thích hợp. Đặc biệt, không được sử dụng các loại thuốc chống dị ứng khi chưa được bác sĩ chỉ định.
Lưu ý khi dùng hải sản để không bị dị ứng
Để hạn chế hết mức tình trạng bị dị ứng khi ăn hải sản, bạn nên chọn ăn những loại tươi, còn sống và được chế biến an toàn. Tuyệt đối không ăn những thực phẩm ươn, chết vì đây là cơ hội để histamine xâm nhập.
Bên cạnh đó, bạn không nên ăn các món hải sản tái hay ăn sống. Hải sản cần nấu chín thật kỹ lưỡng để tiêu diệt hoàn toàn những vi khuẩn gây nên ngộ độc cho cơ thể.
Tránh ăn những hải sản lạ, không rõ nguồn gốc.
Nếu đã bị dị ứng với hải sản, bạn hãy tránh xa nơi chế biến. Bởi hít phải mùi của món hải sản thôi vẫn có thể gây dị ứng.
Ăn yogurt thường xuyên có thể làm giảm tình trạng dị ứng với thực phẩm. Hơn nữa, probiotics trong sữa chua sẽ giúp bảo vệ đường ruột, ngăn ngừa chứng tiêu chảy, khó tiêu do hải sản.
Tiếp Thị Gia Đình