Bạn không thể sống mà không có oxy hít vào từ không khí. Nhưng nếu bị bệnh phổi hoặc các bệnh liên quan đến đường hô hấp; bạn có thể không nhận được đủ lượng oxy cần thiết cho cơ thể. Điều đó sẽ khiến bạn khó thở và gây ra các vấn đề với tim, não cũng như các bộ phận khác. Trong trường hợp này, liệu pháp thở oxy nguyên chất có thể giải quyết tình trạng khó thở do cơ thể không nhận đủ lượng oxy.
Ai cần oxy nguyên chất?
Liệu pháp oxy tại nhà thường được chỉ định cho các bệnh nhân. Thứ nhất là những người bị suy hô hấp cấp do nhiều lý do. Như cơn hen phế quản cấp, phổi tắc nghẽn đợt cấp, viêm phổi, sặc dị vật đường thở…
Thứ hai là các trường hợp mãn tính. Ví dụ như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, xơ phổi phải dùng oxy lâu dài tại nhà sau khi được điều trị qua đợt cấp.
Nếu bạn là người khỏe mạnh và không gặp các vấn đề liên quan đến đường hô hấp, đừng tự ý thử liệu pháp thở oxy nguyên chất tại nhà.
Những biến chứng có thể xảy ra khi thở oxy nguyên chất
Thời gian đầu khi thở oxy nguyên chất, hầu hết người dùng đều thấy dễ chịu, da hồng hào, tinh thần phấn chấn, giảm mệt mỏi… Tất cả những thay đổi trên, một phần do tác dụng của oxy. Một phần do tâm lý của người dùng. Thực tế chưa có nghiên cứu nào khẳng định dùng bình oxy nguyên chất sẽ tốt hơn cho sức khỏe.
Bằng cách xét nghiệm máu hoặc kiểm tra qua da, bác sĩ sẽ tính được lượng oxy bạn cần là bao nhiêu. Đồng thời cũng cho biết khi nào cần thở oxy nguyên chất. Đối với những người không bị suy hô hấp thì không có chỉ định dùng oxy.
Bình thường trong không khí có 21,6% là oxy, còn lại là khí ni tơ (78%) và một số khí khác. Người bình thường thở oxy nguyên chất dưới 40% (vài lít/phút) thì không có ảnh hưởng đáng kể. Nếu nồng độ cao hơn, cơ thể mất yếu tố kích thích. Bệnh nhân sẽ không tự thở được nữa.
Việc thở oxy nguyên chất với hàm lượng cao kéo dài sẽ gây biến chứng
Tiêu biểu nhất là gây ức chế trung tâm hô hấp, làm chậm nhịp thở, giảm thông khí. Nếu không được làm ẩm tốt, không được đảm bảo về nhiễm khuẩn sẽ gây viêm phổi, tạo cảm giác khó chịu. Ngoài ra, thở oxy lâu dài không có chỉ định có thể tổn thương phế nang, mao mạch và phổi, cơ thể có thể mệt mỏi, ù tai, chóng mặt.
Đặc biệt, trẻ nhỏ khi thở oxy quá nhiều sẽ bị xơ hóa võng mạc, bong võng mạc, gây ra mù mắt và xơ phổi.
PGS. TS Nguyễn Tiến Dũng – nguyên Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) nhấn mạnh việc thận trọng mua oxy nguyên chất về thở tại nhà. Ông nói: “Những người không bị suy hô hấp sẽ không có chỉ định dùng oxy nguyên chất. Thậm chí, nó cũng không chỉ định cho người bị mệt hay ứng phó với không khí ô nhiễm ngoài trời. Muốn sử dụng, bạn cần phải có chỉ định của bác sĩ, tuân thủ tuyệt đối những chỉ định về liều lượng, thời gian thở.”
An toàn trong lúc thở oxy nguyên chất
Bình oxy mini có thể dễ dàng tìm mua ở các nhà thuốc. Nếu được chỉ định sử dụng tại nhà, bạn lưu ý những yếu tố sau để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình:
– Không được vừa hít oxy vừa hút thuốc, đồng thời tránh xa ngọn lửa phát ra từ diêm, bật lửa và thuốc lá đang cháy.
– Tránh xa các nguồn nhiệt như bếp gas, bình gas, nến, lò sưởi điện.
– Giữ bình oxy thẳng đứng. Sau đó gắn bình vào một vị trí cố định để chúng không lật hay rơi.
– Luôn có một bình chữa cháy gần đó để kịp thời xử lý khi có sự cố cháy nổ xảy ra.
Bài: Thu Hà
Tiếp Thị Gia Đình