Để tạo ra vốn phục vụ tăng trưởng kinh tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao cho Ngân hàng Nhà nước báo cáo giải pháp huy động nguồn lực trong dân. Theo ước tính, nguồn lực trong dân hiện tại đang có khoảng 500 tấn vàng, dù chưa được kiểm chứng nhưng nó có thể là nguồn vốn đưa vào sản xuất kinh doanh. Đứng trước câu hỏi làm sao để có thể huy động được nguồn lực này, các chuyên gia kinh tế đã có nhiều nhận định khác nhau như cần đánh thuế mua bán vàng, giảm đi vai trò vàng trong nền kinh tế hay phát hành vàng giấy.
Theo quan điểm của chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, việc huy động vàng trong dân được cơ quan quản lý đề cập đến cách đây vài ba năm nhưng chưa thực thi được. Bởi đây là việc phức tạp, nhiều rủi ro cao khi giá vàng biến động, lại không dự báo được trước. Điều kiện để huy động vàng trong dân là kinh tế vĩ mô phải ổn định, lạm phát ở mức phù hợp.
Ông Long cho biết thêm, một trong những cách thức để người dân thay vì giữ vàng trong nhà thì Nhà nước phát hành chứng chỉ vàng. Theo đó, cơ quan chức năng cho ngân hàng thương mại lớn, có năng lực tài chính phát hành chứng chỉ vàng – vì thế cũng có người gọi là phát hành vàng giấy.
Việc người dân đưa vàng vào gửi tại các ngân hàng sẽ được cấp giấy chứng nhận số vàng thay vì cất vàng trong nhà. Chứng chỉ vàng đó sẽ được cầm cố, thế chấp và được bán khi cần. Nếu làm được điều đó, nhà nước sẽ có được lượng vốn để phục vụ sản xuất kinh doanh, xây dựng cầu đường.
Trong đó, Phó chủ tịch Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính, ông Nguyễn Hoàng Hải cho biết, cần tính đến việc đánh thuế mua bán vàng để hướng dòng vốn về các kênh đầu tư khác có lợi hơn. Đây cũng là cách hỗ trợ việc đánh thức nguồn vốn trong dân.
Ngoài ra, quan điểm của tiến sĩ Cấn Văn Lực lại cho rằng, ngành ngân hàng nên phát triển hơn nữa dịch vụ cất giữ vàng để hạn chế rủi ro cho người dân cất vàng trong nhà. Đương nhiên là không có chuyện trả lãi suất cho việc gửi vàng mà ngược lại, trước mắt trong một vài năm tới ngân hàng chưa thu phí gửi vàng.
Tuy nhiên, theo nguyên chuyên viên cao cấp của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) − ông Phạm Đỗ Chí, trên thế giới, không có nước nào dám động vào vàng, vẫn nên để dân giữ vàng riêng như thói quen trước. Trong trường hợp muốn can thiệp vào số lượng vàng khổng lồ của dân thì nên lập sàn vàng để tìm giá thị trường.
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), ông Nguyễn Đức Thành khẳng định thêm, việc đề xuất huy động vàng trong dân là một tư duy sai lầm.
Theo các chuyên gia, giá vàng còn tiềm ẩn rủi ro, do vậy cần cẩn trọng khi bỏ vốn vào vàng kể cả mua để lướt sóng hay dùng biện pháp phát hành vàng giấy để cất giữ cũng không nên.
Bài: Ngọc Khuê
Tiếp Thị Gia Đình
