Bạn lần đầu làm mẹ hay bạn sắp làm mẹ lần hai? Dù ở trường hợp nào thì bạn cũng hãy nhớ chuẩn bị tâm lý cho giai đoạn này về những vấn đề sau khi sinh. Giai đoạn này đặc biệt quan trọng đấy!
Để đón được một em bé vào đời, người phụ nữ thường trải qua một hành trình của những chuyển biến tâm lý từ đơn giản cho đến phức tạp. Đằng sau niềm hân hoan, hạnh phúc còn là sự chao đảo, lo lắng và sợ hãi. Nếu bạn không biết cách kiểm soát, những cảm xúc này có thể dẫn đến những hậu quả khó lường cho bản thân.
Phụ nữ thường xông pha vào việc có con, chú ý đến việc chăm sóc con thế nào là tốt nhất mà ít khi nghĩ đến những thay đổi trong và ngoài cơ thể của mình. Để đến khi đối diện với những rắc rối đó, phụ nữ mới tá hỏa lo giải quyết. Thực tế đã chứng minh rằng tâm lý rối loạn sau khi sinh tồn tại ở phần lớn các bà mẹ trên thế giới. Riêng ở Việt Nam, chỉ là chúng ta chưa có các thống kê cụ thể mà thôi. Trên thực tế, có khoảng 70–80% các bà mẹ sẽ bị mắc hội chứng “baby blues” – trạng thái khóc lóc, ủ rũ vài tuần đầu sau khi con chào đời và 10–20% phụ nữ bị trầm cảm sau khi sinh.
Điều gì tốt hơn sự khôn ngoan? Đó là phụ nữ. Và điều gì tốt hơn một người phụ nữ tốt đẹp? Chẳng có gì cả!– Geoffney Chaucer
Đặc biệt, phụ nữ trong lần đầu làm mẹ với nhiều bỡ ngỡ, lại trải qua quá trình sinh con đau đớn cùng với áp lực của việc chăm sóc một em bé sơ sinh như thế nào cho tốt, vừa thiếu ngủ, vết thương đau nhức, cảm giác buồn chán khi cơ thể mất đi vẻ gợi cảm sẽ khiến các bà mẹ bị nhiều áp lực tâm lý nặng nề. Vì vậy, để giảm, tránh những điều đó, chúng ta cũng cần nắm những thông tin cần thiết để có thể vừa bảo vệ cho mình vừa bảo vệ cho con.
KINH NGHIỆM CỦA BÀ MẸ 3 CON HUYỀN NY
Huyền Ny cũng từng trải nghiệm những vấn đề sau khi sinh về triệu chứng của baby blues trong cả hai lần sinh. Có lẽ Ny gặp triệu chứng này nặng hơn cả trong lần sinh con trai đầu lòng.
Ny đã không muốn ai ở gần con mình, lo lắng thái quá khi mọi người tiếp xúc sẽ dễ gây bệnh cho con. Ny lớn lên ở Mỹ lại làm công việc y tế nên ảnh hưởng phương pháp chăm sóc con và ăn uống phương Tây, còn ba mẹ và người thân lại theo cách chăm sóc bà mẹ và trẻ em theo truyền thống Việt Nam. Hai bên có sự bất đồng ý kiến nên khi gia đình tỏ ý muốn giúp đỡ, Ny đã chỉ thấy thêm rắc rối nên đều từ chối. Ôm hết mọi việc vào người như thế nên Ny càng mệt mỏi.
Rút kinh nghiệm lần đầu, đến lần sinh thứ hai với hai con gái thì Ny nhận hết sự giúp đỡ của gia đình hai bên trên tinh thần hợp tác và giúp đỡ chứ không gây áp lực cho Ny. Song, lần này Ny lại có sự lo lắng khác lần trước.
Vừa chăm sóc hai con nhỏ lại vừa muốn chu toàn cho con trai để bé không cảm thấy bị thiệt thòi nên khi mọi việc không được trôi chảy, Ny cũng bị căng thẳng. Tình trạng baby blues này thuyên giảm hẳn khi Ny biết sắp xếp thời gian hợp lý hơn. Hai vợ chồng chia thời gian để tranh thủ ngủ, nhờ sự giúp đỡ của gia đình, mỗi người chia nhau vài giờ trong ngày để Ny có chút thời gian nghỉ ngơi, thư giãn, bơm sữa, đi bộ nhẹ nhàng trước sân và sắp xếp việc ăn uống, chăm sóc cho các con trong ngày.
Mang một đứa trẻ mạnh khỏe vào đời quả là một quá trình gian nan của người mẹ và cần sự hợp tác, giúp đỡ của người thân. Chúng ta cần hiểu rằng hội chứng baby blues là một sự xáo trộn về tâm lý rất phổ biến ở hầu hết mọi phụ nữ sau sinh.
Các bà mẹ không nên cảm thấy xấu hổ hoặc áp lực khi chia sẻ nó với người thân và bác sỹ. Khi có sự giúp đỡ kịp thời, bạn sớm tìm được sự cân bằng và không để hội chứng này trở thành căn bệnh trầm cảm kéo dài.
TRẦM CẢM SAU KHI SINH CON
Trầm cảm sau khi sinh cũng có những biểu hiện như hội chứng baby blues nhưng tiêu cực hơn. Các bà mẹ này thường tránh giao tiếp, không muốn quan tâm đến em bé hoặc quan tâm con một cách thái quá, không muốn ai gần con và có cảm giác tuyệt vọng, chán chường.
Tiêu cực nhất là sự xuất hiện của những suy nghĩ muốn làm hại chính mình hoặc con (ôm chặt con và khóc làm con ngộp thở hay ôm con lắc mạnh làm não bé chấn thương khi va, thậm chí gây tử vong).
HỘI CHỨNG BABY BLUES
Một trong những vấn đề sau khi sinh thường gặp đó là hội chứng baby blues. Trong thời gian mang thai, nội tiết trong cơ thể thay đổi rất lớn, lượng hormone estrogen và progesterone tăng cao chuẩn bị để cơ thể sẵn sàng nuôi dưỡng thai nhi và sinh con. Sau khi sinh, lượng hormone này giảm đáng kể, gây mất cân bằng trong cơ thể và sinh ra hội chứng baby blues và trầm cảm. Hội chứng này thường xuất hiện 1–2 tuần đầu tiên sau khi sinh, với những triệu chứng như mau nước mắt, dễ tổn thương, khóc hàng giờ, cảm thấy chán nản và không có năng lượng làm bất cứ việc gì. Những dấu hiệu này thường mất đi từ 2–3 tuần sau khi sinh. Hội chứng này kéo dài có thể chuyển sang trầm cảm.
CÁC CÁCH KHẮC PHỤC
Người bình thường cần ngủ thẳng giấc ít nhất 4 giờ/ngày để có thể hoạt động bình thường. Do vậy, bạn nên nhờ đến sự giúp đỡ của chồng và người thân để nghỉ ngơi, đừng quá lo cho con mà ôm mọi việc vào người.Một số phụ nữ mắc hội chứng baby blues cảm thấy tình trạng này thuyên giảm hẳn khi được ngủ đủ giấc.
Ngoài ra, bạn cần:
• Dành 5–10 phút một vài lần trong ngày để thư giãn, không bị quá tải.
• Ra ngoài vào sáng sớm từ 10–15 phút để được tắm nắng và hít thở không khí trong lành. Dành thời gian để vận động nhẹ nhàng trở lại, ví dụ như đi bộ chậm rãi 10 phút rồi tăng lên 30 phút mỗi ngày.
• Sắp xếp thành phần thức ăn hợp lý, nhiều rau quả và đạm, tinh bột vừa phải, không mỡ động vật hay đồ chiên (rán).
Bài: Huyền Ny
Chuyên mục Huyền Ny chia sẻ / Tiếp Thị Gia Đình
