Trước đó, sáng 25−2, bé T. được tiêm vắc-xin Quinvaxem mũi 1 và uống văc-xin OPV. Bé có tiền sử khỏe mạnh từ khi sinh ra.
Bé được theo dõi sau khi tiêm vắc-xin Quinvaxem 30 phút theo quy định và không ghi nhận phản ứng sau tiêm trong thời gian theo dõi. Sau khi về nhà, bé có sốt nhẹ nhưng đã hết sốt trong ngày và ăn uống, chơi bình thường trong ngày được tiêm chủng.
Tuy nhiên, khoảng 8 giờ sáng 26−2, bé T. được bú no và đặt nằm một mình trong khoảng 45 phút, khi gia đình quay lại phát hiện bé đã chết. Cơ quan y tế và công an vào cuộc nhưng gia đình từ chối giải phẫu tử thi của bé T..
Các thông số ghi nhận được không tìm thấy mối liên quan nào đến vắc-xin và dịch vụ tiêm chủng. 90 em bé khác được tiêm cùng lô vắc-xin trong ngày không ghi nhận phản ứng sau tiêm và hội đồng xác định ca tử vong của bé T. không liên quan đến vắc-xin và dịch vụ tiêm chủng. Lô vắc-xin Quinvaxem và OPV được sử dụng trong buổi tiêm hôm 25−2 ở Quảng Ninh tiếp tục được sử dụng.
NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ VẮC-XIN QUINVAXEM
Vắc-xin Quinvaxem là gì và phòng được những bệnh gì?
♣ Vắc-xin Quinvaxem còn gọi là vắc-xin “5 trong 1” là vắc-xin phối hợp gồm giải độc tố vi khuẩn bạch hầu, uốn ván, vi khuẩn ho gà bất hoạt, kháng nguyên vi rút viêm gan B và kháng nguyên vi khuẩn Haemophilus influenzae type b (Hib).
♣ Tiêm vắc-xin Quinvaxem phòng được các bệnh: bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib.
♣ Vắc-xin Quinvaxem do hãng Berna Biotech, Hàn Quốc sản xuất, đạt tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và được WHO khuyến cáo sử dụng từ năm 2006. Tính tới nay hơn 400 triệu liều vắc-xin Quinvaxem đã được sử dụng ở 91 quốc gia.
♣ Vắc-xin Quinvaxem được đưa vào tiêm chủng miễn phí cho trẻ dưới 1 tuổi ở Việt Nam từ tháng 6−2010. Vắc-xin Quinvaxem đã được tiêm cho khoảng 14 triệu lượt trẻ em.
Hiệu quả phòng bệnh của vắc-xin Quinvaxem
Hiệu quả phòng bệnh của vắc−xin Quinvaxem cũng như tính an toàn của vắc-xin đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xác nhận. Tuy nhiên, cũng như các thuốc hay loại vắc xin khác khi tiêm đều có thể xảy ra các phản ứng. Theo khuyên cáo của Tổ chức Y tế thế giới, các phản ứng nặng thường rất hiếm gặp.
Sau tiêm chủng trẻ có thể có một số các phản ứng thông thường như sốt nhẹ (< 38,5°C), đau hoặc sưng tấy nhẹ tại chỗ tiêm, quấy khóc…Tuy nhiên các phản ứng này sẽ tự khỏi trong vòng 1 ngày.
Một số phản ứng có thể gặp khi sử dụng vắc-xin Quinvaxem cũng giống như sử dụng vắc-xin DPT có thành phần ho gà toàn tế bào như:
– Khóc thét dai dẳng trên 3 giờ trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc-xin với tỷ lệ là < 1/100 liều sử dụng.
– Co giật có kèm theo sốt hoặc không sốt trong vòng 3 ngày sau tiêm vắc-xin với tỷ lệ là < 1/100 liều sử dụng.
– Giảm trương lực cơ, giảm đáp ứng xảy ra trong vòng 48 giờ với tỷ lệ là 1−2/1 triệu liều.
– Sốc phản vệ có thể xảy ra với tỷ lệ 20/1 triệu liều.
Các bà mẹ phải làm gì để có thể phát hiện sớm những phản ứng sau tiêm chủng?
♦ Sau khi tiêm chủng trẻ cần phải ở lại 30 phút tại điểm tiêm chủng để được cán bộ y tế theo dõi và kịp thời xử trí nếu có những phản ứng bất thường xảy ra.
♦ Theo dõi trẻ thường xuyên tại nhà trong vòng 1 ngày sau tiêm chủng về các dấu hiệu sau: toàn trạng, tinh thần, ăn ngủ, thở, nhiệt độ, phát ban, phản ứng tại chỗ tiêm.
Các bà mẹ cần làm gì khi sau khi tiêm, trẻ sốt, quấy khóc…hay có các biểu hiện bất thường?
♣ Sau tiêm chủng trẻ có thể có những biểu hiện như sốt nhẹ, đau tại chỗ tiêm, các bà mẹ cần chú ý đến trẻ hơn, cho trẻ bú nhiều hơn, cho bú khi trẻ thức, theo dõi nhiệt độ, không đắp bất cứ thứ gì lên vị trí tiêm.
♣ Khi trẻ sốt, cần phải cặp nhiệt độ và theo dõi sát, dùng thuốc hạ sốt cho trẻ theo sự chỉ dẫn của cán bộ y tế. Nếu trẻ không đỡ cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám, xử trí.
♣ Cần đưa ngay trẻ tới bệnh viện hoặc các cơ sở y tế nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường sau tiêm chủng như sốt cao (>39°C), co giật, khóc thét, quấy khóc kéo dài, bú kém, bỏ bú, khó thở, tím tái, li bì, phát ban….hoặc khi phản ứng thông thường kéo dài trên 1 ngày.
♣ Nếu cha mẹ không yên tâm về những phản ứng của con sau khi tiêm chủng có thể trực tiếp đến gặp cán bộ y tế để được tư vấn cách theo dõi và chăm sóc trẻ.
Trường hợp nào trẻ không tiêm được vắc-xin Quinvaxem ?
Không tiêm vắc-xin Quinvaxem cho trẻ nếu tiền sử có phản ứng mạnh đối với liều tiêm trước hoặc có phản ứng mạnh đối với vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván (DPT) hoặc vắc-xin viêm gan B như:
♠ Sốt 40ºC trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc-xin.
♠ Sốc trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc-xin.
♠ Khóc dai dẳng trên 3 giờ trong vòng 48 giờ sau tiêm vắc-xin
♠ Co giật có kèm theo sốt hoặc không sốt trong vòng 3 ngày sau tiêm vắc-xin.
♠ Không tiêm cho trẻ nhỏ dưới 6 tuần tuổi vì vắc-xin có thể không hiệu quả do còn miễn dịch từ mẹ.
♠ Hoãn tiêm cho trẻ nếu trẻ đang ốm, sốt hoặc mắc các bệnh cấp tính.
Bài: K. Huyền (Tổng hợp)
Tiếp Thị Gia Đình
